Carrièreswitch

Vroeg of laat in je leven kan het voorkomen dat je overvallen wordt door loopbaantwijfels of dat je toe bent aan een rigoureuze carrièreswitch. Je bent je functie zat en wilt helemaal veranderen van carrière, dat is zeker, maar wát precies? Dat blijkt vaak een heel moeilijk te beantwoorden vraag. Vaak komen mensen niet verder dan antwoorden als: "iets nuttigs doen", "plezier in het werk hebben", "iets voor andere mensen betekenen", "genoeg geld verdienen", een "nieuwe carrière", "nieuwe functie" of "nieuwe uitdaging". De beantwoording van de vraag 'wat wil ik echt?' vergt een serieuze zoektocht. En misschien nog lastiger is het daadwerkelijk gaan uitvoeren van je wensen voor loopbaanverandering. Maar een succesvolle carrièreswitch is voor iedereen mogelijk, ook op latere leeftijd.

Loopbaantwijfels prikkelen tot een wending in je carrière

LoopbaankeuzesVeel mensen die op zoek zijn naar iets nieuws, hebben helemaal genoeg van hun huidige baan of hebben soms al jaren het gevoel dat ze eigenlijk liever iets anders zouden doen. Loopbaantwijfels kunnen bij iedereen de kop op steken. Misschien ook bij jou. Carrièretwijfels komen veel voor in de volgende gevallen:

  • Je hebt een teveel aan keuzemogelijkheden en het lukt je maar niet een keuze te maken.
  • Je werkt al wat jaren en ziet dat je huidige situatie niet overeenkomt met je oorspronkelijke ideeën over je loopbaan. Je voelt je niet helemaal happy en bent teleurgesteld.
  • Je voelt honderd verantwoordelijkheden, zorgen en verplichtingen op je drukken en voelt je daarom niet vrij om keuzes te maken.
  • Je bent heel loyaal aan de organisatie waar je werkt en ziet op tegen een verandering, maar toch knaagt er iets. Je blijft al te lang zitten op een veilige vaste werkplek die je eigenlijk al langere tijd saai en niet uitdagend meer vindt.
  • Je wordt overvallen door de gedachte: 'Is dit het nu?', 'Moet ik dit de rest van mijn leven doen?', 'Heeft dit werk nou nut?'
  • Je krijgt de kriebels en hebt een enorme zin in een switch naar iets nieuws, een andere functie, helemaal iets anders. Je wilt nieuwe kansen voor persoonlijke groei.
  • Je bent al wat ouder en je voelt de urgentie om oude plannen alsnog te verwezenlijken.
  • Je hebt het gevoel dat het leven meer voor jou in petto heeft, maar weet niet wat en hoe er te komen.

Als je te lang met carrièretwijfels blijft rondlopen, loop je het risico in een neerwaartse spiraal terecht te komen. Twijfels over je loopbaan breiden zich dan uit naar zorgen over jezelf en soms zelfs twijfels over de zin van het leven. Daarom is het zaak loopbaantwijfels serieus te nemen en actie te ondernemen. De eerste stap op weg naar een wending in je carrière is het onderzoek naar de vraag 'wat wil ik echt?'

Carrièretijger met laptop en studieboeken droomt van de afstudeerhoed.

Zelfonderzoek naar je carrièrewensen

Om erachter te komen wat je echt wilt, moet je verder kijken dan je neus lang is. Het vraagt gedegen zelfonderzoek, fantasie, lef en moed. Een passende loopbaan komt uiteindelijk neer op de juiste keuzes maken en doen waar je goed in bent.

Maar hoe kom je erachter wat de juiste keuzes voor jou zijn? En hoe weet je waar je echt goed in bent? Er zijn veel (soms nogal ongrijpbare) factoren in het spel die bepalen wat voor jou een goede plek is om te werken, en wat voor jou een zinvolle carrière kan opleveren. Je moet daarom goed onderzoeken wat jou beweegt. Daar hoort zelfonderzoek bij op de volgende aspecten:

  • Wensen: 'Wat wil ik nou echt?', 'Wat wil ik met mijn leven?', 'Wat wil ik bereiken?' Het zijn kwellende vragen waar je, als je met loopbaantwijfels kampt, eindeloos mee kunt worstelen. Neem de tijd om stil te staan en te mijmeren over je carrièrewensen. Neem een lichtend voorbeeld aan iemand die jouw wensdroom al heeft bereikt.
  • Capaciteiten: wat kan ik? Als er aan je wordt gevraagd wat je vaardigheden zijn, dan denk je vaak aan de opleidingen die je hebt gedaan. Maar de meeste mensen kunnen veel meer dan wat ze in een reguliere opleiding hebben geleerd. Denk aan je algemene competenties, of de soft skills en vaardigheden die je hebt ontwikkeld door je werkervaring, in vrijwilligerswerk, op de sportclub of in je privéleven. Het zijn vaak die extra kwaliteiten waardoor een andere baan goed bij je past.
  • Identiteit: wie ben ik, wat voor mens ben ik, wat past bij mij? Identiteit gaat over de vraag hoe je jezelf ervaart en hoe je in de wereld staat. Als je iets over je identiteit weet, kun je antwoord geven op vragen als: Wat vind ik belangrijk in mijn leven? Waardoor word ik geraakt? Hoe doe ik de dingen in mijn leven?
  • Zingeving: welke dingen geven zin aan het leven? 'Wat heeft het allemaal voor nut?' is een veel gehoorde verzuchting van mensen die overvallen worden door carrièrevragen of andere levensvraagstukken. 'Ik wil iets zinvols doen', zeggen veel mensen die iets anders gaan doen. Maar wat is nuttig? Wat maakt het leven zinvol? Wat geeft jóuw leven zin?
  • Persoonlijke waarden: welke kernwaarden en werkwaarden heb ik? Wat zijn mijn loopbaanankers? Je persoonlijke waarden of drijfveren geven aan wat jij het belangrijkste vindt in je leven, wat je de moeite waard vindt, waar je voor staat en waar je voor gaat.
  • Weerstanden en angsten: wat weerhoudt mij? Hoe ga ik daarmee om? Gedachten als 'ik kan het helemaal niet' of 'wat voor kennis heb ik nou helemaal in dit vakgebied' kunnen je behoorlijk weerhouden van de stappen die je moet zetten om je nieuwe carrière vorm te geven. Misschien wil je in je hart wel van alles, maar voel je steeds weerstand om echt iets te gaan ondernemen. Hoe komt dat en wat kun je daaraan doen?

Zelfreflectie

Toegegeven, dit is geen makkelijke of alledaagse materie om mee bezig te zijn. Het kost tijd en moeite om antwoord te vinden op al deze vragen. Maar we dagen je uit om het heft in eigen hand te nemen en je eigen coach en loopbaanadviseur te zijn. Reflecteer op je eigen situatie als je de artikelen leest.

Onderzoek je drijfveren, doe zelfonderzoek en kijk vooruit

Om je bij je zoektocht te helpen hebben we een 'gereedschapskist' voor je samengesteld met een aantal mooie oefeningen waarmee je jezelf en je drijfveren in het leven kunt onderzoeken, je situatie onder de loep kunt nemen en in de verte kunt kijken:

Carrièretijger in de sector techniek met gereedschappenReflecteer op je motieven: wat drijft mij, wat wil ik?

Oefeningen om te bedenken waar je happy van wordt:

  • Mijmeren in ouderdom: verplaats je in jezelf op latere leeftijd. Kijk terug op wat je hebt gedaan en wat je gedaan wilde hebben. Waar kijk je met trots op terug? Wat heb je geleerd? Wat zou je anders hebben willen doen?
  • Schrikbeeld: precies omschrijven wat je niet wilt, is een uitstekende opstap naar helder krijgen wat je wél wilt.
  • Tijdmachine: gebruik je fantasie en stel je een tijdreis voor naar een ander leven.
  • Denkbeeldig curriculum. Stel: je hebt je leven vanaf nu volledig zelf in de hand. Hoe ziet de rest van je curriculum eruit?

Reflecteer op je kwaliteiten: wat kan ik?

Inventariseer je vaardigheden en competenties met de oefeningen:

Identiteit: wie ben ik, wat voor mens ben ik, wat past bij mij?

Zingeving: welke dingen geven zin aan het leven?

Waarden: welke levens- en werkwaarden heb ik?

Weerstanden en angsten: wat weerhoudt mij? Hoe ga ik daarmee om?

Maak loopbaankeuzes

Maak loopbaankeuzes en kom in actie om je carrièredroom te verwezenlijken.

Stappen zetten

Ambitieuze carrièretijger

Dromen omzetten in plannen

Lees, kijk rond, schrijf, mijmer en gebruik al het gereedschap. In het begin van je zoektocht is het goed om te dagdromen en je gedachten de vrije loop te laten. Stel je voor dat je al in je nieuwe beroep werkt. Zo kom je op ideeën en ontdek je mogelijkheden voor loopbaanverandering waar je wellicht niet eerder aan had gedacht.

Daarna is het tijd om je dromen om te gaan zetten in plannen, keuzes te maken, factoren waar je rekening mee moet houden in kaart te brengen en vervolgens stappen te gaan zetten met een praktisch stappenplan. Want dagdromen alleen levert geen bevredigende loopbaan op. Met mensen in je netwerk praten over hoe je je plan voor een carrièrewissel tot werkelijkheid kunt maken, onderzoek doen naar de mogelijkheden op de arbeidsmarkt, je ideale baan ontdekken, vasthouden aan je eigen ideeën en vooral alles op alles zetten om je plannen te verwezenlijken en een nieuwe baan te vinden: zo pak je een carrièreswitch succesvol aan. Het vergt veel doorzettingsvermogen, maar je wordt er uiteindelijk gelukkig van.

Affirmaties voor zelfvertrouwen

Train enkele affirmaties die je het vertrouwen geven om van carrière te switchen. Voorbeelden:

  • Ik werk aan een nieuwe toekomst
  • Er zijn eindeloos veel kansen voor mijn carrièrestap
  • Ik geniet van het proces van wisselen van beroep en kom steeds dichter bij mijn droombaan
  • Ik vertrouw op de keuze die ik heb gemaakt
  • Ik durf de grote verandering aan
  • Ik ben klaar voor een nieuw hoofdstuk in mijn loopbaan
  • De perfecte baan is binnen handbereik

En enkele affirmaties die je het zelfvertrouwen geven dat je je nieuwe beroep aankunt:

  • Ik heb alle kwaliteiten om succesvol te zijn als ...
  • Ik heb sterke soft skills voor deze functie

Proactief op weg naar je nieuwe baan

Als je meer duidelijkheid hebt over wat je echt wilt, dan is het zaak om proactief aan de slag te gaan. Vervolgstappen richting een nieuwe baan kunnen bijvoorbeeld zijn:

  • Verzamel informatie over je nieuwe beroep. Vraag aan mensen in dat beroep wat er voor jouw carrièreswitch nodig is.
  • Zoek uit welke omscholing of bijscholing je nodig hebt om het beroep binnen te komen.
  • Kies uit tientallen opleidingen een studie voor een nieuw beroep. Eventueel studeer je naast je huidige baan.
  • Stap uit je comfortzone en ontwikkel nieuwe vaardigheden die zorgen voor meer werkplezier of meer carrièreperspectief. Doe eens een totaal andere ervaring op.
  • Bespreek je carrièrewens met mensen in je netwerk en vraag ze om advies. Misschien komt een netwerkcontact met het voorstel je bij iemand te introduceren. Vaak is dit de snelste weg naar een nieuwe kans.
  • Pas je Linkedin-profiel aan zodat je je zo goed mogelijk presenteert voor het nieuwe beroep van je keuze. Vraag aan oud-collega's en netwerkcontacten om een aanbeveling over jou te schrijven waaruit blijkt dat ze jouw omschakeling ondersteunen.

Laat je inspireren door je soft skills

Je soft skills zijn zogenaamde overdraagbare vaardigheden: je hebt ze in een zekere functie ontwikkeld, maar kunt ze in een volgende functie met succes inzetten. Dat geldt ook voor een totaal andere beroep na een carrièrewending. Vraag je eens af: welke zachte vaardigheden heb ik allemaal ontwikkeld die in een heel ander beroep goed van pas komen?

Voorbeeld

Frank werkt als systeembeheerder op een ICT-afdeling. Hij is niet meer echt gelukkig met zijn werk. Met zijn vriendin Ineke heeft hij een appartement gekocht in Utrecht. Het is onderdeel van een groter complex met een Vereniging van Eigenaren (VvE), die wordt ondersteund door een VvE-beheerder. Na twee jaar treedt Frank toe tot het bestuur van de VvE en wordt hij als ervaren bestuurslid steeds beter in allerlei zachte vaardigheden als vergaderen, luisteren, overtuigen, onderhandelen et cetera. De contactpersoon van de VvE-beheerder vertelt dat er nogal wat vacatures zijn voor account managers die VvE's begeleiden en dat ze op zoek zijn naar bekwame mensen met enige VvE-ervaring. Dat lijkt Frank wel wat en hij leest een aantal vacatures voor die functie. Daaruit concludeert hij:

  • hij heeft ervaring met het runnen van een VvE;
  • hij zal zich wat moeten bijscholen op het gebied van de harde vakkennis als VvE-recht, onderhoudsplannen, begrotingen en financiën;
  • wat betreft de soft skills voldoet hij al grotendeels aan het profiel.
Frank vraagt de contactpersoon om wat studietips en stippelt zijn toekomst uit als VvE-accountmanager. Dat hij handig is met computers, is mooi meegenomen.

Loopbaanonderbreking met een sabbatical

Je kunt een tijdje je loopbaan onderbreken door een sabbatical te nemen: een periode betaald of onbetaald vrijaf die je kunt gebruiken om:

  • Tot rust te komen en je te bezinnen op je carrièreverandering. Je hebt even ruimte en tijd om er eens goed over na te denken en zelfinzicht op te doen.
  • Ervaring op te doen in een nieuwe omgeving die te maken heeft met je overstap.
  • Jezelf te ontwikkelen in de richting van een nieuwe baan.

Aanbevolen websites

Auteurs: Ysolde Bentvelsen en Susanne Biemans, met bijdragen van René Pijlman

Je bent hier: Home Carrière Zelfonderzoek Carrièreswitch