Motivatie en ambitie overbrengen
In een sollicitatiebrief of een motivatiebrief moet je ingaan op de vraag waarom je juist bij díe organisatie wilt werken, en juist díe functie ambieert. Het is misschien wel het allermoeilijkste onderwerp om te bespreken in je brief. In het sollicitatiegesprek wordt vaak naar je motivatie gevraagd met een interviewvraag als: wat zoek je in een baan of werkgever?
De kunst is om op een persoonlijke manier je enthousiasme over te brengen, dit op een geloofwaardige manier te doen en daarbij ook nog aan te sluiten bij het bedrijf waar je solliciteert.
Toon je enthousiasme
Je moet je zien te onderscheiden van andere kandidaten. Een van de manieren om dat te doen is je enthousiasme te tonen. Je brief of het gesprek zal er dan positief uitspringen. Laat in je brief zien dat je ergens echt plezier in hebt, of dat je ergens met enthousiasme warm voor loopt.
Een voorbeeld voor een functie van onderhandelaar bij een vakbond:
"Ik was met veel plezier voorzitter van de studentenraad. In die tijd heb ik geleerd te onderhandelen met verschillende partijen, die allemaal verschillende belangen hadden."
Dat is veel beter dan:
"Ik zie het als een uitdaging om de functie van onderhandelaar te hebben. Het is mijn ambitie om goede onderhandelingsresultaten te boeken."
Deze laatste twee zinnen staan vol met clichés. Probeer die te vermijden.
Wees persoonlijk
Wees authentiek en schrijf of vertel wat je werkelijk beweegt. Durf te vermelden wat jij wilt en wat jij leuk of interessant vindt.
Een goed voorbeeld komt van iemand die solliciteerde als archivaris bij een gemeente:
“Velen vinden het saai om duizenden stukken in honderden mappen op te bergen. Maar ik kom juist helemaal in de flow wanneer een goed gestructureerd archief onder mijn handen ontstaat.”
Veel sollicitanten willen alleen maar positief overkomen en denken dat ze dingen als 'samenwerken', 'ambitieus zijn', 'uitdagingen aangaan' moeten benadrukken om aan de baan te komen. Maar niet voor iedere baan zijn dat soort eigenschappen even hard nodig of geven, als ze wat eerlijker geformuleerd worden, een veel beter beeld van hoe iemand werkelijk is.
Een sollicitant die helemaal niet zo happig was op teamwork, maar het nut van samenwerking wel zag, schreef het volgende:
"Ik ben een wat solitaire werker. Ik houd ervan om in alle rust dingen uit te pluizen en resultaten van uitzoekwerk dan op een overzichtelijke manier te presenteren, zodat anderen daar wat aan hebben en er hun voordeel mee kunnen doen."
Zo'n zin zegt heel veel over de aanpak van deze sollicitant. Het geeft een veel beter beeld dan het cliché: "Ik kan goed zelfstandig én in teamverband werken."
Geloofwaardig door feiten
In de werving en selectie geldt, anders dan op de beurs, dat behaalde resultaten in het verleden een zekere garantie geven voor de toekomst. Dat is de reden waarom selecteurs geïnteresseerd zijn in actuele feiten. Als je je motivatie en ambities over kunt brengen met behulp van feiten, werkt dat in je voordeel. Je komt dan veel geloofwaardiger over. Gebruik daar de STAR-methode voor.
In het forum staat in de brief van Martijn de volgende zin:
"Ik heb als studentenvoorzitter een bescheiden start gemaakt met de ontwikkeling van mijn leiderschapskwaliteiten."
Het is een goede zin omdat de briefschrijver op grond van een feit toont dat hij zich verder zou willen ontwikkelen.
Leef je in het bedrijf in
Na het sturen van meer dan vijf sollicitaties kan het je vaak niet meer zo veel schelen bij welk bedrijf je komt te werken, als je maar een baan vindt. Toch wil een bedrijf altijd erg graag weten waarom je juist bij hen solliciteert, en waarom precies op die baan. Verdiep je dus bij elke sollicitatie weer in de bijzonderheden van het bedrijf of van de baan.
Bekijk de vacaturetekst goed en stel je het reilen en zeilen van de functie voor. Bedenk welke eigenschappen of vaardigheden nog meer nodig zouden kunnen zijn dan die in de functie-eisen vermeld staan.
Voorbeeld: een sollicitant schreef voor een functie als medewerker callcenter:
"Ik kan me goed voorstellen dat het werk in het callcenter ook buiten gewone kantoortijden plaatsvindt. Ik houd van afwisseling, dus ik vind wisselende werktijden geen enkel bezwaar."
Bekijk ook de website van het bedrijf. Valt een bepaald product je op? Of heeft het bedrijf een aparte uitstraling die je bevalt? Staat er in de introductie van het bedrijf iets wat je aanstaat? Maak er een opmerking over in je brief of in het sollicitatiegesprek. Het zal de sollicitatiecommissie opvallen. Bovendien zegt het iets over jou als persoon welk aspect je benoemt.
Wat zijn je ambities?
Een veelgestelde sollicitatievraag is: waar zie je jezelf over vijf jaar? De interviewer vraagt in feite naar je carrièredoelen en ambities op die termijn. Zorg dat je een antwoord op deze vraag paraat hebt. Denk na over wat je écht wil in het leven. Haal je doelen uit je persoonlijk ontwikkelingsplan (POP), als je dat bij je laatste werkgever hebt gemaakt. Blijf realistisch en formuleer je doelen SMART.
Voorbeelden van ambities:
- een bepaalde hogere functie bereiken
- een opleiding voltooien
- een nieuwe vaardigheid ontwikkelen
Een lange lijst met al je ambities is niet geloofwaardig. Kies bij elke sollicitatie twee of drie persoonlijke ambities die passen bij de doelen van de organisatie.
Bereid je voor op de waarom-vraag: waarom wil je dat bereiken? Welke betekenis heeft die ambitie voor je?
Tachtig procent is ook genoeg
Idealiter heeft een sollicitatiebrief al deze elementen in zich en krijg je tijdens het gesprek de gelegenheid al deze aspecten te bespreken. Toch zal dat niet altijd voor honderd procent lukken, omdat je niet bij alle punten evenveel te melden hebt. Dat is niet zo erg. Concentreer je dan op twee of drie punten. Daarmee zul je je al behoorlijk van veel andere kandidaten onderscheiden.
Auteur: Ysolde Bentvelsen