Hbo-opleiding Bedrijfsadministratie/SPD

Tijdens de studie Bedrijfsadministratie/SPD leer je onder andere hoe je een complete administratie opzet en onderhoudt, hoe je de gegevens kunt analyseren en helder kunt rapporteren. Je houdt je bezig met vraagstukken als: Wie rapporteert wanneer aan wie? Wanneer bereken je alles op de cent nauwkeurig en wanneer kies je voor een 'quick and dirty'-berekening? In het hectische bedrijfsleven zijn dit uitdagende klussen met veel verantwoordelijkheid, want de cijfers en analyses achter een administratie vormen de grond voor het nemen van beleidsbeslissingen.

SPD staat voor Staatspraktijkdiploma Boekhouden. Dit komt omdat in het verleden sprake was van een staatsexamen. De volledige naam van de opleiding is nu feitelijk hbo SPD Bedrijfsadministratie, maar in de praktijk wordt nog steeds de afkorting SPD gebruikt omdat deze is ingeburgerd binnen het bedrijfsleven.

De hbo-opleiding Bedrijfsadministratie/SPD wordt alleen door enkele particuliere hogescholen aangeboden. Vrijwel alle opleidingen Bedrijfsadministratie/SPD zijn zeer flexibel en praktijkgericht. Veel SPD-studenten maken gebruik van deze flexibiliteit. Ze studeren in deeltijd en werken tegelijk aan hun carrière, bijvoorbeeld op een accountantskantoor of bij een grote onderneming. Vaak kun je zelf het tempo van de studie bepalen, omdat de meeste SPD-opleidingen opgebouwd zijn in een aantal modules. Wanneer je alle modules succesvol hebt afgerond, krijg je je diploma. Hoe snel je dat doet, hangt grotendeels van jezelf en je eigen kunnen af.

Patrica (27), deeltijd-studente Bedrijfsadministratie/SPD:
"Ik koos voor de studie omdat de vakken me aanspraken, omdat ik geen talen meer hoefde te doen en omdat de studie heel erg praktijkgericht was. Op dit moment ben ik vanwege privéomstandigheden even een half jaartje met de opleiding gestopt. Helaas ben ik voor één vak gezakt en als ik in december weer verder ga, dan komen er een aantal andere vakken voor in de plaats. Ik moet externe verslaggeving en mijn afstudeeropdracht nog doen, maar alle andere vakken heb ik al gehaald.

De opleiding is erg zwaar. Naast mijn fulltime baan, mijn huishouden en sporten moet ik ook nog één avond naar school en 20 uur thuis studeren! Maar daar staat wel tegenover dat de studie SPD heel hoog in aanzien staat in de accountancy, omdat het zo’n zware studie is. Met een diploma SPD kun je ontzettend veel bereiken. Ik werk momenteel bij een klein accountantskantoor en daar kun je moeilijker hogerop komen. Maar met een diploma SPD is dat heel misschien toch mogelijk. Mocht ik ooit bij een groter kantoor gaan werken, dan kan een diploma SPD ook erg belangrijk zijn."

Wat kun je ermee worden?

De basis voor deze beroepen is de administratie van een onderneming, vereniging of stichting. Aan deze administratie zijn twee taken verbonden. Ten eerste: het tijdig, betrouwbaar en volledig vastleggen van administratieve gegevens. Ten tweede: het op basis van deze gegevens werken aan het succes van een onderneming. De opleiding is geschikt voor iedereen die zichzelf later ziet functioneren als:

stafmedewerker administratie
hoofd administratie
assistent-controller
directeur financiën
bedrijfseconomisch adviseur
accountant-administratieconsulent

Wat is je kans op een baan?

De opleiding bedrijfsadministratie/SPD heeft een uitstekende reputatie en biedt veel mogelijkheden. Met een SPD-diploma kun je voor veel financieel-economische beroepen kiezen die op elkaar lijken. Voor hogere bedrijfsadministratieve functies word je tegenwoordig gevraagd om een diploma Bedrijfsadministratie/SPD. Op zich is dat niet zo vreemd, want als bedrijfsadministrateur ben je een belangrijke schakel in een onderneming of organisatie. De arbeidsmarkt is enigszins onderhevig aan schommelingen in de economie. Je zult wel ergens aan de bak komen als het even wat minder gaat. Wel zijn de kansen op hogere functies dan een stuk kleiner. De meest voorkomende plaats voor een SPD'er, zo blijkt uit onderzoek, is als administrateur op midden-managementniveau.

Wat is het carrièreperspectief?

De studie is een goede basis voor een mooie carrière. Het biedt veel doorgroeimogelijkheden. Zo kun je beginnen als assistent-administrateur beginnen en via de kennis en ervaring die je opdoet hogerop komen en als financieel manager eindigen. Maar wat doe je als je niet onderaan wil beginnen en het je niet meteen lukt om met je hbo-diploma bedrijfsadministratie te solliciteren op hogere functies? In zo’n geval kun je bij enorm veel vervolg- en specialistische opleidingen en cursussen terecht. Die kunnen je bedrijfsadministratieve carrière een flinke impuls geven.

Wat zijn de belangrijkste competenties?

Nauwkeurigheid. Je krijgt een verantwoordelijke baan in de financiële sector. Eén klein foutje kan een organisatie bakken met geld kosten. Daarom is het belangrijk dat je het werk perfect uitvoert.
Je moet goed met cijfers kunnen omgaan.
Inlevingsvermogen. Je moet goed om kunnen gaan met vertrouwelijke gegevens. Je begrijpt wanneer iets pijnlijk is voor iemand of een organisatie en je houdt daar tactvol rekening mee.
Loyaal aan de organisatie. Dit sluit goed aan bij de vorige competentie. Aan de normen en regels van je bedrijf pas je je aan. Als je een wat hogere functie hebt, is het zelfs zo dat jij degene bent die de regels bedenkt op administratief gebied, omdat jij weet wat de belastingdienst voor eisen stelt. Je bent je ervan bewust dat jouw aandeel een grote invloed heeft op het welzijn van je bedrijf.
Analytisch inzicht. Je zult in de administratie op zoek gaan naar relevante informatie, bijvoorbeeld gegevens van voorgaande perioden. Daaruit probeer je bijvoorbeeld op te maken wat de financiële achteruitgang veroorzaakt.
Strategisch/financieel denken. Wat betekenen die veranderende omzetcijfers voor de organisatie en wat zijn de financiële gevolgen voor de verschillende afdelingen binnen het bedrijf? Wordt het bedrijfsdoel ermee gediend of niet?
Helder kunnen rapporteren. Je moet als administrateur bijvoorbeeld duidelijk aan de bedrijfsleiding kunnen aangeven wat die veranderingen in de administratie voor het bedrijf kunnen betekenen.

Hoe lang duurt de opleiding?

Dat varieert per hogeschool/opleidingsinstituut. De volgende studievormen worden aangeboden: voltijd en deeltijd. Veel SPD-studenten die al werken, kiezen voor de deeltijdstudie. In de meeste gevallen duren de opleidingen drie tot vier jaar. Maar de lengte hangt ook grotendeels af van je eigen situatie en vooropleiding. Soms kun je vrijstellingen krijgen, omdat je bijvoorbeeld al veel kennis hebt opgedaan op je werkplek, en zo de studieduur verkorten.

Wat doe je tijdens de opleiding?

Je kunt kiezen voor een volledig studieprogramma of een deeltijd studieprogramma dat uit zogenoemde modules (op inhoud samengestelde vakken) bestaat. Je bestudeert dan bijvoorbeeld bij het vak bedrijfsstatistiek alle leerstof uit de propedeutische én uit de hoofdfase achter elkaar. Wanneer je alle stof onder de knie hebt en je de module bedrijfsstatistiek hebt afgerond, begin je aan een andere module. Net zolang tot je alle modules succesvol hebt afgerond. Kies je voor het deeltijd studieprogramma, dan mag je zelf bepalen in welke volgorde je de modules gaat doen.

De meeste hogescholen kennen de volgende vakken/modules:

Bedrijfseconomie
Bedrijfsstatistiek
Algemene economie
Bedrijfscalculatie
Bedrijfsadministratie
Communicatieve en sociale vaardigheden
Externe verslaggeving
Bestuurlijke informatievoorziening
Marketing en organisatie
Bedrijfsrecht
Belastingrecht

Hoe zwaar is het?

Door de grote verschillen in studenten (er zijn veel deeltijders met een volledige baan) is het lastig om precies de zwaarte van de studie in te kunnen schatten. Mensen die minder gewend zijn in het omgaan met veel cijfers en rekenwerk kunnen de studie wat moeilijker vinden dan diegenen die al werkzaam zijn in administratieve functies. Op middelbare scholen wordt tegenwoordig niet zoveel aandacht besteedt aan administratie. Dat is ook de reden dat de specifieke studie bedrijfsadministratie door middelbare scholieren vaak moeilijker wordt gevonden dan bredere opleidingen zoals economie. Dit is ook af te lezen aan het dalende aantal aanmeldingen vanuit de middelbare scholen.

Welke toelatingseisen zijn er?

Om toegelaten te worden tot de hbo-opleiding Bedrijfsadministratie/SPD moet je in het bezit zijn van een havo-, vwo- of mbo-4-diploma. Als je niet over één van deze diploma’s beschikt maar wel 21 jaar of ouder bent, dan bestaat de mogelijkheid om deel te nemen aan de toelatingstoets 21+. Het doel van deze toets is vast te stellen of je een reële kans hebt om de hbo-opleiding succesvol af te ronden. Slaag je voor deze toets, dan kun je alsnog met de opleiding starten.

Hoe kom je erachter of de opleiding bij je past?

Je hebt een administratieve functie en je wilt graag hogerop. Of je hebt veel belangstelling voor bedrijfseconomisch gerelateerde functies, zoals bedrijfsadviseur of financieel manager in de profit- of non-profitsector. Je bent hoe dan ook bereid een forse investering te doen in je ontwikkeling.

Wat is het profiel van de studenten?

De gemiddelde student is al wat ouder als hij of zij aan de opleiding begint. Vaak wordt de opleiding in deeltijd gevolgd, naast een normale baan. Vaak zijn de studenten al werkzaam in de administratie en willen ze via de studie Bedrijfsadministratie/SPD hogerop komen. Het percentage mannen en vrouwen dat de opleiding volgt is ongeveer gelijk. Studenten Bedrijfsadministratie vinden het leuk om te puzzelen met cijfers en (geld)bedragen. Ze werken over het algemeen accuraat en resultaatgericht.

Welke hbo-opleidingen lijken er op?

Auteur: Niels Arts