Hbo-opleiding Technische Bedrijfskunde
De hbo-opleiding Technische Bedrijfskunde maakt je niet alleen wegwijs in de wereld van de techniek, maar onderwijst je ook over de vakgebieden economie en organisatiekunde. Je leert bovendien over alle disciplines te communiceren. Het is namelijk belangrijk dat je na je studie de invoering van bedrijfsprocessen of producten kunt begeleiden. Technische Bedrijfskunde kun je zowel in voltijd als in deeltijd volgen. Ook is duaal studeren mogelijk. Na afronding van de studie mag je de titel ingenieur (ing.) voeren. De internationale aanduiding is 'Bachelor of Engineering (B. Eng.)'.
Bij een aantal hogescholen maakt Technische Bedrijfskunde onderdeel uit van de brede hbo-opleiding Engineering. In het eerste jaar verken je het vakgebied en krijg je een goed beeld van alle mogelijkheden binnen Engineering. Na het eerste jaar kies je een afstudeerrichting. Iedere hogeschool heeft haar eigen specialisaties; het is verstandig om de verschillen per hogeschool te bekijken, zodat je kiest wat bij je past.
Wat kun je ermee worden?
Vanwege de brede opzet van de opleiding kun je later op diverse plekken aan het werk. Afgestudeerden komen veelal in het management of middenkader van het technische bedrijfsleven terecht, of gaan aan de slag bij ondernemingen die techniekgerelateerd zijn. Je kunt daarbij denken aan beroepen als:
- Productontwikkelaar
Wat is je carrièreperspectief?
Als afgestudeerd technisch bedrijfskundige fungeer je voornamelijk als bruggenbouwer: je vormt de schakel tussen bijvoorbeeld de directie en productie-afdelingen. In de bedrijfshiërachie sta je op gelijke hoogte met technisch en financieel specialisten en personeel- en organisatiemanagers (P&O). Werkgevers variëren van oliemaatschappijen tot overheidsinstanties zoals gemeenten. Nadat je meer ervaring hebt opgedaan, kun je grote projecten onder je hoede nemen of aan de slag gaan als adviseur of consultant; al dan niet in loondienst of als zelfstandige. Je verdiepen in een specifieke bedrijfstak of -proces is ook mogelijk: je specialiseert je bijvoorbeeld in de textielindustrie of bouwtechniek.
Wat zijn de belangrijkste competenties?
Als technisch bedrijfskundige moet je bedrijfsprocessen beschrijven, beoordelen en (her)ontwerpen. Hiervoor moet je onder andere over de volgende competenties beschikken:
- Analytisch inzicht; je licht bedrijfsprocessen en producten door en maakt een inschatting van waar mogelijk problemen ontstaan.
- Advies geven; je adviseert de directie over de aanpassing of invoering van bedrijfsprocessen of producten.
- Creativiteit; je bedenkt oplossingen voor allerlei technische vraagstukken en ontwerpt nieuwe processen en producten.
- Communiceren; je overlegt met allerlei disciplines binnen een organisatie: je zit zowel met de technische staf als met de beleidsafdeling aan tafel.
- Samenwerken; je fungeert als tussenpersoon tussen verschillende afdelingen.
- Vertalen; je geeft informatie tussen de diverse disciplines door en zorgt ervoor dat iedereen elkaar begrijpt.
Hoe lang duurt de opleiding?
De voltijd-hbo-opleiding Technische Bedrijfskunde duurt vier jaar. Sommige hogescholen bieden ook een verkort leertraject aan van drie jaar. Hiervoor kom je aanmerking wanneer je over een passend mbo-4 diploma beschikt. Je krijgt dan vrijstellingen voor technische vakken. De duale vorm houdt in dat je vanaf het derde jaar je studie combineert met een baan. De deeltijdopleiding Technische Bedrijfskunde neemt drie tot vier jaar in beslag.
Wat doe je tijdens de opleiding?
Voltijdopleiding
Propedeuse
De propedeuse is bedoeld ter oriëntatie op de studie en het toekomstige beroepenveld. Je loopt een oriëntatiestage, legt bedrijfsbezoeken af en neemt in teamverband deel aan projecten. Een voorbeeld van een eerstejaarsproject is het 'robotproject' dat studenten van de Hogeschool Windesheim moeten uitvoeren. Bij dit project werk je in een multidisciplinair team. Hierbij komen de rollen van business, production en technical engineer aan bod. Als business engineer houd je je bezig met projectmanagement, de voortgang van het project en de relatie met de opdrachtgever. De production en technical engineer richten zich op het ontwerp en de uitvoering van het productieproces. (Bron: website Hogeschool Windesheim) Bij sommige hogescholen volg je het eerste jaar samen met studenten van verwante hbo-opleidingen. Bijvoorbeeld: Elektrotechniek, Industrieel Product Ontwerpen en Werktuigbouwkunde.
Hoofdfase
In de hoofdfase volg je theoretische vakken en beroepsspecifieke vakken. Zo vergroot je je kennis van wiskunde en informatica, maar werk je tevens aan je communicatieve vaardigheden. Je leert je zowel in het Nederlands als het Engels goed uit te drukken. Beroepsspecifieke vakken hebben betrekking op zaken als: organisatiekunde, logistiek, marketing en productietechnieken. Je leert ook presenteren en vergaderen. In het derde jaar loop je stage. De onderwerpen waarmee je je kunt bezighouden zijn divers: goederenstroombeheer, kostenberekening of kwaliteitszorg. Stage kun je zowel in het binnen- als buitenland lopen. Daarnaast voer je ook enkele projecten uit. In je derde jaar kies je ook je specialisatie. Je kunt onder andere afstuderen in de richting management, logistiek of commercie. In het vierde jaar verricht je een afstudeeronderzoek bij een bedrijf of instelling. Je onderzoekt zelfstandig een bedrijfskundig probleem en komt met oplossingen.
Deeltijdopleiding
Het lesprogramma van de deeltijdopleiding is ingedeeld in blokken van een halfjaar. De invulling van de blokken verschilt per hogeschool. Er wordt veel aandacht besteed aan praktijkopdrachten, die je deels op je werk kunt uitvoeren. Je werkt tevens samen in multidisciplinaire projectgroepen. In teamverband moet je bijvoorbeeld een voordeliger inkoopbeleid ontwikkelen voor een ziekenhuis dat net is gefuseerd (Bron: website Hogeschool Rotterdam). Verder krijg je les in onderhandelen, conflicthantering en leidinggeven. Het laatste half jaar van de opleiding staat in het teken van je afstudeeropdracht die je zelfstandig uitvoert.
Hoe zwaar is de opleiding?
De voltijd-hbo-opleiding Technische Bedrijfskunde heeft een vol programma. Zo’n vijfentwintig tot dertig uur per week ben je aanwezig op de hogeschool om lessen en practica te volgen. De overige tien à vijftien uur dien je te besteden aan het zelfstandig uitvoeren – al dan niet in groepsverband – van opdrachten en projecten.
Ook het volgen van de deeltijdstudie vergt behoorlijk wat tijd en energie. Per week ben je al gauw twintig uur bezig. Het aantal lesuren verschilt overigens wel per hogeschool: van één hele zaterdag, tot aan drie lesavonden per week.
Welke toelatingseisen zijn er?
Je kunt aan de voltijdopleiding en de deeltijdopleiding beginnen als je beschikt over een havo-, vwo- of mbo-4-diploma. Bij de deeltijdopleiding is ook een vereiste dat je werkzaam bent in een relevante functie. Als je een havo- of vwo-diploma hebt, worden ook eisen aan je profiel gesteld.
Havo
- Economie & Maatschappij
- Natuur & Gezondheid
- Natuur & Techniek
Vwo
- Economie & Maatschappij
- Natuur & Gezondheid
- Natuur & Techniek
Hogescholen kunnen afwijkende of aanvullende eisen stellen; informeer goed naar de toelatingsvoorwaarden bij de hogeschool van jouw keuze.
Ben je 21 jaar of ouder en beschik je niet over een van de bovenstaande diploma’s, dan kun je een toelatingsonderzoek 21+ afleggen. Rond je deze toets positief af, dan kun je alsnog aan de opleiding beginnen.
Hoe kom je erachter of de opleiding bij je past?
- Ben je een teamplayer?
- Durf je beslissingen te nemen?
- Ben je initiatiefrijk?
- Ben je oplossingsgericht?
- Heb je een vooruitziende blik?
- Ga je graag nieuwe uitdagingen aan?
- Ben je gek van techniek?
- Kun je goed organiseren?
Als je veel van deze vragen met 'ja' kunt beantwoorden, dan is de opleiding Technische Bedrijfskunde waarschijnlijk iets voor jou.
Wat is het profiel van de studenten?
Studenten Technische Bedrijfskunde zijn geen techneuten pur sang. Ze hebben niet alleen belangstelling voor techniek, maar ze zijn tevens geïnteresseerd in economie en kunnen goed organiseren. Vanwege die combinatie is de bezetting van de opleiding dan ook gemengd: zowel mannen als vrouwen kiezen voor Technische Bedrijfskunde. De studenten zijn doeners die het leuk vinden om in teamverband problemen op te lossen. Onder de deeltijders zijn vaak mensen die nu in een technische functie werkzaam zijn, maar die graag willen doorgroeien naar een managementbaan.
Welke hbo-opleidingen lijken erop?
Auteur: Janine Bruinooge