Sterke punten stimuleren

Veel managers gaan bij het aansturen van hun personeel uit van het ‘reparatiedenken’. De sterke kanten van de medewerkers beschouwen ze als vanzelfsprekend en de nadruk ligt vooral op de verbeterpunten. Kijken naar wat er niet deugt en proberen dat te verbeteren, want om te groeien moet je werken aan je zwakke kanten, is de leidende gedachte. Maar wil je als leidinggevende je werknemers laten groeien, dan is het veel effectiever om de focus te leggen op het ontwikkelen van hun sterke punten. Dat maakt hen meer betrokken, gelukkiger, gemotiveerder en succesvoller. En daar profiteert de organisatie uiteraard ook van.

Omschakeling

Wie herinnert zich niet dat hij vroeger thuiskwam met zijn schoolrapport en het aan zijn vader, moeder, opa’s en oma’s liet zien. Welk cijfer kreeg de meeste aandacht? Zeer waarschijnlijk het laagste, ook al prijkte er een negen of een tien op je cijferlijst. ‘Mooi die negen, maar hoe kom je aan die vijf voor aardrijkskunde? Volgende keer beter je best doen! Die insteek blijft ook in het werkende leven vaak zo. Tijdens het functioneringsgesprek sta je als leidinggevende vaak kort stil bij wat goed gaat, maar de meeste aandacht besteed je aan wat beter kan. Vaak ook ingegeven door de opbouw van het formulier dat je van personeelszaken moet invullen. Van reparatiedenken naar werken vanuit kwaliteiten is dus een behoorlijke omschakeling.

Deze 'sterke punten-benadering' houdt niet in dat je je ogen sluit voor zwakke punten en voor zaken die fout gaan. Integendeel: binnen elk functie moeten bepaalde vaardigheden en kennis op een basisniveau zijn om naar behoren te functioneren. Een verpleegkundige mag zich niet vergissen in een dek- of een drukverband en een tekstschrijver moet weten wanneer hij een –d of een –t schrijft. Nee, de rode draad is dat topprestaties afhankelijk zijn van individuele kwaliteiten en het is de kunst om je op die competenties te focussen en manieren te vinden om de zwakke punten te omzeilen en alle energie vrij te maken voor het aanscherpen van de sterke punten. Als alle medewerkers zich voortdurend richten op het inzetten en verder ontwikkelen van datgene waar ze goed in zijn, wordt de organisatie als geheel sterker. Schrijft de ene tekstschrijver met gemak een brochure over de werkwijze bij een opname in een ziekenhuis, de ander schudt zo een wervende tekst voor een festival uit zijn mouw. Het gaat er dus om het werk van ieder individu te organiseren rondom zijn of haar sterke punten, want die bieden de meeste ruimte voor groei, zowel voor de medewerker als voor de organisatie.

Hoe kom je achter de sterke punten van je medewerkers?

Om ervoor te zorgen dat je medewerkers optimaal gebruikmaken van hun talenten moet je als manager natuurlijk eerst weten in welke competenties ze uitblinken. Het is hierbij essentieel dat je je medewerkers als unieke individuen ziet en hen ook zo behandelt. Als manager is het je taak om zeer doelbewust de talenten van iedere medewerker op te sporen en hem of haar te helpen deze verder te ontwikkelen.

Er zijn diverse persoonlijkheidstesten die de sterke punten van je medewerkers achterhalen, zoals de MBTI, kernkwadranten en de Big Five, maar je kunt sterke punten ook vaststellen aan de hand van activiteiten die je medewerkers niet alleen in hun werk, maar ook in hun vrije tijd uitvoeren. Sterke punten worden duidelijk in activiteiten waarin een medewerker een consistente, bijna perfecte prestatie neerzet. Het zijn de taken die als vanzelf goed gaan en hem een goed gevoel geven. 

Je kunt je medewerkers vragen een week lang een lijst bij te houden met hun belangrijkste activiteiten en daarnaast te noteren door welke activiteit(en) ze zich sterker voelen. Een sterk punt is namelijk niet alleen iets wat je goed kunt, maar ook iets waar je plezier aan beleeft en je sterker door voelt. Een handig hulpmiddel hierbij is SIGN, een acroniem voor:

• Succes: ben je er goed in?
• Instinct: zie je ernaar uit?
• Growth: is er ruimte voor ontwikkeling?
• Need: heb je een gevoel van voldoening?

Beantwoord de medewerker bij een bepaalde activiteit de vier vragen met een volmondig ‘ja’, dan heeft hij een sterk punt te pakken. Vraag hem een lijst te maken met drie sterke en een lijst met drie zwakke punten. Het is daarbij de kunst om heldere statements te formuleren over zijn talenten en niet alleen te volstaan met termen als: assertiviteit, flexibiliteit en helikopterview. Dit doe je door zinnen te maken die beginnen met:

• Ik voel me sterk wanneer …

Een voorbeeld:
Ik voel me sterk wanneer ik voor een klant een overtuigende tekst schrijf die zijn boodschap helder en overtuigend op zijn doelgroep overbrengt.

Heeft een medewerker meer inzicht in zijn sterke punten, dan kun je kijken in hoeverre hij deze nu toepast binnen zijn werkzaamheden en waar ruimte voor verbetering mogelijk is.

Elk kwartaal plan je met je medewerker een gesprek in waarin je praat over zijn sterke punten. Wat ging er bijzonder goed in de afgelopen periode? Kies daarnaast twee keer per jaar een week waarin je de sterke punten opnieuw noteert en analyseert. Sterke punten zijn namelijk altijd in ontwikkeling. Deze gesprekken kunnen onderdeel uitmaken van het persoonlijk ontwikkelingsplan, maar ook als toevoeging op de cyclus van functionerings- en beoordelingsgesprekken.

Om te voorkomen dat het nadenken over sterke punten een driemaandelijkse opdracht wordt, kun je met je medewerkers afspreken dat ze iedere week voor zichzelf de balans opmaken en zich afvragen hoeveel procent van de tijd ze aan hun sterke punten hebben besteed. Daarnaast is het ook verstandig om hen vooruit te laten plannen hoe en wanneer ze hun sterke punten praktisch gaan inzetten in hun werk. Zo kunnen ze iedere week iets meer werken vanuit hun sterke punten.

Aanbevolen boeken

Iemand die zich zeer sterk maakt voor werken vanuit sterke punten is Marcus Buckingham. Hij heeft een flink aantal boeken geschreven (uitgegeven door Uitgeverij Unieboek | Het Spectrum) waarin hij pleit voor de sterkepuntenaanpak en dieper ingaat op hoe je beter gebruik kunt maken van de talenten van je medewerkers.

• Weg met alle regels!
• Ontdek je sterke punten 
• Ontdek wie je bent. Wat is jouw kracht?  
• Verbeter je sterke punten