Hbo-opleiding Forensisch Onderzoek

De hbo-opleiding Forensisch Onderzoek leidt je op tot forensisch technisch recherchekundige of forensisch analist/onderzoeker. Tijdens de opleiding leer je hoe je met allerlei (natuurwetenschappelijke) onderzoeks- en opsporingstechnieken, zoals DNA-onderzoek, een bijdrage levert aan het oplossen van een misdrijf. Je kunt deze voltijdopleiding volgen aan de Hogeschool van Amsterdam (HvA), Hogeschool Saxion. Bij Hogeschool Avans is Forensisch Onderzoek een afstudeerrichting binnen de hbo-opleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek en bij Hogeschool Van Hall Larenstein is het een major binnen de hbo-opleiding Biotechnologie.

Wat kun je ermee worden?

Met een diploma Forensisch Onderzoek op zak kun je op verschillende plekken aan het werk: bij de recherche van een politiekorps, bij het Openbaar Ministerie, het Nederlands Forensisch Instituut (NFI), de advocatuur, verzekeringsbedrijven en chemische en medische laboratoria.

Voorbeelden van functies die je kunt vervullen zijn:

  • Forensisch-technisch rechercheur
  • Forensisch analist/onderzoeker
  • Proces- of kwaliteitsmanager
  • Adviseur forensisch onderzoek

Een breed werkveld dus, maar helaas liggen de banen niet voor het oprapen. Een groot gedeelte van de afstudeerders zoekt een baan buiten het vakgebied of gaat verder studeren aan de universiteit.

Wat zijn de belangrijkste competenties?

  • Onderzoeksvaardigheden. Op en rond de plaats van het misdrijf zoek je naar zichtbare en niet-zichtbare sporen. Je moet daarvoor een goed analytisch vermogen en ruimtelijk inzicht hebben, zodat sporen je opvallen en je scenario’s kunt bedenken over wat er gebeurd kan zijn. Je weet welke onderzoeken je in het laboratorium moet doen en welke deskundigen je daar eventueel bij in moet schakelen. Het is daarbij belangrijk dat je gestructureerd, geduldig en nauwkeurig kunt werken, want het kleinste detail kan tot de oplossing van een misdrijf leiden. Maar ook: een foutje en je spoor kan onbruikbaar zijn.
  • Communicatieve vaardigheden. Vaak heb je te maken met meerder partijen die bij een forensisch onderzoek betrokken zijn. Je moet dan goed kunnen overleggen en samenwerken. Dit geldt ook wanneer je de leiding hebt over een onderzoek.
  • Stressbestendigheid. Het is belangrijk dat je stevig in je schoenen staat, want je wordt opgeleid voor een beroep met grote verantwoordelijkheden. Je beslist namelijk of iemand iets gedaan heeft of niet. Integriteit is een belangrijke eigenschap die je moet bezitten om die verantwoordelijkheid te kunnen dragen. Verder heb je als technisch rechercheur met lijken te maken, en daar moet je tegen kunnen.

Hoe lang duurt de opleiding?

De voltijdopleiding Forensisch Onderzoek duurt vier jaar. In sommige gevallen is het mogelijk de studieduur te verkorten, bijvoorbeeld als je een verwante mbo-opleiding hebt gevolgd.

Wat doe je tijdens de opleiding?

In het eerste en tweede jaar van de opleiding leg je een brede basis voor je latere werk, waarbij er veel aandacht is voor de beroepspraktijk. Het onderwijs richt zich op de drie voornaamste werkgebieden van een forensisch onderzoeker. Dat zijn: crime scene (plaats delict) management, het plannen en uitvoeren van forensisch onderzoek en case (proces) management. Tijdens projecten, cursussen, trainingen, practica wordt aandacht besteed aan alle facetten die je in je latere beroepspraktijk kunt tegenkomen. Je krijgt hierdoor een goed beeld van wat het vak precies inhoudt. De vier belangrijkste vakgebieden zijn scheikunde, natuurkunde, biologie en forensische opsporingsmethoden. Daarnaast besteed je ook aandacht aan de ontwikkeling van je communicatieve en managementvaardigheden. In het derde jaar loop je stage en kies je een minor. In het vierde en laatste jaar leg je met je afstudeerproject een 'proeve van bekwaamheid' af.

Welke toelatingseisen zijn er?

Voor de hbo-opleiding Forensisch Onderzoek is een havo-, vwo- of mbo-4-diploma vereist. Als je een havo- of vwo-diploma hebt, wordt je alleen toegelaten met het profiel Natuur & Techniek of Natuur & Gezondheid met natuurkunde of natuur, leven en technologie.

Voldoe je niet aan de toelatingseisen en ben je 21 jaar of ouder, dan kun je de 21+-toelatingstoets doen.

Numerus fixus

Mede door tv-series als CSI is de belangstelling voor de opleiding Forensisch Onderzoek zeer groot. Daarom kent zowel de opleiding van de HvA als die van Saxion een numerus fixus: zijn er te veel aanmeldingen, dan moet je meedoen met een lotingsprocedure. Meld je dus op tijd aan.

Hoe kom je erachter of de opleiding bij je past?

  • Kijk je graag naar tv-series als CSI?
  • Weet je ook dat die serie niet helemaal overeenkomt met de realiteit?
  • Ben je geduldig, precies en nauwkeurig?
  • Sta je stevig in je schoenen?
  • Heb jij een goed analytisch vermogen?
  • Ben je goed in biologie, scheikunde en wiskunde?

Kun je de meeste vragen met ‘ja’ beantwoorden, dan is de hbo-opleiding Forensisch Onderzoek wellicht iets voor jou. Je kunt je verder oriënteren door open dagen te bezoeken, een gesprek aan te vragen met een studieadviseur of een dagje met een student mee te lopen.

Welke hbo-opleidingen lijken erop?

Aanbevolen websites

Auteur: Marieke van Oosterhout
Je bent hier: Home → Opleiding → Studies in Exact, Techniek en ICT → Toegepast onderzoek → Hbo-opleiding Forensisch Onderzoek