Eerst waarnemen, dan interpreteren
Als je een probleem moet analyseren, bijvoorbeeld met de samenwerking binnen een team, oordeel dan op basis van je waarnemingen. Ga niet uit van je interpretaties. Vergelijk deze waarnemingen en interpretaties met elkaar:
Waarneming | Interpretatie |
Ik zie dat Jaap Rashida in de rede valt. Dat doet hij drie keer achter elkaar. Daarna zegt Rashida niets meer. | Jaap is een dictator. Hij kan slecht luisteren. Daardoor durft Rashida niets meer te zeggen. |
Ik hoor Rintje zeggen dat hij geen tijd heeft gehad om de notulen van het vorige overleg tijdig op ons netwerk te zetten. Ik hoor niemand reageren. Jeroen zegt: "Wie weet er nog wat we vorige keer besloten hebben?" Ik voel me geërgerd door dit tijdverlies. | Rintje neemt zijn taak als secretaris van de groep niet serieus. De anderen willen er niets van zeggen, omdat ze anders zelf op taken worden gewezen die ze niet tijdig gedaan hebben. De teamleden gaan ongedisciplineerd met de regels om. |
Jeroen zegt dat we voldoende gedaan hebben. "Ons rapport is klaar, laten we het zo inleveren." Ik zie Jaap en Rashida twijfelend kijken. "Hebben we genoeg alternatieven onderzocht?", vraagt Rashida. We discussiëren er nog een kwartier over en zoeken in het projectplan, maar we nemen geen beslissing. Over drie dagen moeten we opleveren. | Niemand weet eigenlijk precies wat het resultaat moet zijn. We voelen ons onzeker. We hadden dit veel eerder moeten vragen bij de opdrachtgever. Nu is er bijna geen tijd meer en ik ben bang dat we slecht gaan scoren. |
Met je interpretaties kun je best de spijker op zijn kop slaan, maar je kunt er ook helemaal naast zitten. Als je op basis van je interpretaties gaat proberen het probleem op te lossen, kun je een team nog verder de soep in helpen. Stel dat je Rintje ervan beschuldigt dat hij zijn best niet wil doen, terwijl hij juist niet durft te zeggen dat hij moeite heeft met goede notulen maken.
Zorg er dus voor dat je altijd je waarnemingen inbrengt als je in je team problemen gaat bespreken. Houd je interpretaties voor je en probeer die juist samen met het hele team te vormen.
Auteur: Isabelle Langeveld