Motivatiebrief

Als je wilt beginnen aan een opleiding, in aanmerking wilt komen voor een traineeship of een beurs voor studie in het buitenland, of stage wilt lopen op een gewilde plek, dan wordt er nogal eens van je verlangd dat je een motivatiebrief stuurt. In een motivatiebrief geef je aan waarom je ergens voor in aanmerking denkt te komen en wat je beweegredenen zijn om dat te willen. Je moet in kort bestek je motivatie en ambitie overbrengen. Belangrijk is dat je je met zo'n brief weet te onderscheiden van andere briefschrijvers.

Leuk is niet genoeg

Stel dat je in aanmerking wilt komen voor deelname aan een bijzondere cursus. Bij de aanmelding wordt gevraagd om een motivatiebrief in te sturen. Vaak zal zo'n verzoek niet veel meer zijn dan een zin in de trant van: "Geef in maximaal 750 woorden aan waarom je in aanmerking wilt komen voor deze cursus." Je eerste reactie zal zijn: "Nou, het lijkt me gewoon hartstikke leuk en interessant, die cursus!" Helaas, hiermee overtuig je de selectiecommissie niet. En dat is nu wel precies wat je met een motivatiebrief beoogt: de lezers overtuigen dat jij bij uitstek in aanmerking komt voor de cursus.

In een motivatiebrief neem je de volgende elementen op:

• Persoonlijke gegevens (naam, adres, geboortedatum en andere algemene gegevens die voor het onderwerp van je brief van belang zijn, bijvoorbeeld datum afstuderen, opleiding etc.)
• Een korte beschrijving met wat je al gedaan hebt (voorgaande cursussen, opleiding, werk), waarop je logisch laat volgen waarom de cursus (of stage of buitenlandbeurs, of wat dan ook) een nuttige aanvulling is. Neem in de beschrijving alleen elementen op die van belang zijn voor de cursus. Zo'n beschrijving bevat feiten, en dat maakt je brief overtuigender dan wanneer je alleen zou zeggen dat de cursus 'leuk', 'interessant' of 'uitdagend' is.
• De reden waarom je precies díe cursus wilt volgen en geen andere. Daarvoor moet je onderzoeken wat de precieze inhoud van de cursus is en beargumenteren dat die inhoud aansluit bij jouw leerdoelen. Vaak is het daarvoor nodig dat je beschrijft aan welke competenties je wilt werken en waarom je dat belangrijk vindt (bijvoorbeeld voor de functie die je ambieert).
• Een beschrijving van andere, meer persoonlijke activiteiten die kunnen onderstrepen dat de weg die jij nu kiest bij je past, en aansluit bij jou als persoon of als beroepsbeoefenaar. Dit soort extra's geven een persoonlijke noot aan de brief, die maken dat de lezer(s) ervan nog beter voor zich kunnen zien wie jij bent. Wil je bijvoorbeeld in aanmerking komen voor een cursus 'Poëzie vertalen', dan kun je vermelden dat je in eigen beheer een collectie gedichten van de onbekende dichter Herman Obscurus hebt uitgegeven. Zo'n feit is wellicht niet direct relevant voor de inhoud van de cursus, maar geeft wel aan dat je (vrije) tijd besteedt aan een gelieerde activiteit en daar enthousiast over bent.
• Als je gaten hebt in de kennis die er wordt gevraagd, geef dan aan hoe je die gaat wegwerken. Een lacune hoeft geen reden tot afwijzing te zijn. De manier hoe jij ermee omgaat, kan je motivatie juist onderstrepen.

Tips

• Praat met anderen over je plan voor het volgen van de cursus (of het aanvragen van de buitenlandbeurs of wat dan ook). Probeer zo scherp mogelijk te formuleren waarom je juist die cursus (of díe onderwijsinstelling in dát land etc.) kiest. Vraag je toehoorders kritische vragen aan je te stellen, zodat je gedwongen wordt om extra na te denken over het 'waarom'.
• Houd een aantal dagen een lijstje bij voor invallen waaraan je niet in eerste instantie hebt gedacht. Vooral zijdelings gerelateerde activiteiten die toch relevant zijn, komen misschien niet in instantie in je op.
• Heb je moeite om feiten te beschrijven, gebruik dan de STAR-methode. Dat is een beproefde methode om te beschrijven hoe uit de praktijk blijkt dat je ergens goed in bent.

Aandachtspunten

• Zorg voor correct taalgebruik, zonder clichés, op dezelfde manier als dat geldt voor gewone sollicitatiebrieven. Gebruik korte, actieve zinnen en schrijf niet te formeel.
• Volg zo mogelijk de AIDA-formule, waarmee je de aandacht trekt van de lezer, zijn interesse wekt, een desire teweegbrengt en hem aanzet tot actie.
• Zorg voor een goede balans tussen feiten en een persoonlijke tint. Feiten zijn overtuigend, maar een goede motivatie vereist ook een persoonlijk element.

Motivatiebrief voor een (tijdelijke) baan

Voor tijdelijke banen, stages of banen die niet officieel als vacature bekend worden gemaakt, maakt een motivatiebrief vaak ook deel uit van de selectieprocedure van kandidaten die in aanmerking willen komen. Een dergelijke motivatiebrief is eigenlijk gewoon een sollicitatiebrief. Is er geen echte vacature, dan lijkt de motivatiebrief nog het meest op een open sollicitatiebrief.

Aanbevolen video

• Hoe schrijf je een aantrekkelijke motivatiebrief - Universiteit Utrecht
  

Auteur: Ysolde Bentvelsen