Hbo-opleiding Communicatie

Communicatieopleidingen op hbo-niveau bestaan er in verschillende varianten. Er is de algemene opleiding Communicatie, maar er zijn ook gerichte opleidingen voor bijvoorbeeld communicatiemanagement. De opleiding Communicatie leidt je op tot communicatiedeskundige. Aan het einde van de studie weet je precies welk medium geschikt is om een bepaalde boodschap effectief over te brengen. Je hebt dan geleerd communicatieplannen op te stellen, maar je kunt ook evenementen organiseren of voorlichting geven.

Hans Eijskens, 2e jaars student Communicatie:
'Ik zocht een praktische studie, waarbij ik niet alleen uit boeken hoefde te leren. De studie communicatie is praktisch van opzet. Je gaat meteen in het begin aan de slag met concrete opdrachten. Zo leer je ook veel over jezelf en ik ontdekte dat ik vooral technisch goed ben. Ik ben nu bezig met een aantal technische vakken die met webdesign te maken hebben. Geweldig om met het world wide web bezig te zijn!'

Aan een flink aantal Hogescholen kan je de hbo-opleiding Communicatie volgen, waaronder de Hanzehogeschool, de Haagse Hogeschool, Hogeschool Utrecht en Fontys Hogescholen. Ook is deze opleiding te doen via thuisstudie.

Wat kun je er mee worden?

Communicatie speelt in iedere organisatie een belangrijke rol. In sommige gevallen houden communicatiedeskundigen zich bezig met de inhoud van een website van een onderneming, in andere gevallen werk je mee aan het maken van voorlichtingsmateriaal.

Wat is je kans op een baan?

Met een diploma op zak als communicatiedeskundige ben je breed inzetbaar en kun je veel kanten op. Daardoor zijn de arbeidsmarktkansen relatief gunstig. Omdat veel organisaties en instellingen steeds meer aandacht besteden aan communicatie via websites, liggen hier nog steeds extra kansen. Bedrijven die hun communicatie gedeeltelijk uitbesteden, doen dat vaak bij PR-bureaus – ook hier is de arbeidsmarkt relatief gunstig. Bedrijven geven de voorkeur aan hoog opgeleide, maar praktisch ingestelde doeners. Met enige ervaring en een netwerk kun je ook zelf een PR- of communicatiebureau opzetten. De stage en scriptie aan het einde van de communicatieopleiding bieden je kansen om relaties te leggen met potentiële werkgevers.

Mireille Beeckesteijn, communicatiemedewerkster:
'Tijdens mijn stage heb ik voor een filmmaatschappij point-of-sale materiaal gemaakt: posters en voorwerpen die in een winkel de aandacht trekken van de klant. Ik heb er vroeger nooit zo bij stil gestaan, maar dat soort voorwerpen moet bijvoorbeeld stevig genoeg zijn om niet stuk te gaan, maar ook licht genoeg zodat het gemakkelijk verplaatsbaar is. En de grootste uitdaging is om iets nieuws en opvallend te maken dat toch niet te duur is.' 

Wat is het carrièreperspectief?

Als communicatiedeskundige kan je starten op een communicatieafdeling van een bedrijf of bij de overheid. Wanneer je veel ervaring hebt opgedaan, kun je binnen een afdeling communicatie of voorlichting opklimmen tot bijvoorbeeld hoofd PR, directeur communicatie of manager externe betrekkingen.  

Wat zijn de belangrijkste competenties?

  • Taalvaardigheid. Communicatie gaat in hoofdzaak over taal en informatie-uitwisseling. Je moet van lezen en schrijven houden en graag willen communiceren en organiseren.
  • Creativiteit. Je bent niet alleen creatief in taal, maar ook in beeld en in computertoepassingen. Hoe maak je een website meer gebruiksvriendelijk? Hoe richt je een computerprogramma in, waarbij klanten van een bank hun hypotheeklasten kunnen berekenen?
  • Sociale vaardigheden. Vaak gaat het bij communicatie niet alleen om wat je zegt, maar ook op welke wijze iets wordt gecommuniceerd.
  • Analytisch vermogen. Je moet in staat zijn snel de kern van informatie te vinden en de juiste informatie uit complexe gegevens te halen. Je moet soms snel kunnen bepalen wat in bepaalde omstandigheden wel of niet passend is.
  • Gevoel voor maatschappelijke ontwikkelingen. Als communicatiedeskundige dien je oog te hebben voor de wereld om je heen. Daarbij gaat het om sociale verschijnselen maar ook om technologische en economische ontwikkelingen. Zo dien je bijvoorbeeld op de hoogte te blijven van internettechnieken en van verschillende mediaontwikkelingen.
  • Organisatietalent. In veel situaties moet je niet alleen plannen bedenken, maar ook uitvoeren.  

Hoe lang duurt de opleiding?

De meeste communicatieopleidingen duren vier jaar en ze zijn zowel in voltijd als deeltijd te doen.  

Wat doe je tijdens de opleiding?

De meeste communicatieopleidingen hebben een praktisch karakter. Dat betekent dat je veel aan opdrachten werkt en projecten uitvoert. Soms werk je samen, dan weer ga je zelf aan de gang. Je maakt bijvoorbeeld een folder, een persbericht, een onderzoeksrapport en een bedrijfsjournalistieke rapportage.

Daarnaast biedt de opleiding ondersteunende vakken, vaardigheidstrainingen, workshops en hoorcolleges over het onderwerp waar je mee bezig bent. Je krijgt inzicht in de verschillende facetten van het beroep: interne communicatie, marketingcommunicatie en corporate communicatie. Je leert het medialandschap kennen (televisie, radio, internet, et cetera) en je doet schrijf- en presenteervaardigheden op. Je leert over huisstijlen en over nieuws en actualiteiten. Vakken die je krijgt lopen uiteen van communicatiewetenschap en talen tot en met sociologie, bedrijfsorganisatie en management.

Tijdens de studie worden de opdrachten steeds groter en complexer en loop je regelmatig stage. Je organiseert bijvoorbeeld een congres of schrijft een communicatieplan. Je leert hoe je anderen kunt adviseren over communicatie. In de tweede helft van de vierjarige opleiding bieden verschillende hogescholen specialisaties aan, zoals Interculturele en internationale Communicatie, Marketingcommunicatie, Kennismanagement of Corporate Communicatie en overheidscommunicatie.

Hoe zwaar is de opleiding?

De opleiding is breed van opzet: je leert veel over veel verschillende onderwerpen. Dat betekent dat je een brede interesse moet hebben. Studenten geven aan dat de studie goed te doen is. Het huiswerk en de toetsen zijn voor een groot deel praktisch gericht.  

Wat zijn de toelatingseisen?

Je wordt tot de hbo-opleiding Communicatie toegelaten als je in het bezit bent van een havo-, vwo- of mbo-4-diploma. Als je een havo- of vwo-diploma hebt, gelden vooropleidingseisen op basis van je profiel.

Havo

  • Cultuur & Maatschappij met wiskunde A of B
  • Economie & Maatschappij
  • Natuur & Gezondheid
  • Natuur & Techniek

Vwo

  • Cultuur & Maatschappij
  • Economie & Maatschappij
  • Natuur & Gezondheid
  • Natuur & Techniek

Hogescholen kunnen afwijkende of aanvullende toelatingseisen stellen; laat je hierover goed informeren bij de hogeschool van jouw keuze. 

Voldoe je niet aan de vooropleidingseis en ben je 21 jaar of ouder, dan kun je deelnemen aan een toelatingsonderzoek. Als je daarvoor slaagt, kun je je alsnog voor de opleiding inschrijven.

Hoe kom je er achter of de opleiding bij je past?

Tijdens deze opleiding staat de praktijk van communicatie centraal. Je werkt vaak in teamverband en projectgroepen en tijdens de opleiding geef je veel presentaties over je eigen werk. Als deze praktische benadering je aanspreekt, is de opleiding wellicht een goede keuze. 

Ruth van Oldenhove, net afgestudeerd:
'Ik heb geleerd de theorie meteen in de praktijk toe te passen. Ik deed in het 2e jaar van de opleiding met drie andere studenten mee aan een prijsvraag van een organisatie voor ontwikkelingshulp. Met ons team moesten we in een periode van vier weken een PR-plan maken. Alle hogescholen en universiteiten in Nederland konden zich inschrijven voor deze prijsvraag. Tijdens de finale in Amsterdam moesten we als tweedejaars studentjes een presentatie geven aan 500 man. Maar we hebben wel gewonnen!'

Welke hbo-opleidingen lijken er op?

Aanbevolen websites

  • Wil je meer weten over de arbeidsmarktvooruitzichten voor communicatiedeskundigen? Kijk dan op de site van communicatiecoach. Daar vind je ook informatie over het dagelijkse werk van communicatiespecialisten.

Auteur: Erik Bouwer

Je bent hier: Home → Opleiding → Taal, media en communicatie → Commerciële communicatie → Hbo-opleiding Communicatie