Hbo-opleiding Commerciële Sporteconomie


Sport is big business. Het is een branche waar veel geld in om gaat. Goede sporters worden voor enorme bedragen gekocht en ook hun salarissen zijn torenhoog. Sponsors, financiers, publiek, reclamemakers moeten naar binnen worden gehaald om al deze kosten, naast de exploitatiekosten, dekkend te krijgen. Sportmensen, medewerkers, ordediensten en publiek stellen steeds hogere eisen aan alle faciliteiten binnen een sportvereniging of sportclub.

De hbo-opleiding Commerciële Sporteconomie bereidt je voor op een baan in deze zakelijke sportwereld. Deze voltijd studie wordt alleen aan de Hogeschool van Amsterdam gegeven, maar er bestaan wel veel studies aan andere hogescholen die er qua naam en inhoud op lijken. Zo is er ook een hbo-opleiding Sport, Management en Ondernemen en een hbo-opleiding Sport en Bewegen. Voor topsporters is er een speciale variant van de opleiding Commerciële Sporteconomie aan de Johan Cruijff University van de hogeschool van Amsterdam. In het programma is ruimte voor deelname aan wedstrijden bijvoorbeeld. Zo kunnen zij zich voorbereiden op een carrière na hun sportloopbaan.

Tijdens deze opleiding leer je hoe je marketing, management, communicatie, organisatie, verkoopkunde, evenementenorganisatie en public relations moet toepassen op het gebied van sport. Het beantwoorden van sporteconomische vraagstukken vervult een belangrijke rol in deze opleiding.

Judith Cohen, studente Commerciële Sporteconomie te Amsterdam: 
"Het onderdeel organisatie, wat vanzelfsprekend naar voren komt in een economische studie, trok mij erg aan in de opleiding. Alleen Commerciële Economie vond ik niet uitdagend genoeg, maar omdat ik een groot sportliefhebber ben is dit een mooie combinatie! Op dit moment ben ik bezig met twee projecten: een project met het onderdeel sponsoring en een project met het onderdeel evenementenorganisatie en PR. Verder hebben we natuurlijk ook een aantal basisonderdelen gehad zoals financiën, recht en marketing."

Wat kun je ermee worden?

Commerciële Sporteconomie is een vrij specialistische studie, maar toch heb je als afgestudeerde veel mogelijkheden. In principe zijn de functies hetzelfde als bij de hbo-opleiding Commerciële Economie alleen dan gespecialiseerd in het vakgebied sport:

Wat is je kans op een baan?

De arbeidsmarkt voor afgestudeerden Commerciële Sporteconomie is nauw verbonden met de toestand van de Nederlandse economie. Sollicitanten hebben minder keus als het wat minder gaat met de economie. Zodra het echter weer beter gaat zijn de ‘sportmarketeers’ hard nodig om de producten en diensten aan de man te brengen. Opleidingen in de richting van sport, economie en management zijn op dit moment echter zeer populair onder studenten, en dat kan in de toekomst misschien nadelig zijn voor de kansen op de arbeidsmarkt. Je krijgt immers veel concurrentie.

Wat is het carrièreperspectief?

Het werkterrein van een sportmarketingdeskundige is vrij breed. Daarom is het geven van een carrièreperspectief niet erg gemakkelijk. Je kunt gaan werken bij grotere (multinationals) en kleinere organisaties; profit of non-profit (is het bedrijf gericht op winst maken of niet). Net zoals bij de hbo-opleiding Commerciële Economie beginnen veel starters in een ondersteunende functie, zoals junior product manager of assistent inkoper van atletiekkleding. De meesten groeien na enige tijd door naar een baan met meer verantwoordelijkheid.

Wat zijn de belangrijkste competenties?

  • Adviseren. Tijdens het vierde studiejaar moet je stage gaan lopen. Je werkgever gaat er dan van uit dat je je vak beheerst. Je moet je kunnen verdiepen in de situatie en het specifieke probleem van je werkgever en er voor zorgen dat jouw adviezen goede resultaten opleveren. Als een grote voetbalclub moeite heeft met het werven van nieuwe leden zul je bijvoorbeeld een andere aanpak en strategie moeten verzinnen dan wanneer het om ledenwerving bij een kleine golfclub gaat.  
  • Creativiteit. Je bedenkt originele, oplossingen voor je team of werkgever. Ook verbeter je bestaande werkwijzen. Je moet als pr-medewerker van een grote sportwinkel niet alleen denken aan het zetten van advertenties of de verspreiding van folders, maar ook aan het uitnodigen van bekende sporters in jouw winkel en andere opvallende promotieactiviteiten.  
  • Analytisch inzicht. In het beantwoorden van sporteconomische vraagstukken die in de opleiding aan de orde komen, moet je hoofd- en bijzaken  kunnen onderscheiden en ontwikkelingen snel kunnen doorzien. Daarnaast moet je goed verbanden kunnen leggen, bijvoorbeeld tussen de inkomensontwikkeling van de leden van een voetbalclub en de verkoop van het aantal seizoenskaarten.
  • Samenwerken. In de opleiding werk je de eerste twee jaar elk kwartaal samen met medestudenten aan een project. Dit vermogen om samen te werken is later van belang in je gedrag tegenover collega’s en zakenrelaties.  
  • Zelfstandig werken. In de laatste twee jaar van de studie wordt er steeds meer van je verwacht. Je moet in staat zijn zelf goede keuzes te maken en je voert je werk goed uit, zonder ondersteuning of toezicht van anderen. De kans is groot dat jij later in de organisatie waar je gaat werken de enige bent die iets van marketing weet. Je moet anderen dan goed kunnen overtuigen van je plannen en ze vervolgens ook vaak helemaal zelf uitvoeren.
  • Communiceren. Je wordt tijdens de opleiding beoordeeld op je communicatieve vaardigheden. Een goede beheersing van de Engelse taal is erg belangrijk, aangezien je later vaak met grote internationale bedrijven te maken krijgt. Daarnaast wordt er van je verwacht dat je goed kunt presenteren en onderhandelen. Voorbeeld: je moet voor een Amerikaanse delegatie van sportgigant Nike een presentatie geven over jouw marketingstrategie.       
  • Commercieel inzicht. Je weet in welke tak van sport er geld te verdienen valt, omdat je ziet aankomen welke sport de komende jaren extra populair gaat worden. Daarbij kun je een goede inschatting maken van de ondernemersrisico’s.

Hoe lang duurt de opleiding?

De hbo-opleiding Commerciële Sporteconomie duurt vier jaar

Wat doe je tijdens de opleiding?

De opleiding is verdeeld in twee fasen. In de propedeuse en het tweede studiejaar van de opleiding werk je samen met medestudenten aan allerlei projecten, waarbij sporteconomische vraagstukken van bedrijven of sportbond centraal staan. Daarnaast krijg je colleges op het gebied van onder andere (sport)marketing, sportmanagement, bedrijfseconomie, (sport)recht en organisatiekunde. Bovendien krijg je professionaliseringstrainingen, trainingen in ICT en mondelinge en schriftelijke communicatie in zakelijk Engels. In het tweede jaar vorm je samen met medestudenten een virtueel 'consultantsbureau' dat een advies uitbrengt aan een echte opdrachtgever uit bijvoorbeeld een bedrijf of sportbond.

Het derde en vierde studiejaar van de opleiding Commerciële Sporteconomie staan in het teken van de praktijk en keuzevrijheid. In het derde jaar loop je een halfjaar stage op het gebied van sportmarketing en/of sportmanagement. De andere helft van het jaar ben je bezig met een eigen invulling van je opleiding. Afhankelijk van waar je interesses liggen kies je een minor. Na de eerste helft van het vierde studiejaar, dat in het teken staat van een verbreding van de theorie, ga je in de tweede helft beginnen aan de afstudeeropdracht. Voor een op sport gerichte organisatie of sportbedrijf verricht je een onderzoek naar een commercieel (sport)economisch vraagstuk en adviseer je jouw opdrachtgever hierover. Tijdens het vierde studiejaar werk je ook aan het samenstellen van een portfolio, dat in een eindgesprek wordt besproken.

 (Bron: website Hogeschool van Amsterdam)

Sporteconomische vraagstukken
Wim de Wit, van de Johan Cruyff University, legt uit wat een sporteconomisch vraagstuk is. ”In de studie Commerciële Sporteconomie richten we ons op een aantal markten, zoals de toeschouwersmarkt, de markt van de sportsponsoring en de markt van de sportaccommodaties. Op dat gebied laten we de studenten vraagstukken oplossen. Zij kunnen zich bijvoorbeeld buigen over de vraag hoe een sportmerk of artikel in de markt moet worden gezet. Ander voorbeeld: de studenten houden zich in een aantal groepjes bezig met het verzinnen van een strategie voor een specifiek probleem. Zo was er bij de tak Aerobics van Nike een probleem met de verkoopcijfers. De groepen studenten probeerden oplossingen te bieden en naderhand werd een van de strategieën door Nike uitgekozen om werkelijk iets mee te doen.” 

Hoe zwaar is het?

De zwaarte van de studie is vergelijkbaar met de studie Commerciële Economie. Het is dus goed te doen voor studenten die gedisciplineerd kunnen werken. Je moet gewoon rekening houden met een studielast van 40 uur per week.

Voor topsporters die de studie volgen, is het echter een heel ander verhaal. Studeren en sporten gaat de meeste leerlingen namelijk niet in de koude kleren zitten. Gelukkig voor hen wordt daar op de Johan Cruyff University wel rekening mee gehouden. Zij krijgen intensieve begeleiding en extra herkansingsmogelijkheden bij afwezigheid door sportomstandigheden. Studenten hoeven maar twee dagen per week naar school en kunnen veel zelfstandig doen als ze in hun hotelkamer aan het rusten zijn voor een volgende wedstrijd. Als je discipline en doorzettingsvermogen toont moet je deze studie ook binnen vier jaar kunnen halen.

Welke toelatingseisen zijn er?

Je wordt tot de opleiding toegelaten met een havo-, vwo- of mbo-4-diploma.

Als je een havo- of vwo-diploma hebt, gelden vooropleidingseisen op basis van je profiel.

Havo

  • Cultuur & Maatschappij met management & organisatie of economie en wiskunde A of B
  • Economie & Maatschappij: direct toelaatbaar
  • Natuur & Gezondheid met management & organisatie of economie
  • Natuur & Techniek met management & organisatie of economie

Vwo

  • Cultuur & Maatschappij met management & organisatie of economie
  • Economie & Maatschappij: direct toelaatbaar
  • Natuur & Gezondheid met management & organisatie of economie
  • Natuur & Techniek met management & organisatie of economie

Hogescholen kunnen afwijkende of aanvullende eisen stellen. Informeer bij de hogeschool van je keuze dus goed naar de toelatingsvoorwaarden.

Voldoe je niet aan de toelatingseisen en ben je 21 jaar of ouder, dan kun je de toelatingstoets 21+ doen. Slaag je voor dit examen, dan kun je alsnog aan de opleiding beginnen.

Als je naar de Johan Cruyff University wilt, moet je over doorzettingsvermogen, discipline en geloof in eigen kunnen beschikken. Bij de intake wordt streng geselecteerd: je moet niet alleen over een havo-, vwo- of mbo-4-diploma beschikken, maar ook binnen jouw sport op het hoogste niveau actief zijn of zijn geweest.

Hoe kom je erachter of de opleiding bij je past?

  • Ben je goed en/of geïnteresseerd in sport?
  • Lijkt adviseren jou wat?
  • Doe je zelf aan sport en wil jij van je hobby je beroep maken?
  • Kun je kritisch nadenken?
  • Kun je snel tot de kern van een probleem doordringen?
  • Wil je zowel zelfstandig werken als in teamverband?
  • Voel je de ontwikkelingen en trends in de (sport)economie goed aan?
  • Heb je zelfvertrouwen, ambitie en kun je mensen overtuigen?
  • Houd je van presteren, jezelf overtreffen?
  • Wil je na je carrière als topsporter de mogelijkheid hebben om in het sportwereldje te blijven werken?
  • Houd je van improviseren, problemen oplossen?

Wat is het profiel van de studenten?

De combinatie sport en economie zorgt ervoor dat de samenstelling van de studenten gemengd is. Zowel vrouwen als mannen zijn geïnteresseerd in deze studie. Een ding hebben ze echter allemaal gemeen: hun liefde voor sport. 

Welke opleidingen lijken er op?

Auteur: Niels Arts

Je bent hier: Home Opleiding Studies in Economie en management Commercieel Hbo-opleiding Commerciële Sporteconomie