Ik kom maar niet aan een baan in mijn vakgebied. Wat is nu wijsheid?

Loopbaanadviseur Frederike Dekkers op de vraag van Arjo. Hij komt maar niet aan een baan in zijn vakgebied en weet nu even niet meer wat te doen.

Ik kom maar niet aan een baan in mijn vakgebied. Wat is nu wijsheid?
Momenteel zit ik nogal met twijfels. Ik kom door gewoon solliciteren blijkbaar niet aan de bak. Op functies waarop ik door het uitzendbureau word voorgesteld, ontvang ik - door gebrek aan werkervaring - steeds een afwijzing. Nu krijg ik het aanbod om bij een bedrijf te gaan werken dat AOW-uitkeringen checkt. Het heeft werkelijk helemaal niks met mijn opleiding te maken, behalve dan dat ze hbo-opgeleiden zoeken. Het spreekt mij absoluut niet aan. Het is niet meer dan een administratieve baan, heb ik zo het idee. Maar ik heb nu ook helemaal niks, behalve dan mijn bijbaan in de supermarkt waar ik nu maar wat werk zodat ik niet thuis zit. Waarom is het zo moeilijk voor mij om aan een baan te komen? Ik dacht dat ze zaten te springen om hoger opgeleiden? Of stond er in de kleine lettertjes bij dat dat alleen bij ict-ers het geval is? Ik weet nu niet wat ik aan moet met mijn 'loopbaan'. Moet ik maar tijdelijk dat werk als ‘uitkeringenchecker’ gaan doen en blijven solliciteren? Ik heb eerder zoiets geprobeerd en ben ik na 3 dagen gillend weggerend (figuurlijk dan). Ik wil graag werk, maar wel graag iets waar ik plezier in heb en wat me aanspreekt. Wat is nu wijsheid? Ik ben opgeleid als commercieel econoom en zou graag als marketeer aan de slag gaan. Het liefst bij een bedrijf in de consumentenelektronica. Ik doe wel werkervaring op, maar is dat nou relevante werkervaring? Ik heb zo mijn twijfels en zou graag advies krijgen van iemand.

Arjo

Antwoord van Frederike Dekkers op de loopbaanvraag van Arjo

Beste Arjo,

Het valt niet mee: al een half jaar aan het zoeken en nog steeds geen succes. En dat terwijl je overal hoort over schaarste op de arbeidsmarkt. Dat voelt niet eerlijk. Je zou er bijna verbitterd van raken. Niet doen hoor, dat zou zonde zijn! Het is echt belangrijk de moed er in te houden. Blijf vertrouwen op een goede afloop. Dat bevordert je creativiteit en maakt je een prettiger persoon om mee om te gaan. Welke werkgever zit nu te wachten op een verbitterde starter?

Ander perspectief, kijk eens vanuit de toekomst

Eindelijk klaar met je studie; je staat te popelen om aan de slag te gaan, de wijde wereld in. De wereld zou aan je voeten moeten liggen. Het kan helpen om de zaken in een groter perspectief te zien. Een half jaar lijkt nu vreselijk lang, maar als alles straks zijn plek heeft gevonden kijk je misschien wel heel anders terug op deze periode. Dit is de tijd waarin alles nog open ligt. Alles is nog mogelijk: je bent nog helemaal vrij om te kiezen wat je wilt. Besef dat je nooit weet of iets ‘goed’ of ‘slecht’ is. Misschien leer je in deze periode een belangrijke levensles waar je de rest van je leven profijt van zult hebben. Of misschien wacht net om de hoek wel dé ideale baan op je. Nu voel je misschien vooral frustratie en onzekerheid, maar probeer het ook eens het vanuit een ander gezichtspunt te zien. Deze oefening kan daarbij helpen:

Ga op een plek zitten waar je een tijdje niet gestoord wordt. Sluit je ogen en stel je voor dat je 85 bent, en nog gezond van lichaam en geest. Neem even tijd om te voelen hoe het is om vanuit die fase in je leven naar de dingen te kijken. Hoe denk je? Hoe voel je je? Ga ervan uit dat je alles hebt bereikt dat echt belangrijk is.
Kijk dan terug naar het moment waar je nu in zit. Naar die Arjo die zo worstelt met zijn keuzes. Wat zie je? Wat zou je tegen hem willen zeggen? Heb je een advies voor hem? Schrijf op wat er in je opkomt. Niet te veel nadenken, gewoon doen!
Ga nu op een andere plek zitten en lees het antwoord van je oudere zelf door. Laat dit goed tot je doordringen. Wat verandert dit aan je visie op datgene wat er op dit moment in je leven gebeurt?

Wat is wijsheid?

‘Wat is wijsheid?’, vraag je. ‘Moet ik dan het soort werk gaan doen waarvoor ik eerder gillend ben weggelopen?’ Daarmee geef je zelf eigenlijk al een antwoord. Over je werk in de supermarkt klink je veel enthousiaster. Waarom zou je dan een baan nemen die je zo tegenstaat? Omdat het op hbo-niveau is? Starten in een nieuwe baan kost altijd veel energie: je moet wennen, veel nieuwe dingen leren, mensen leren kennen. Dat betekent dat je die energie voorlopig niet kunt besteden aan het zoeken naar (passend) werk. Is het niet slimmer om je inzet bij het zoeken te verdubbelen of om bijvoorbeeld in de supermarkt proberen omhoog te klimmen? Het is jouw leven, alleen jij weet echt wat goed voor je is en wat wijsheid is. En ga er daarbij van uit dat je gevoel meestal een goede raadgever is.

Plan van aanpak

Hoe kun je nu je kansen vergroten? Blijkbaar gaat het niet vanzelf. Je hebt de geijkte paden bewandeld en tot nu toe zonder resultaat. De reden hiervoor kan op verschillende vlakken liggen en de oplossing dus ook. Ik zal een aantal mogelijkheden bespreken. Aan jou de taak datgene te kiezen dat je het meest aanspreekt.

Weten wat je wilt

Gelukkig weet jij al wat je wilt: ‘Werk als marketeer. Het liefst bij een bedrijf in de consumentenelektronica.’ Om je doel te bereiken is het essentieel dat je hiervan een helder beeld hebt. Ga voor jezelf na of je een realistisch beeld hebt van de functie en van het werken in de consumentenelectronicabranche. Is dit echt wat je wilt?

Omwegen of snelwegen?

Als het niet lukt om meteen je droombaan te krijgen, is het slim om verschillende tussenstappen te bedenken. Bijvoorbeeld een andere functie, maar wel bij een bedrijf waar je dolgraag wilt werken. En omgekeerd kan natuurlijk ook. Of je zoekt een vergelijkbare functie maar een stapje lager, dus als assistent of trainee. Gebruik je creativiteit en verzin minstens 5 alternatieve wegen om bij je doel te komen. Soms kom je door een omweg toch sneller waar je zijn wilt.

Wat is belangrijk voor jou?

Maak vervolgens een aantal lijstjes voor jezelf:

Noem 5 dingen die je wilt vermijden in je werk.
Noem 5 dingen die je wilt bereiken in je werk.
Noem 5 voorwaarden waar jouw ideale organisatie aan moet voldoen.
Noem 5 voorbeelden van organisaties waar jij graag zou willen werken.
Noem de voorwaarden waar jouw ideale functie aan voldoet.

Aan de hand van de antwoorden op deze vragen maak je een profiel dat je kan helpen bij je zoektocht naar je droombaan. Dit kan variëren van een minimumsalaris tot een bepaalde werkomgeving. Je kunt natuurlijk altijd concessies doen, maar het is wel belangrijk dat je je daarvan bewust bent. Je kunt er bijvoorbeeld voor kiezen om voorlopig bij de supermarkt te blijven werken omdat je leuke collega’s hebt en waardering krijgt, ook al werk je onder je niveau. Je kunt ook kiezen om werk op niveau te gaan doen met minder plezier. Als je bewust stilstaat bij wat voor jou belangrijk is, kun je makkelijker kiezen.

Solliciteren

Wees inventief. Beperk je niet alleen tot vacatures die je op het internet vindt. Gebruik de lijstjes uit de vorige opdracht en zorg dat je al het mogelijke weet over de bedrijven waar je zou willen werken. Kijk regelmatig op hun sites en vraag bijvoorbeeld een jaarverslag op. Je kunt informeren of open sollicitaties op prijs worden gesteld.

Netwerken is ook belangrijk. Eigenlijk betekent dat heel eenvoudig je ogen en oren goed open houden en informatie delen met mensen over wat jij wilt en wat jij weet. Leer van lotgenoten. Ik vind het een goed teken dat je in het forum je loopbaanvraag hebt gesteld. Daardoor denk ik: die komt er wel!

Sollicitatiegesprek

Tot nu heb je werkgevers nog niet kunnen overtuigen dat ze jou moesten kiezen. Dat kan allerlei redenen hebben. Er is nu een risico dat je je steeds meer gaat afvragen: ”Wat willen ze nou toch?” Dan ga je door de ogen van een ander naar jezelf kijken en probeer je te zeggen wat een sollicitatiecommissie graag zou willen horen. Dat werkt natuurlijk niet. Dan ben je niet in je kracht. Daarbij weet je nooit zeker wat ze willen horen. En dan kun je ook niet goed te voelen of jij die baan wel echt wilt.

Het is belangrijk om contact te houden met je enthousiasme. En dat je oprechte interesse toont. Daarnaast is een goede voorbereiding een must. Zorg dat je echt zo veel mogelijk weet over het bedrijf en oefen het gesprek. Dit voelt misschien sullig, maar echt waar: al heb je het nog zo helder in je hoofd, bij een onverwachte vraag kun je soms ineens niet meer uit je woorden komen. Probeer het uit, oefen!

Jouw eigen waarde

Vergeet niet dat je iets te bieden hebt. Het is belangrijk dat je - ondanks het uitblijven van succes - niet te veel aan jezelf gaat twijfelen. Daarmee ondermijn je jezelf en dat komt je uitstraling niet ten goede. Aan de andere kant, als je jezelf te hoog inschat solliciteer je misschien op banen waarvoor je eigenlijk nog niet competent bent. Zelfs al lukt het je de sollicitatiecommissie te overtuigen, dan loop je daarna tegen problemen aan. Dus wees je bewust van jouw waarde, maar wees ook realistisch. In de periode dat je nog geen voltijdbaan hebt kun je overwegen om door cursussen, opleiding, zelfstudie, vrijwilligerswerk of stages je marktwaarde te vergroten.

Tot slot wil ik je nog één ding zeggen: doe alles wat je kunt, maar vergeet niet te genieten van de reis. Blijf nieuwsgierig en alert, want wie weet komt net om de hoek die gouden kans waar je op wacht!