Communicatiemedewerker

Wanneer er iets mis gaat, staat jouw organisatie volop in de schijnwerpers. Een communicatiemedewerker zorgt ervoor dat de relatie tussen de organisatie en de buitenwereld piekfijn in orde blijft. En dat het beeld dat de buitenwereld van de organisatie heeft, juist is. Je kunt als communicatiemedewerker jouw organisatie goed voor het voetlicht brengen.

Wat doet een communicatiemedewerker?

Een communicatiemedewerker helpt allereerst mee om de relatie tussen een bedrijf en de buitenwereld te onderhouden.

  • Je kunt taken hebben op het gebied van beleidsontwikkeling: het opstellen van een communicatieplan of het maken van een detailplan voor een nieuwe website.
  • Je kunt praktische taken hebben, zoals het woord voeren namens een directie. Daarnaast heb je taken op het gebied van interne communicatie. Bij een groot bedrijf is het belangrijk dat alle medewerkers (soms wel enkele tienduizenden, die bijvoorbeeld verdeeld zijn over meerdere werelddelen) weten wat er in de organisatie gebeurt. Als communicatiemedewerker werk je bijvoorbeeld mee aan een internationaal personeelsblad of je organiseert bijeenkomsten of videoconferenties.
  • In sommige gevallen ben je specifiek verantwoordelijk voor de communicatie met bepaalde groepen. Zo kun je bij een groot industrieel bedrijf verantwoordelijk zijn voor de communicatie met aandeelhouders of investeerders.

Marlies Verhagen, woordvoerder bij een belangenorganisatie:
"Wij komen op voor de rechten van gehandicapten in onze samenleving. Er gebeuren veel zaken waar onze leden het niet mee eens zijn. Bijvoorbeeld het intrekken van subsidies of het veranderen van wet- en regelgeving. Bij alles wat ons aangaat, formuleren we als belangenvereniging een standpunt. Dat breng ik als woordvoerder naar buiten."

Waar werk je als communicatiemedewerker?

Communicatie is voor alle bedrijven een belangrijke activiteit. Het onderhouden van externe betrekkingen is van groot belang voor ondernemingen die een sterke invloed op de maatschappij hebben. Denk bijvoorbeeld aan oliemaatschappijen (Shell, Esso, BP) of multinationals in het algemeen. Maar ook bij de overheid vind je deze functie. Denk aan ministeries, ambassades of consulaten. Maar communicatieafdelingen hebben ook een grote rol in de interne communicatie. De meeste grote bedrijven hebben een personeelsblad of een intranet. Je werkt als communicatiemedewerker op een afdeling als PR- en voorlichting, communicatie, in- en externe betrekkingen, public affairs of external affairs.

Wat is je plaats in de organisatie?

Als communicatiemedewerker ben je veelal werkzaam op een communicatieafdeling. Je collega's houden zich bezig met verschillende vormen van interne en externe communicatie. Je werkt samen met collega's op het gebied van strategische communicatie, interne communicatie, externe communicatie, media-voorlichting en webcommunicatie.

Welke competenties bezit een communicatiemedewerker?

Als communicatiemedewerker beschik je over de volgende competenties:

  • Inzicht, kennis en ervaring in het communicatieproces. Je moet de media kennen als je broekzak.
  • Analytisch vermogen. Je moet in korte tijd hoofd- en bijzaken van elkaar kunnen onderscheiden, problemen kunnen analyseren en prioriteiten kunnen stellen.
  • Durf en initiatief. Soms moet je echt je mannetje staan, bijvoorbeeld als jouw bedrijf in zwaar weer verkeert en jij bestookt wordt met pijnlijke of lastige vragen. In veel gevallen voer je het woord namens anderen.
  • Taalvaardigheid. Afhankelijk van de plek waar je werkt, dien je in staat te zijn je in één of meerdere talen perfect uit te drukken.
  • Zelfstandigheid. Je moet in staat zijn snel en zelfstandig beslissingen te nemen.

Rollen

  • Adviseur. Je adviseert verschillende collega's op uiteenlopende niveaus over communicatievraagstukken.
  • Communicator. Je communiceert zelf namens het bedrijf met de pers of met andere relaties van de organisatie waarvoor je werkt. Of je stelt teksten op voor collega's, die zij vervolgens gebruiken voor in- of externe communicatie.
  • Vertegenwoordiger. Zodra je namens het bedrijf communiceert, ben je het visitekaartje van het bedrijf en ben je voor een groot deel gezichtsbepalend. Kom je zakelijk en sympathiek over? Ben je in staat de publieke opinie te beïnvloeden?

Henri Schoor, medewerker in- en externe betrekkingen bij een hogeschool:
"Mijn collega's van studievoorlichting voeren heel ander activiteiten uit dan ikzelf. Waar zij open dagen organiseren en samen met de marketingafdeling adverteren in kranten en op websites, houd ik mij hoofdzakelijk bezig met het informeren van de pers en belangenverenigingen. En mijn collega's van het bureau communicatie verzorgen bijvoorbeeld de website en stemmen alle soorten communicatie op elkaar af. Zo zijn we als hogeschool altijd duidelijk herkenbaar."

Wat onderscheidt een topcommunicatiemedewerker van een gewone communicatiemedewerker?

Een topper in dit vakgebied is in staat het bedrijf waarvoor hij werkt op een positieve en constructieve manier te presenteren. Niet alleen wanneer het goed gaat met het bedrijf, maar vooral wanneer er problemen zijn en er kritische vragen worden gesteld. Een topcommunicatiemedewerker is wat dat betreft een rots in de branding.

Hoe word je communicatiemedewerker?

Er zijn veel verschillende opleidingen voor beroepen in het communicatievak. Bij het kiezen van een opleiding moet je nagaan in wat voor een organisatie je werkzaam bent of zou willen werken: overheid of bedrijfsleven? Blijf je binnen de landsgrenzen of gaat je belangstelling uit naar internationale betrekkingen? In het eerste geval zijn de volgende hbo-opleidingen geschikt:

Wanneer je op internationaal niveau werkzaam wilt zijn, is het belangrijk te kiezen voor een economisch getinte opleiding waarin aandacht is voor een tweede taal. Je kunt dan kiezen voor een hbo-opleiding International Business and Languages of kiezen voor een communicatieopleiding aangevuld met opleidingen op het vlak van een tweede en/of derde taal.

Als je in sollicitaties aan wil tonen dat je geschikt bent, zorg ervoor dat je naast je opleiding en werkervaring, de gevraagde eigenschappen en vaardigheden in je sollicitatiebrief en -gesprek goed naar voren laat komen.  

Trends in het beroep

Sinds een aantal jaren neemt de aandacht voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo) toe. Dat betekent dat bedrijven en instellingen zich steeds beter beseffen dat ze ook medeverantwoordelijk zijn voor andere aspecten dan alleen de economische.

De maatschappij kijkt kritisch naar grote bedrijven: hoe ze zich gedragen en hoe ze communiceren. Dat maakt het werk van PR-functionarissen, communicatiemedewerkers en medewerkers in/externe betrekkingen steeds belangrijker en complexer.

James Kraftlinger, manager in/externe betrekkingen grote computerfabrikant:
"Wij zijn de grootste computerleverancier ter wereld. Omdat het goed gaat met ons bedrijf nemen de risico's verder toe; veel mensen, regeringen, bedrijven en instellingen zijn van ons en onze systemen afhankelijk. Die verantwoordelijkheid beseffen we goed en daarom zorgt mijn afdeling er voor dat we daar doorlopend over blijven nadenken. Onze afdeling in/externe betrekkingen heeft normen, waarden en codes bedacht waar iedereen binnen ons bedrijf zich aan dient te houden."

Wat ga je verdienen?

Voor de hoogte van je startsalaris is van belang of je bij de overheid of in het bedrijfsleven werkzaam bent. Ook speelt mee of je je werkgever extern vertegenwoordigt of dat je meer op de achtergrond aan bijvoorbeeld brochures werkt. Startende communicatiemedewerkers in het bedrijfsleven verdienen een salaris vanaf € 2.500 per maand. Je salaris kan oplopen tot € 45.000 per jaar wanneer je werkzaam bent in een managementfunctie op communicatiegebied.

(bron: salariskompas Intermediair, Communicatie & Co).

Wat zijn je carrièremogelijkheden?

Wanneer je wilt starten of doorgroeien in het communicatievak, is je ervaring in dat vak bepalend voor de eerste functie. Wanneer je al werkzaam bent op een communicatieafdeling zal een hbo-opleiding op communicatiegebied je doorgroeimogelijkheden positief beïnvloeden.

Ben je een starter, dan moet je vooral veel ervaring opdoen met verschillende praktische en beleidsmatige aspecten van het communicatievak.

In veel gevallen moet je je als communicatiemedewerker specialiseren in een bepaald vakgebied door middel van cursussen: je kunt daarbij denken trainingen en cursussen op het gebied van producten, wet- en regelgeving of financiën.

Welke beroepen lijken er op?

Het beroep van communicatiemedewerker heeft veel overeenkomsten met een aantal andere beroepen:

In grote bedrijven met grotere communicatieafdelingen zal je wellicht samenwerken met bovenstaande collega's.

Auteur: Erik Bouwer

Je bent hier: Home Beroep Taal en communicatie Marketingcommunicatie Communicatiemedewerker