Hoofdredacteur

Als hoofdredacteur leid je de redactie van een krant, tijdschrift, website, radio- of televisieprogramma. Jij bepaalt – in overleg met de redactie – de inhoud van een rubriek, stippelt de koers uit en ontwikkelt langetermijnplannen. Zelf lever je ook een redactionele bijdrage, bijvoorbeeld door het schrijven van artikelen en commentaren. Jij vertegenwoordigt de rubriek – het tijdschrift of televisieprogramma waarvoor je werkt - naar buiten toe en ziet er op toe dat de redactie alle juridische en ethische regels in acht neemt. Als hoofdredacteur vervul je een brugfunctie tussen de redactie met haar journalistieke belangen en de directie met haar commerciële belangen.

Wat doet een hoofdredacteur?

Ontwikkelt ideeën voor de rubriek: bedenkt onderwerpen voor artikelen en reportages die goed aansluiten bij de doelgroep. Als hoofdredacteur bepaal je de koers van een rubriek; je ontwikkelt langetermijnplannen.
Stuurt – samen met de redactiechef en eindredacteur – de redactie aan. Motiveert en inspireert redacteuren en freelancers door het aandragen van suggesties en het geven van feedback op hun redactionele werk.
Overlegt met de directie en/of uitgever over de winstgevendheid van de rubriek. Met hen bedenk je hoe je meer inkomsten kunt genereren – bijvoorbeeld door advertenties. Daarbij bewaak je als hoofdredacteur altijd de journalistieke belangen van de redactie.
Levert redactionele bijdrages aan de rubriek. In dagbladen en tijdschriften schrijf je als hoofdredacteur bijvoorbeeld een commentaar of een column.
Vertegenwoordigt de rubriek naar buiten toe. Als hoofdredacteur ben je het aanspreekpunt. Bijvoorbeeld voor vragen over de journalistieke werkwijze van de rubriek.

Waar werk je als hoofdredacteur?

Als hoofdredacteur kun je bij alle denkbare media aan de slag. Zowel bij media gericht op tekst, als bij media gericht op audio, video en multimediale media. Je kunt werkzaam zijn op:

een redactie van een dagblad of tijdschrift.
een redactie van een radio- of televisieprogramma.
een redactie van een website.

Welke competenties moet je in huis hebben?

De functie van hoofdredacteur vraagt om verschillende algemene competenties en soft skills:

1. Beschikken over een goed taalgevoel
Je beheersing van de Nederlandse taal – zowel mondeling als schriftelijk – moet uitstekend zijn. Je moet niet alleen feedback kunnen geven op de bijdragen van andere redacteuren, maar zelf ook artikelen of reportages in correct Nederlands kunnen aanleveren. Ook moet je met mensen met verschillende achtergronden samenwerken en communiceren. Zo voer je niet alleen overleg met de redactie, maar ook met de advertentie-afdeling.

2. Creatief en innovatief zijn
Iedere keer bedenk je nieuwe onderwerpen voor de rubriek: het tijdschrift of televisieprogramma waarvoor je werkt. Je ontwikkelt ideeën om de rubriek nog beter te laten aansluiten op de doelgroep en meer te laten onderscheiden van bijvoorbeeld concurrerende tijdschriften.

3. Leiding kunnen geven aan redacteuren
Je kunt redacteuren motiveren en inspireren. Als hoofdredacteur lever je niet zozeer commentaar op bijvoorbeeld ieder artikel dat een redacteur maakt, maar geef je feedback op zijn gehele werkwijze als redacteur. Je ziet wat zijn zwakke en sterke punten zijn en probeert die te verbeteren. Bijvoorbeeld door een moeilijk vraaggesprek met een minister eens samen voor te bereiden.

4. Stressbestendig zijn
Als hoofdredacteur heb je altijd te maken met deadlines. Jij moet niet alleen zorgen dat je eigen bijdragen op tijd klaar zijn, maar dat redacteuren hun deadline ook halen. Onder tijdsdruk kunnen werken is dan ook van belang voor de functie van hoofdredacteur.

5. Snel kunnen schakelen
Het ene moment neem je met de directie nog de oplagecijfers door, een uur later brainstorm je met de redactie over een nieuwe reportageserie en aan het eind van de middag schrijf je je eigen column. Je hebt een divers takenpakket en je moet dus in staat zijn om snel van de ene taak naar de andere te kunnen schakelen.

5. Een brede interesse en ontwikkeling hebben
Als hoofdredacteur kom je met allerlei onderwerpen in aanraking. Je moet het leuk vinden om je in de meest uiteenlopende zaken te verdiepen. Niet alleen om zelf een redactionele bijdrage te kunnen leveren aan de rubriek, maar ook om die van je collega-redacteuren van inhoudelijk commentaar te voorzien. Het hebben van een brede interesse en ontwikkeling is voor een hoofdredacteur dan ook een absolute must.

Hoe word je hoofdredacteur?

Om als hoofdredacteur aan de slag te kunnen, moet je beschikken over een ruime ervaring als redacteur. De meeste hoofdredacteuren hebben zelf jarenlang op de redactie van een rubriek gewerkt voordat ze het hoofdredacteurschap op zich namen. Ze kennen het journalistieke werkveld door en door en weten hoe het medialandschap in Nederland in elkaar steekt. Verschillende hbo-opleidingen bieden een goede ingang in het journalistieke en redactionele werkveld. Om echter door te kunnen groeien naar een functie van hoofdredacteur, moet je beschikken over goede leidinggevende capaciteiten. Het is dan ook raadzaam om een vervolgopleiding of cursus te volgen op het gebied van personeelsmanagement.

Verschillende opleidingen op communicatiegebied besteden aandacht aan taalkundige en redactionele vaardigheden:

Wat zijn je carrièremogelijkheden?

Als hoofdredacteur kun je ideeën ontwikkelen voor nieuwe rubrieken. Bijvoorbeeld een nieuw televisieprogramma of tijdschrift. Omdat je beschikt over een goed netwerk binnen de mediawereld heb je de mogelijkheid om je idee ook daadwerkelijk te realiseren en een bijvoorbeeld een nieuw tijdschrift te lanceren.

Welke beroepen lijken erop?

Aanbevolen website

Verschillende hoofdredacteuren hebben hun eigen weblog of column op internet. Zoals Ton Verlind van de KRO-directie.

Auteur: Janine Bruinooge