Hbo-opleiding Small business en Retail management
Een eigen bedrijf beginnen met een degelijke basis? Of neem je liever op termijn de zaak van een ander over? De opleiding Small business & Retail management biedt een goede basis voor een toekomst als zelfstandig ondernemer. Small business en Retail management zijn begrippen die verwijzen naar kleinere bedrijven of winkelbedrijven. Retail management gaat daarbij over het management van winkels. Hoe zorg je ervoor dat voorraden op peil zijn? Hoe organiseer je een goede uitverkoop? En wat voor gevolgen heeft het verruimen van je openingstijden voor jou en je personeel?
Roy van 't Zand, filiaalleider bij een exclusieve schoenenzaak aan het Rokin in Amsterdam:
"Het afgelopen jaar zijn de tweede en derde winkel geopend in Nederland. Mijn bazin, de eigenaresse, oriënteert zich op vestigingen in London en Stockholm en bemoeit zich dus minder met onze vestiging in Amsterdam. Hierdoor kan ik mij nu ook bezighouden met het daadwerkelijk runnen van de winkel - de organisatie achter de schermen – en niet alleen als verkoper actief zijn. Naast die praktijkervaring wilde ik mijn basiskennis en vaardigheden verbreden. Met de deeltijdopleiding Small business en Retail management kan ik van gedachten wisselen met collega-studenten. Ik heb ontzettend veel geleerd. Bijvoorbeeld hoe ik mijn winkel moet runnen, mijn mensen kan motiveren en op een goede manier mijn voorraad kan beheren!"
Wanneer je de opleiding in deeltijd volgt, kun je je ontwikkeling tot ondernemer combineren met het opdoen van ervaring in een organisatie. Ook duale vormen zijn mogelijk, waarbij je vanaf het derde jaar je studie combineert met werk. Het eerste en tweede jaar volg je dan in voltijd, het derde en vierde jaar duaal bij een bedrijf waar je als betaalde kracht werkzaam bent. Je leert het ondernemersvak dus niet alleen door het volgen van colleges, maar ook door praktijkopdrachten. Het werkend leren staat hierbij centraal. Je gaat één tot twee dagen per week naar school, de overige dagen ben je aan het werk.
Vind je een hele hbo-opleiding te lang of te zwaar, dan kun je bij de Stenden Hogeschool een tweejarige opleiding doen, die opleidt tot de titel Associate Degree. Je kunt met dit diploma op zak bijvoorbeeld aan de slag als bedrijfsleider of floor manager. Je kunt na het behalen van deze titel ook verder studeren in de hbo-bachelor.
Er zijn verschillende hogescholen die de volledige opleiding Small business en Retail management aanbieden. Je kunt ook via andere opleidingen als ondernemer aan de slag:
- Bedrijfskunde MER
- de verkorte hbo-opleiding Ondernemersmanagement aan de Economische faculteit van Fontys Hogescholen
- de opleiding International Management
Wat kun je er mee worden?
De opleiding Small business en Retail management is breed. Met het diploma op zak kun je allereerst als zelfstandig ondernemer in het midden- en kleinbedrijf (MKB) starten. Het opstellen van een ondernemingsplan is dan van belang. In zo'n plan leg je vast wat het doel van je onderneming is en met welke strategie je dat doel gaat realiseren. Een ondernemingsplan is bedoeld om jou en anderen (zoals een bank waarvan je eventueel geld wil lenen) inzicht te geven in hoe jij je bedrijf wilt opzetten en runnen.
Voor de opleiding Small business en Retail management moet je affiniteit hebben met het ondernemerschap. Wil je eerst ervaring opdoen in het ondernemerschap, dan kun je via de volgende functies de kunst van een ander afkijken:
- business unit manager van een reisorganisatie
- bedrijfsopvolger bij een zelfstandige meubelwinkel
- afdelingsmanager van een elektronicagroothandel
- eigenaar van een nieuwe winkel in exclusieve schoenen
Via dergelijke functies krijg je te maken met verschillende facetten van bedrijfsvoering. De meeste functies en beroepen waarvoor de opleiding een basis vormt, hebben te maken met ondernemerszaken zoals marketing, reclame, logistiek en financiën.
Wat is je kans op een baan?
Elk jaar worden er meer dan 50.000 nieuwe, zelfstandige ondernemingen gestart. Een groot deel daarvan is succesvol, maar jaarlijks staakt 10 procent van de ondernemers zijn bedrijfsactiviteiten rond het eerste jaar. Na twee jaar is dat 20 procent. Na negen jaar bestaat nog de helft van de bedrijven (bron: Kamer van Koophandel).
Je kansen op succes als ondernemer hangen van veel factoren af. Eén daarvan is het ondernemersklimaat: veel economen beweren dat consumenten geneigd zijn meer te kopen als het goed gaat met de economie. Investeerders zijn eerder bereid om geld in jouw zaak te stoppen. Andere economen draaien de zaak liever om: als het goed gaat met de economie, is er ook meer concurrentie van andere starters. Dus kun je maar beter beginnen in de tijd dat het wat minder gaat.
Voor startende zelfstandig ondernemers gelden speciale regels op het gebied van belastingen en subsidies. Er zijn veel voorzieningen en instanties die je kunnen ondersteunen bij de start, waaronder de Kamer van Koophandel.
Wanneer je als zelfstandige aan de slag wilt, kun je ook kiezen voor een baan als marktonderzoeker, productmanager of accountmanager. Met name op commercieel gebied zijn er veel vacatures - de handel is en blijft een belangrijke motor voor de economie.
Wat is het carrièreperspectief?
De opleiding Small business en Retail management is een ideaal vertrekpunt wanneer je als zelfstandig ondernemer aan de slag wilt. Je bepaalt dan vrijwel geheel zelfstandig het vervolg van je eigen loopbaan. Je succes hangt niet alleen af van economische factoren, maar ook van je eigen doelen.
Begin je je carrière als accountmanager binnen een bedrijf, dan kun je relatief gemakkelijk doorgroeien naar een leidinggevende positie. De managementvaardigheden die je hiervoor nodig hebt, doe je voor een groot deel op in de opleiding Small business & Retail management.
Wat zijn de belangrijkste competenties?
- Zelfstandig ondernemerschap. Je moet de wil en de wens hebben om als ondernemer te gaan werken. Je moet kunnen omgaan met onzekerheid.
- Commercieel inzicht. Je moet verkoopkansen herkennen en ook kunnen omzetten in echte successen. Praten over kansen kan iedereen, maar ze omzetten in concrete omzet en winst is heel wat anders.
- Doorzettingsvermogen en initiatief. Wanneer het even tegenzit moet je in staat zijn je aan te passen. Niet stoppen, maar doorgaan en nieuwe oplossingen zoeken.
- Plannen en organiseren. Je moet je tijd kunnen indelen en de juiste dingen op het juiste moment doen. Wanneer je mogelijk een grote klant aan de haak hebt geslagen, moet je in staat zijn de juiste prioriteiten te stellen.
Hoe lang duurt de opleiding?
Er zijn verschillende studiemogelijkheden en routes. De meeste bachelor-opleidingen duren vier jaar. Er zijn echter ook verkorte studieroutes van drieënhalf en drie jaar. Wanneer je als mbo'er beschikt over een diploma Ondernemer Detailhandel, Ondernemer Groothandel/Internationale Handel of Marketingcommunicatie, raden verschillende hogescholen je aan om te komen praten over het volgen van een verkorte route.
Meerdere hbo-instellingen bieden ook een duale route aan. Daarbij volg je de eerste twee jaar samen met voltijdstudenten, maar vanaf het derde jaar combineer je je studie met een baan. Daarbij wordt je onderwijsprogramma tot op grote hoogte afgestemd op het soort werk dat je doet - vooropgesteld dat je werk voldoende aanknopingspunten biedt voor de studie Small business & Retail management. Je bent bijvoorbeeld werkzaam als assistent-bedrijfsleider of als junior floormanager bij een warenhuis.
Het Associate Degree-programma duurt twee jaar en is alleen te volgen aan de Stenden Hogeschool. Het programma is gedeeltelijk gelijk aan het hbo-programma. Het is heel geschikt voor mbo'ers die willen doorstromen.
Wat doe je tijdens de opleiding?
De meeste vierjarige opleidingen kennen een brede propedeuse, waarna een zogenaamde hoofdfase volgt van drie jaar.
Propedeuse
In de propedeuse maak je op praktische wijze kennis met de basisvakken economie, marketing, recht, bedrijfsadministratie, informatica en organisatiekunde. Je wordt getraind in communicatieve vaardigheden, onderzoeksvaardigheden en taalvaardigheid. Je werkt veel in projecten, zowel in groepsverband als individueel. Je houdt je bezig met onderwerpen als concurrentieanalyse en interne analyse; organisatie van productie en verkoop, en strategie.
Het eerste jaar biedt je de kans om te ontdekken of jij voor het ondernemerschap in de wieg bent gelegd. Verschillende opleidingen stellen je in staat halverwege over te stappen naar een andere commerciële of economische studie.
Hoofdfase
In de tweede fase verdiep je je in alles wat nodig is om een onderneming in het MKB (midden- en kleinbedrijf) te drijven. Je houdt je bezig met onderwerpen als inkoop, verkoop, marketing, personeelsmanagement, logistiek en productie. Je krijgt theorie over zaken als marketing & sales, financieel management, logistiek & kwaliteitszorg en bedrijfsrecht. Een aantal opleidingen werkt al vanaf het tweede jaar met stages. In Rotterdam bijvoorbeeld worden via een speciaal projectenbureau opdrachten vanuit het bedrijfsleven uitgevoerd door teams van studenten en docenten. Stages worden veelal georganiseerd op afdelingsniveau: je kunt dan bijvoorbeeld kennismaken met het werk van een inkoopafdeling of een marketingafdeling.
Hogeschool Fontys werkt vanaf het tweede jaar met een zogeheten 'mini-onderneming' die je samen met een groep studenten opzet. Zo'n mini-onderneming dient echt te functioneren en wordt gerund vanuit een heus kantoor.
In het derde en vierde jaar kies je een specialisatie: bijvoorbeeld retail management, business consultancy (advisering van bedrijven in het MKB), internationale handel of e-business (handel via het web).
Bij de Stenden Hogeschool kun je bovendien kiezen voor twee bijzondere afstudeerrichtingen: fashion retail (gericht op mode) of food retail (gericht op voedingsmiddelen).
Hoe zwaar is het?
De opleiding is goed te doen voor studenten die beschikken over 'ondernemersbloed': je hart gaat sneller kloppen als je denkt aan het runnen van je eigen bedrijf. De meeste opleidingen kennen een combinatie van praktische vakken - waar je veel moet samenwerken met andere studenten - en vakken waar zowel aan je theoretische kennis als aan je persoonlijke ontwikkeling wordt gewerkt. Omdat van ondernemers een bepaalde mentaliteit wordt verwacht, moet je bereid zijn te werken aan je persoonlijke eigenschappen en ontwikkeling.
Welke toelatingseisen zijn er?
Je wordt tot de hbo-opleiding Small Business & Retail Management toegelaten als je in het bezit bent van een havo-, vwo- of mbo-4-diploma.
Als je een havo- of vwo-diploma hebt, gelden vooropleidingseisen op basis van je profiel.
Havo
- Cultuur & Maatschappij met economie of management & organisatie
- Economie & Maatschappij: direct toelaatbaar
- Natuur & Gezondheid met economie & management & organisatie
- Natuur & Techniek met economie of management & organisatie
Vwo
- Cultuur & Maatschappij met economie of management & organisatie
- Economie & Maatschappij: direct toelaatbaar
- Natuur & Gezondheid met economie & management & organisatie
- Natuur & Techniek met economie of management & organisatie
Hogescholen kunnen afwijkende of aanvullende eisen stellen. Informeer bij de hogeschool van je keuze dus goed naar de toelatingsvoorwaarden.
Wanneer je een mbo-diploma op niveau 4 hebt, zijn Engels, Duits, Economie en Handel gewenste vakken. Mbo'ers met het juiste profiel kunnen met verschillende hogescholen bespreken of een verkort traject tot de studiemogelijkheden behoort.
Heb je geen van bovenstaande diploma's en ben je 21 jaar of ouder, dan kun je de 21+ toelatingstoets doen. Slaag je voor deze toets, dan kun je alsnog met de opleiding beginnen.
Hoe kom je er achter of de opleiding bij je past?
In de meeste opleidingen wordt tijdens het eerste jaar aandacht besteed aan typische ondernemerskwaliteiten. Bij een aantal opleidingen kun je aan het einde van de eerste zes maanden overstappen naar bijvoorbeeld Commerciële Economie of International Business and Languages. De eerste helft van de propedeuse biedt dus vaak voldoende mogelijkheden om te proeven aan de studie Small business & Retail management.
Saxion Hogescholen biedt aankomende studenten een bijzonder 'oriënteerders'-programma, waarmee je via korte, losse modules kunt nagaan of de onderwerpen je aanspreken.
Wat is het profiel van de studenten?
Het grootste deel van de studenten is ambitieus en commercieel ingesteld. Ze zijn resultaatgericht en zijn niet vies van competitie. Een deel van de studenten heeft een commerciële droom: ze willen succes boeken in de zakenwereld en willen dat succes het liefst op zelfstandige basis realiseren.
Welke hbo-opleidingen lijken er op?
- Hogere managementopleiding voor de mobiliteitsbranche
- Food & Business (speciaal gericht op de voedingsindustrie)
- Modemanagement (speciaal gericht op de modebranche)
Auteur: Erik Bouwer