Opleiding tot leraar basisonderwijs

De enige opleiding waarmee je een lesbevoegdheid primair onderwijs kunt behalen en dus voor de klas gaan staan, is de Lerarenopleiding Basisonderwijs (Pabo). Deze hbo-opleiding kan in voltijd, deeltijd of duaal worden gevolgd.

Verkorte studietrajecten

Veel Pabo’s bieden aangepaste studietrajecten aan:

• Vrijstellingen met mbo-opleiding. Met een diploma van de mbo-opleiding Onderwijsassistent (OA) of Sociaal Pedagogisch Werker (SPW) op niveau 4 kun je vrijstellingen krijgen voor de Pabo. Voor SPW wordt de studietijd met maximaal een half jaar ingekort, voor OA is dit een jaar.
• Zij-instroomtraject. Als je een hbo- of wo opleiding hebt afgerond, kun je kiezen voor het zij-instroomtraject. Je zoekt dan zelf contact met een schoolbestuur of gemeente. Zij kunnen je aanmelden voor een assessment (een kort onderzoek waarbij gekeken wordt naar je geschiktheid voor het vak). Nadat je dit met goed gevolg hebt afgelegd, krijg je een aanstelling. Op de basisschool waar je werkt, word je intensief begeleid. Op de Pabo wordt een op maat gesneden pakket samengesteld dat je in twee jaar moet afronden.
• Tweejarig traject hbo/wo. Eveneens kun je met een hbo- of wo-opleiding, na het bewijzen van elders verworven competenties, in totaal twee jaar vrijstellingen krijgen. Je gaat een dag of twee dagdelen per week naar college en loopt regelmatig stage. Verder komt er ongeveer twintig uur per week zelfstudie kijken bij de verkorte opleiding. Er is overigens bij sommige Pabo’s ook een mogelijkheid om dit traject in voltijd te doen.
• Digipabo. Hogeschool InHolland heeft een studieprogramma voor afstandsleren samengesteld. Deze vorm is bedoeld voor mensen die langere tijd in het buitenland verblijven of om andere redenen niet in staat zijn colleges op locatie bij te wonen. Je moet echter wel in een Nederlandstalige omgeving of op een school waar Nederlandse les wordt gegeven, stage lopen. Via internet, webcam, e-mail en video wordt contact gehouden met de opleiding. Deze variant doet vanzelfsprekend een groot beroep op je discipline en doorzettingsvermogen.

Deze opsomming is overigens niet uitputtend. Veel Pabo’s bieden nog andere opleidingen aan die op maat gemaakt zijn voor bepaalde doelgroepen. Ook kijkt men naar je persoonlijke profiel en achtergrond bij het samenstellen van het studiepakket. Raadpleeg daarom de websites van de hogescholen of bel ze om meer informatie te krijgen over de mogelijkheden.

Cursussen en trainingen

Een aantal Pabo’s bieden bijscholings- of specialisatiecursussen aan. Bijvoorbeeld een post-hbo opleiding tot intern begeleider, taalcoördinator of remedial teacher.

Speciaal onderwijs

Wil je als leerkracht in het speciaal onderwijs gaan werken, dan vragen de meeste scholen een specifiek diploma. Het betreft hier post-hbo opleidingen die zijn toegespitst op de verschillende doelgroepen (Autisme, Nederlandse Gebarentaal, enzovoorts) in het speciaal onderwijs. Deze opleidingen worden door drie hogescholen aangeboden: 

• Hogeschool Windesheim
• Hogeschool Utrecht (Seminarium voor Orthopedagogiek)
• Fontys Hogeschool Tilburg

Auteur: Vera van Dijk