Opleiding
Om carrière te maken en een hogere functie te krijgen heb je minimaal een hbo-diploma nodig. Maar ook met een mbo-diploma en veel werkervaring kun je hogerop komen. Oriënteer je op de vele mogelijkheden binnen mbo, hbo en wetenschappelijk onderwijs met de inhoudelijke opleidingsbeschrijvingen van Carrièretijger.
Economie en Management
- Commercieel: Commerciële Economie – Business Innovation - Commerciële Sporteconomie – Food & Business – European Studies – Fashion & Textile Technologies – Hogere managementopleiding voor de mobiliteitsbranche – International Business and Languages – International Business and Management Studies – Marketing Management – Modemanagement – Nima – Small Business en Retail Management – Sport, Management en Ondernemen – Trade Management Asia – Vastgoed en Makelaardij
- Horeca en recreatie: Hoger Hotelonderwijs – Tourism Management (HTRO) – Internationaal Toeristisch Management – Leisure and Events Management
- Algemeen/research: Bedrijfskunde (wo) – Bedrijfskunde MER – Econometrie (wo) – Economie en Bedrijfseconomie – International Business - Logistics Management
- Gezondheidszorg: Management in de zorg
- Kunst: Kunst en Economie
Recht en Bestuur
- Bestuurskunde (wo) – Bestuurskunde en Overheidsmanagement (hbo) – Fiscaal Recht – Notarieel Recht – Politicologie – Rechten (hbo) – Rechtsgeleerdheid (wo) – Sociaal Juridische Dienstverlening
Taal, Media en Communicatie
- Taal: Engelse Taal & Cultuur
- Commercieel: Communicatie – Communicatiemanagement – Internationale Communicatie en Talen – Tolk/Vertaler
Exact, Techniek en ICT
- Analist – Applied Science – Autotechniek/Automotive – Aviation – Bedrijfswiskunde/Toegepaste Wiskunde – Biotechnologie – Bio-informatica – Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek – Bouwkunde (hbo) – Bouwkunde (wo) – Bouwtechnische Bedrijfskunde – Built Environment – Business IT & Management – Chemie – Chemische technologie – Civiele Techniek – Electrical Engineering – Elektrotechniek – Engineering/Engineering, Design & Innovation – Forensisch Onderzoek – Game Architecture and Design – HBO-ICT – Industrieel Ontwerpen (wo) – Industrieel Product Ontwerpen – Informatica (hbo) – Informatica (wo) – Kunstmatige Intelligentie (wo) – Laborant – Logistics Engineering – Luchtvaarttechnologie – Maritiem Officier – Mechatronica – Mediatechnologie – Mens en Techniek|Gezondheidszorg Technologie – Mens en Techniek|Orthopedische Technologie – Mobiliteit – Natuurkunde (wo) – Ruimtelijke Ordening en Planologie – Ruimtelijke Ontwikkeling – Scheepsbouwkunde/Maritieme Techniek – Technische Bedrijfskunde – Technische Informatica – Technische Natuurkunde – Voedingsmiddelentechnologie – Werktuigbouwkunde (hbo) – Werktuigbouwkunde (wo)
Onderwijs, Ontwikkeling en Training
Sociaal, Gedrag en Maatschappij
Creatieve Therapie – Culturele en Maatschappelijke Vorming – Godsdienst Pastoraal Werk – Gespecialiseerd Pedagogisch Medewerker – Kunstzinnige Therapie – Maatschappelijk Werk en Dienstverlening – Pedagogiek – Pedagogisch Medewerker Kinderopvang (mbo) – Pedagogische Wetenschappen – Persoonlijk Begeleider Gehandicaptenzorg – Persoonlijk Begeleider Specifieke Doelgroepen – Psychologie – Sociaal Pedagogische Hulpverlening – Social Work – Sociologie (wo) – Toegepaste Psychologie
Veiligheid
- Allround politiemedewerker – Beveiliging – Coördinator beveiliging – Criminologie – Politiekundige bachelor
Gezondheid, Sport en Bewegen
- Apothekersassistent – Biomedische Wetenschappen – Doktersassistent – Ergotherapie – Farmacie – Farmakunde – Fysiotherapie – Geneeskunde – Gezondheidswetenschappen – Huidtherapie – Logopedie – Management in de zorg – Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken (MBRT) – Medische Hulpverlening – Mens en Techniek|Bewegingstechnologie – Mens en Techniek|Biometrie – Mondzorgkunde – Oefentherapie Cesar/Mensendieck – Optometrie – Orthoptie – Podotherapie – Psychomotorische Therapie en Bewegingsagogie – Sport en Bewegen (Sportmanagement) – Sport- en Bewegingseducatie – Tandartsassistent – Tandheelkunde – Verloskunde – Verpleegkunde (mbo) – Verpleegkunde (hbo) – Voeding en Diëtetiek
Natuur, Milieu en Landbouw
- Bedrijfskunde & Agribusiness – Biologie – Bos- en Natuurbeheer – Diergeneeskunde – Dier- en veehouderij – Diermanagement – Geo Media & Design – Kust- en Zeemanagement – Land- en Watermanagement – Milieukunde – Plattelandsvernieuwing – Tuinbouw en Akkerbouw – Tuin- en Landschapsinrichting – Watermanagement
Kunst, Cultuur en Vormgeving
Allround Styling – Archeologie – Beeldende Kunst – Circus – Conservatorium – Cultureel Erfgoed – Dans – Docent Beeldende Kunst en Vormgeving – Docent Dans – Docent Drama – Geschiedenis – Grafische Vormgeving – Kunst en Techniek – Popmuziek – Theater
University College
Het Nederlands onderwijsstelsel
Hoe zit het Nederlandse onderwijs in elkaar? Welk type onderwijs past bij je als je het liefst in de praktijk leert? Welke vooropleiding heb je nodig om naar het hbo te kunnen?
Voortgezet algemeen volwassenen onderwijs (vavo)
De erkende particuliere opleiders voor scholing van volwassenen in het voortgezet onderwijs staan in het register Niet-bekostigde educatie, dat jaarlijks wordt gepubliceerd door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Deze scholen bieden onderricht op vmbo-tl/mavo- havo- of vwo-niveau. Dit is bedoeld voor mensen die geen reguliere schoolopleiding hebben afgerond na de basisschool.
Middelbaar beroepsonderwijs (mbo)
Alle door de Rijksoverheid erkende mbo-opleidingen staan in het Centraal Register Beroepsopleidingen (Crebo), dat wordt bijgehouden door de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Het mbo kent 16 opleidingsdomeinen die bestaan uit clusters van verwante kwalificatiedossiers.
Leren en werken in het mbo: Het mbo biedt opleidingen aan in diverse richtingen en op verschillende niveaus, waarin je leert voor een beroep. Verder heb je de keuze uit twee leerwegen: één waarbij je vooral op school de fijne kneepjes van het vak leert (bol) en één waarbij je werkt en daarnaast een dag in de week naar school gaat (bbl).
Hoger beroepsonderwijs (hbo)
Alle door de Rijksoverheid erkende opleidingen staan in het Centraal Register Opleidingen Hoger Onderwijs (CROHO), dat wordt bijgehouden door de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO).
Studeren in het hbo: Hoe zit het hbo in elkaar en waar moet je als hbo'er op letten? Hoe stroom jij soepel door je hbo-opleiding?
Doorstromen mbo → hbo → wo
Je kunt opleidingen stapelen en van mbo via hbo naar de universiteit. Sommigen stapelaars doen het doelgericht omdat ze bijvoorbeeld dolgraag dierenarts of advocaat willen worden. Anderen vinden studeren leuk of willen een hoger kennisniveau halen om hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten.
Verschil tussen opleiding, studie, cursus, training
Een opleiding is een langdurig onderwijsprogramma volgend op het voortgezet onderwijs (vmbo, havo, vwo) dat erop is gericht om bepaalde kennis en vaardigheden over te brengen. Het is een vorm van educatie, aangeboden door een opleidingsinstituut.
- In het middelbaar en hoger beroepsonderwijs (mbo op een ROC, hbo op een hogeschool) zijn dat de kennis en vaardigheden voor een bepaald bedrijf of beroep.
- In het wetenschappelijk onderwijs (wo aan een universiteit) zijn dat de kennis en vaardigheden van een wetenschapsgebied of ingenieursdiscipline.
Een cursus of training is een kortdurende en beperkte activiteit waarin je iets leert met een bepaald doel. Voorbeeld: een eendaagse cursus Didactische Vaardigheden. Een cursus draait meestal om bepaalde kennis, een vak of hobby. Bij een training gaat het om bepaalde competenties en vaardigheden in de beroepspraktijk. In het bedrijfsleven is het gebruikelijker om te spreken van een training en de trainer, in plaats van een cursus en de docent. Een training beslaat meestal een beperkt aantal dagen, maar die kunnen over een periode van maanden worden uitgesmeerd zodat de deelnemer het geleerde in zijn dagelijkse praktijk kan toepassen.
Op het programma staan opleidingsdelen als:
- vakken (waarin een bepaald kennisdomein of vakgebied centraal staat)
- major en minor
- cursussen en trainingen
- stages en praktijkonderwijs
- lessen als maatschappelijke vorming
We spreken van cursorisch onderwijs als de leerstof is verdeeld over afzonderlijke vakken die achtereenvolgens moeten worden doorlopen.
Het is te simpel om te spreken van een theorieopleiding en een praktijkopleiding. In de meeste opleidingen zit zowel een deel theorie als praktijklessen.
Hoger onderwijs
In het hoger onderwijs wordt een opleiding ook wel een studie genoemd. Elke studierichting wordt uitvoerig beschreven in een opleidingsprofiel. Hierin staat in welke volgorde een student de competenties verwerft en op welke manier. Ook staat daarin hoe hij op een steeds hoger niveau komt.
Het woord studeren heeft twee betekenissen:
- Het volgen van een bepaalde opleiding ("Ik studeer Natuurkunde");
- Het leren op hbo- of wo-niveau ("Ik ben aan het studeren voor het tentamen Onderwijskunde").
In de Europese Unie is het hoger onderwijs ingericht volgens de bachelor-masterstructuur, een uniform systeem van hoger onderwijs in Europa. Nederland kent echter van oudsher het onderscheid tussen hbo en wo. Zodoende kun je een hbo-bachelor of een wo-bachelor doen, en een hbo-master of een wo-master.
Het hoger onderwijs bestaat uit het hbo en universitair wo. Het hbo wordt zodoende ook wel omschreven als het hoger niet-universitair onderwijs.
De onderwijsinstelling
Er zijn onderwijsinstellingen op verschillende niveaus met een onderwijsaanbod van veel verschillende opleidingen.
- Een Regionaal opleidingscentrum (ROC) is een opleidingsinstelling die middelbaar beroepsonderwijs ofwel mbo-opleidingen aanbiedt. Er zijn in Nederland ongeveer 50 van zulke opleidingscentra.
- Een hogeschool is een hbo-school, een instituut dat hoger beroepsonderwijs ofwel hbo-opleidingen aanbiedt.
- Een universiteit is een instituut dat wetenschappelijk onderwijs ofwel wo-opleidingen aanbiedt. We spreken ook van wetenschappelijke opleidingen. Het niveau wordt wetenschappelijk of academisch genoemd.
Toetsing van kennis en vaardigheden
Tijdens een opleiding wordt per onderdeel je kennis en vaardigheden getoetst met een:
- tentamen
- examen
Het resultaat van een opleiding
Wat je moet weten en kunnen aan het eind van een opleiding is vastgelegd in de zogenaamde eindtermen.
Een opleiding wordt meestal afgesloten met een:
- diploma
- attest
- wettelijk erkend getuigschrift
- certificaat
Relatie tussen opleiding en beroep
In het beroepsonderwijs lijkt de naam van een opleiding vaak op de naam van het beroep.
Voorbeeld: verpleegkunde / verpleegkundige
- de mbo-opleiding Verpleegkunde leidt op tot het beroep mbo-Verpleegkundige
- de hbo-opleiding Verpleegkunde leidt op tot het beroep hbo-Verpleegkundige.
Om voor een bepaalde baan in aanmerking te komen, moet je beschikken over het diploma van een relevante opleiding. Bij sommige beroepen is het kiezen van de juiste opleiding eenvoudig, maar er zijn beroepen die je met meerdere opleidingen kunt bereiken. De opleidingskeuze is dan van invloed op de carrièremogelijkheden die je later hebt.
Professionals die opleidingen verzorgen
Een leraar basisonderwijs geeft les op een basisschool. Zij wordt door de kinderen juf, hij meester genoemd.
Een leraar in het voortgezet onderwijs doceert les in een bepaald vakgebied op een school voor vmbo, havo en/of vwo.
Een onderwijsassistent ondersteunt de leraar in de klas.
Een decaan helpt leerlingen in het voortgezet onderwijs na te denken over hun toekomst en begeleidt en adviseert ze bij het maken van een keuze voor een opleiding en/of een beroep.
Een opleidingsadviseur helpt medewerkers van een organisatie zich te ontwikkelen binnen hun vakgebied. Hij inventariseert de opleidingsbehoefte en zoekt voor iedereen een passende opleidingsmogelijkheid met een concreet opleidingstraject. Hij houdt daarbij uiteraard rekening met het opleidingsniveau van de medewerker.
Aan het hoofd van een universitaire opleiding staat een opleidingsdirecteur; in de regel een hoogleraar die is betrokken bij de opleiding en rapporteert aan het faculteitsbestuur en de portefeuillehouder onderwijs.
Opleidingen in het bedrijfsleven
- Een bedrijf dat opleidingen aanbiedt, zoals een trainingsbureau.
- Een erkend leerbedrijf waar scholieren of studenten een deel van hun praktijkopleiding doen.
Onderwijskunde
In de onderwijskunde onderzoekt men de opleidingsmethodiek, de conceptuele beschrijving van opleidingsmethoden. Een ander onderwerp van studie is op welke onderwijskundige wijze studenten worden opgeleid voor een discipline of de beroepspraktijk.
Kwaliteitsbewaking
De kwaliteit van opleidingen in het hoger onderwijs wordt gecontroleerd door de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie.
Een opleidingscommissie heeft tot taak het adviseren over het bevorderen en waarborgen van de kwaliteit van een opleiding. Dit doet zij door advies te geven over:
- de onderwijs- en examenregelingen
- de uitvoering daarvan
- alle aangelegenheden betreffende het onderwijs in de desbetreffende opleiding.
Hiermee vervult de opleidingscommissie een onmisbaar onderdeel van de kwaliteitszorg.
Aanbevolen websites
- Cursus, training of opleiding volgen - UWV Werk.nl
- Verschil hbo en universitaire master - HAN
Bronnen
- Waar vind ik een overzicht van erkende opleidingen? - Rijksoverheid
- Opleidingscommissie - Universiteit van Amsterdam
- Opleidingsdirecteuren - Universiteit van Leiden