Hbo-opleiding Elektrotechniek

Wat is de overeenkomst tussen een mobiele telefoon, de pacemaker van je opa en het hoogspanningsnet? Het zijn allemaal producten waar elektrotechnisch ingenieurs aan te pas zijn gekomen. In de moderne informatiemaatschappij komt vrijwel niets meer tot stand zonder elektrotechniek. Bij de opleiding Elektrotechniek leer je integraal ontwerpen en toegepast onderzoeken. Oftewel: hoe ontwerp, onderzoek, produceer en onderhoud je elektrotechnische apparaten en systemen. 

Bij een aantal hogescholen maakt Elektrotechniek onderdeel uit van de brede hbo-opleiding Engineering. In het eerste jaar verken je het vakgebied en krijg je een goed beeld van alle mogelijkheden binnen Engineering. Na het eerste jaar kies je een afstudeerrichting. Iedere hogeschool heeft haar eigen specialisaties; het is verstandig om de verschillen per hogeschool te bekijken, zodat je kiest wat bij je past.

Ton Rovers (25) studeerde elektrotechniek aan de Fontys Hogeschool in Eindhoven
"Techniek is de toekomst en in het bijzonder elektrotechniek. De opleiding Elektrotechniek sprak me aan omdat het een bijzonder specialisme is waar niet iedereen voor is weggelegd. Met elektrotechniek kun je echt alle kanten op. In eerste instantie was ik elektrotechniek gaan studeren omdat ik nieuwe apparaten wilde bedenken en ontwikkelen. Met name telecommunicatie sprak me erg aan. Daar ben ik me later ook in gaan specialiseren.

Met mijn specifieke studie werd ik voornamelijk opgeleid voor het bedenken en ontwikkelen van elektronische circuits. Met andere woorden: kleine onderdelen van apparaten. Dat bleek toch niet helemaal wat ik wilde en daarom besloot ik wat anders te gaan doen met mijn elektrotechniek-kennis. Ik ben bij de landmacht gaan werken als officier verbindingsdienst. Als zogenaamde pelotonscommandant bij de verbindingsdienst ben je verantwoordelijk voor de inzet van hoogwaardige telecommunicatie-apparatuur. Hoewel ik bij deze baan geen apparaten of circuits zal gaan ontwikkelen geeft mijn vooropleiding mij vooral veel inzicht in de technische aspecten van mijn toekomstige functie."

Wat kun je ermee worden?

Met een diploma Elektrotechniek kun je op veel plaatsen terecht. Enkele beroepen die je direct na de studie Elektrotechnisch Ontwerper kunt gaan uitoefenen:

  • Elektrotechnisch ingenieur
  • Productontwerper
  • Software-ontwerper
  • Ontwerper in de medische sector
  • Network designer
  • Besturingstechnicus
  • Automatiseringsdeskundige
  • Commercieel technicus
  • Projectleider in de techniek
  • Ondernemer (vaak in de IT-branche)
  • Technisch adviseur
  • Tester

Wat is je kans op een baan?

Er is een grote behoefte aan afgestudeerde elektrotechnici op hbo-niveau. Veel afgestudeerden vinden een baan bij hun afstudeerbedrijf. De werkloosheid onder elektrotechnisch ingenieurs is erg laag. Vrijwel alle afgestudeerden hebben binnen drie maanden een baan.

Baangarantie in Breda

USG Engineering, een technisch projectbureau dat landelijk opereert, biedt afgestudeerden van de opleiding Elektrotechniek uit Breda, de garantie op een baan. Medewerkers van dit bedrijf nemen tijdens de voorbereiding van de afstudeerperiode contact met je op.  Als je graag een baan vindt door bemiddeling van dit projectbureau, dan maak je met Innotiv afspraken over de manier waarop je je oriënteert op een baan. Het bedrijf treedt dan op als je coach. Eventueel kun je ook bij Innotiv zelf in dienst komen om van daaruit gedetacheerd te worden bij andere bedrijven. Je bent op die manier dus altijd verzekerd van een baan na je afstuderen.

(Bron: website Avans)

Wat is het carrièreperspectief?

Je werk als startende ingenieur heeft vooral technische elementen. Na een aantal jaren ervaring kun je eventueel  doorgroeien naar een managementfunctie - bijvoorbeeld groepsleider of hoofd van de ontwerpafdeling. Ook kun je uiteindelijk technisch commercieel of technisch adviserend werk gaan doen, of bijvoorbeeld software/ hardware-ontwerper worden.

Wat zijn de belangrijkste competenties?

  • Je werkt accuraat. In een ontwerp hoeft er van de miljoenen enen en nullen tenslotte maar één bitje fout te zijn en heel de elektrische schakeling werkt niet.
  • Leergierigheid. Door de snelle ontwikkeling van het vak raak je als elektrotechnisch ingenieur nooit uitgeleerd. Je moet bij de tijd blijven, en dat kun je alleen als je bereid bent om je de nieuwste technieken en methoden eigen te maken en zelfstandig te vertalen in de praktijk.
  • Creativiteit/inventiviteit. Je moet voortdurend op zoek gaan naar creatieve oplossingen voor de problemen die je tijdens het ontwerpen tegenkomt.
  • Belangstelling voor techniek. Elektrotechnici zijn handig en knutselen graag aan allerlei apparaten.
  • Goed met cijfers kunnen omgaan.
  • Analyseren. Tijdens de opleiding wordt je gestimuleerd om technische principes te doorgronden, consequenties en verbanden te zien. En te anticiperen. Als elektrotechnisch ingenieur kun je een praktisch probleem omzetten in een model. Het model vervolgens laten doorrekenen op de computer. En de resultaten vertalen in informatie waarmee jouw collega's en baas verder kunnen.
  • Samenwerken. Ontwerpen doe je niet in je eentje. Meestal gebeurt het in teamverband omdat de producten tegenwoordig zo groot en complex zijn dat een ontwerper alleen dat niet kan.
  • Verantwoordelijkheid. Als elektrotechnisch ingenieur kun je bij bedrijven aan de slag waar fouten koste wat kost vermeden moeten worden. Denk maar eens aan een bedrijf dat medische apparaten ontwikkelt, of circuits voor satellieten. Als je dan een foutje maakt  kan dat hele grote gevolgen hebben.

Hoe lang duurt de opleiding?

De studieduur is afhankelijk van je vooropleiding. Als je van de havo of het mbo komt en je hebt een niet-technische vooropleiding, duurt de voltijdopleiding vier jaar. Mbo'ers van een aansluitende opleiding krijgen meestal een aantal vrijstellingen, bijvoorbeeld voor de stage in het derde jaar. Aansluitende mbo-opleidingen zijn: Automatiseringselektronica, Automatiseringsenergietechniek, Elektronische Installatietechniek, Computerinterfacetechniek en Telematica. Heb je een vwo-diploma of een mbo-diploma met wis- en natuurkunde in je pakket of heb je relevante werkervaring opgedaan, dan kun je ook in aanmerking komen voor extra vrijstellingen waarmee je je studieduur kunt verkorten. Er worden ook deeltijd en duale varianten aangeboden. In de meeste gevallen duren deze opleidingen vier jaar. Net zoals de voltijdopleiding is het mogelijk om vrijstellingen te krijgen waardoor je de studieduur kunt verkorten.

Wat doe je tijdens de opleiding?

In het eerste jaar van de studie Elektrotechniek verwerf je veel praktische en theoretische kennis. Je krijgt een brede oriëntatie op het gebied van engineering. Vaak volg je een aantal dezelfde vakken als je medestudenten van Technische Bedrijfskunde, Werktuigbouwkunde, Technische Informatica, Technische Computerkunde of Mechatronica. Hierdoor ontwikkel je een brede kijk op het beroepenveld van engineering en maak je een goed gemotiveerde keuze voor je vervolgtraject. Naast het verbreden van je kennis, werk je gedurende dit eerste studiejaar in groepjes met andere studenten aan praktijkopdrachten. Een voorbeeld van een dergelijk project is het bouwen van een alarminstallatie met toegangscode. Het tweede jaar staat meestal ook nog in het teken van het opdoen van kennis. Na je propedeuse verdiep je je verder in de in de elektrotechniek. Aan het einde van het tweede jaar ga je uitzoeken met welke specialisatie of combinatie van specialisaties je verder wilt tijdens de rest van je studie. Je hebt dan een brede elektrotechnische basis opgedaan, die je in het derde en/of vierde jaar tijdens stages in de praktijk brengt.

Ton Rovers:
"De studie elektrotechniek is erg exact. Dat betekent veel natuurkunde en wiskunde. Niet de makkelijkste vakken. Er zijn in mijn klas veel mensen blijven zitten, of moeten stoppen omdat ze dat te moeilijk vonden. Ik heb geen hertentamens hoeven te doen, maar ik vond ik de studie toch niet echt gemakkelijk."

Stages

Stage loop je over het algemeen in het derde jaar van je opleiding. Tijdens je stage voer je een opdracht uit bij een bedrijf/instelling naar keuze. Bijvoorbeeld bij een machinefabriek. Bij dat bedrijf voer je een opdracht uit, zoals het ontwikkelen van een besturing voor een weeginstallatie van een extruder (een machine waarmee plastic buizen worden gemaakt). Door het uitvoeren van een dergelijke opdracht ontwikkel je alvast de vaardigheden en beroepshouding die je nodig hebt voor je toekomstige beroep. Bovendien oriënteer je je tijdens de stage op het werkveld en krijg je een duidelijker beeld van je toekomstige werkomgeving.

Afstuderen

De laatste maanden van je studie werk je aan je afstudeerproject. Je kiest een opdracht die aansluit bij jouw verdiepingsrichting. Je project kan bijvoorbeeld bestaan uit het ontwerpen en maken van apparatuur of software of het oplossen van technische of organisatorische problemen. Tijdens het examen verdedig je het resultaat van je onderzoek. Een voorbeeld van een afstudeerproject is het ontwikkelen van software voor het meten van vliegtuiggeluid en het onderzoeken van een methode om vliegtuigen hieraan te herkennen. Of het doen van onderzoek naar een vergelijking van verschillende systemen die gebruikt kunnen worden bij het opsporen van mijnen. Na het behalen van je diploma ontvang je de graad van Bachelor of Engineering en mag je de titel ingenieur (ing.) voeren.

Ton Rovers over zijn afstudeerstage:
"Samen met een klasgenoot heb ik mijn afstudeerstage gelopen bij het universitair medisch centrum Radboud in Nijmegen. Daar werkte we aan een nieuwe spoel voor mammografiescans bij de MRI scanner. Dit soort scans worden gedaan op de borsten van een vrouw, voornamelijk om te zoeken naar borstkanker. Hoewel je de relatie tussen deze stage en elektrotechniek/ telecommunicatie misschien niet meteen ziet, was die er wel degelijk. Dat is een erg technisch verhaal, dus daar zal ik verder niet op ingaan. Uiteindelijk is het ons gelukt een nieuwe spoel te maken. En met succes! Na de eerste tests op echte personen bleek onze spoel beter te presteren dan de standaard spoel. Met onze spoel konden ze kleinere tumoren detecteren en beter vaststellen of ze kwaadaardig waren. Bij een test met een patiënt met borstkanker ontdekten ze zelfs een tumor in de goede borst die ze voorheen niet hadden gezien. We kregen een 10 voor de stage."

Hoe zwaar is het?

Elektrotechniek wordt door studenten als een van de moeilijkere studies ervaren. De zwaarte is vergelijkbaar met de opleiding Werktuigbouwkunde. Dat komt voornamelijk door de exacte kennis die je voor deze studie nodig hebt.

Welke toelatingseisen zijn er?

Je wordt toegelaten tot de hbo-opleiding Elektrotechniek als je een havo-, vwo- of mbo-4-opleiding met succes hebt afgerond. Als je een havo- of vwo-diploma hebt, gelden vooropleidingseisen op basis van je profiel.


Cultuur & Maatschappij
Economie & Maatschappij
Natuur & Techniek
Natuur & Gezondheid
Havoniet toelaatbaar
niet toelaatbaar
toelaatbaar
+natuurkunde of nl&t
Vwoniet toelaatbaar
+natuurkunde of nl&t
toelaatbaar+natuurkunde
Hogescholen kunnen afwijkende of aanvullende eisen stellen; informeer bij de hogeschool van je keuze dus goed naar de toelatingsvoorwaarden.

Beschik je niet over een van bovenstaande diploma's en ben je 21 jaar of ouder, dan kun je deelnemen aan een toelatingsonderzoek 21+. Rond je deze toets met succes af, dan kun je alsnog aan de opleiding beginnen.

Hoe kom je erachter of de opleiding bij je past?

  • Heb je er wel eens over nagedacht wie en wat er nog werkt als de stroom uitvalt?
  • Ben jij thuis diegene die de video kan programmeren?
  • Zet jij nieuwe onderdelen in de computer?   
  • Ben je gefascineerd door de nieuwste ontwikkelingen in de wereld van de digitale audio en video?
  • Lijkt het je wat om samen met anderen een elektronisch product te leren ontwerpen?
  • Vraag je jezelf wel eens af hoe je via de GSM overal te bereiken bent?
  • Werk je graag in teamverband aan een project?

(Bron: Fontys Hogeschool)

Wat is het profiel van de studenten?

Studenten elektrotechniek zijn echte techneuten. Het overgrote deel (maar liefst 98%!) van de studenten behoort tot het mannelijk geslacht. Deze veelal mannelijke studenten hebben vaak technische hobby’s en zijn niet bang voor wis- en natuurkunde. De meeste studenten zijn vrij jong en komen rechtstreeks van de middelbare school of een mbo-opleiding. Er zijn weinig mensen die een deeltijd of duale opleiding volgen.

Welke hbo-opleidingen lijken er op?

Auteur: Niels Arts

Je bent hier: Home Opleiding Studies in Exact, Techniek en ICT Engineering Hbo-opleiding Elektrotechniek