Hbo-opleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming (CMV)

'De maatschappij, dat ben jij!' Dat geldt hopelijk voor veel mensen, maar zeker voor mensen die voor de opleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming (CMV) kiezen. In deze opleiding leer je je inzetten voor verschillende groepen in de samenleving. Je leert hoe je mensen motiveert, begeleidt en activeert. Dat door je door de inzet van creatieve middelen, zoals sport en spel, muziek en andere activiteiten. Op die manier draag je bij aan de groei en inzetbaarheid van mensen.

Wat kun je ermee worden?

Mensen die de hbo-opleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming hebben afgerond komen bijvoorbeeld terecht in beroepen als:

Deze beroepen hebben met elkaar gemeen dat ze een grote betrokkenheid bij andere mensen vergen.

Met de opleiding CMV kun je veel kanten op. De een doet projecten voor blinde bejaarden, de ander ontwikkelt een filmproject met verslaafden. Weer een ander organiseert sportactiviteiten in het buurthuis en nog weer een ander coördineert de toegankelijkheid voor gehandicapten bij culturele activiteiten. En weer iemand anders verzorgt het reisprogramma voor een reisje langs de Rijn voor hulpbehoevende ouderen.

Wat is het carrièreperspectief?

Afhankelijk van de doelgroep waarop je je richt (jongeren, senioren, dak- en thuislozen, verslaafden, gehandicapten) en de omgeving waar je werkt (gemeente-instelling, zorginstelling, culturele sector) zul je na verloop van tijd kunnen doorgroeien in een meer generalistische functie. Misschien word je zorgmanager in een verpleeghuis, of beleidsmedewerker jeugdzaken bij de gemeente. Ambieer je dit soort functies, dan is het verstandig een aantal managementvaardigheden te ontwikkelen, waaronder organisatiesensitiviteit, leidinggeven en beleidsstukken schrijven.

Wat zijn de belangrijkste competenties?

  • Mensenkennis. Het beroep van een CMV'er gaat altijd over mensen. Mensenkennis is daarvoor onontbeerlijk.
  • Empathie en inlevingsvermogen. Als CMV'er werk je voortdurend voor andere mensen. Je moet je goed in hen kunnen verplaatsen en je inleven in hun behoeften en wensen.
  • Samenwerken en communiceren. Je maakt altijd deel uit van een team van mensen die zich bezighouden met de doelgroep waar jij voor werkt. Ben je bijvoorbeeld jongerenwerker, dan zul je te maken hebben met scholen, activiteitencentra, de politie en ouders.
  • Creativiteit. Je ontwikkelt nieuwe activiteiten, vaak uit het niks. Je werkt met mensen door creatieve dingen met ze te ondernemen. Je eigen creativiteit en inventiviteit zijn dus erg belangrijk.
  • Assertiviteit en afstand bewaren. Als je met andere mensen werkt moet je soms ook grenzen stellen. Niet iedereen vertoont altijd wenselijk gedrag. Een goede dosis assertiviteit en de kunst om soms ook afstand te bewaren zijn nodig om het werk vol te houden.
  • Zelfreflectie en zelfkennis. Je kunt niet goed met andere mensen werken als je niet ook voldoende zelfinzicht hebt. Door zelfinzicht leer je je motivaties en drijfveren kennen en kun je je ook gaan afvragen hoe dat bij andere mensen werkt. Zelfinzicht is de basis voor mensenkennis.

Hoe lang duurt het?

De opleiding wordt bij de meeste instellingen in voltijd aangeboden. De opleiding duurt vier jaar. Bij sommige instellingen is het mogelijk (een deel van) de opleiding in een deeltijd- of duale variant te doen. Je combineert dan de studie met een baan. Er worden eisen gesteld aan de baan die je hebt: die moet relevant zijn en de mogelijkheid bieden om praktijkopdrachten in uit te voeren. Hoe lang de deeltijd- of duale opleiding duurt is afhankelijk van je werkervaring. Vraag bij de instelling van je keuze naar de mogelijkheden.

Wat doe je tijdens de opleiding?

Een voormalig student CMV schrijft in het forum: "Het is een hele leuke opleiding waar je veel kanten mee op kan. De sfeer op deze school was heel goed, er was een leuk contact met de docenten. Vooral de relatie met het werkveld sprak me erg aan. Het leukst vond ik mijn afstudeeropdracht, het opstarten van een leerwerkbedrijf voor de hogeschool Inholland. Hiervoor moesten we echt alles zelf zien te regelen: het schrijven van een ondernemingsplan, de werving en selectie van studenten, contacten leggen met bedrijven en het ontwikkelen van een handleiding en een videodocumentaire. Als afsluiting hadden we een spectaculaire presentatie in het theater van onze school. Deze werd bezocht door veel mensen, studenten, docenten, mensen uit het werkveld en andere belangstellenden. We kregen hier zoveel goede reacties op dat ik hier nog steeds erg trots op ben."

In het eerste jaar oriënteer je je op het vakgebied. Je verdiept je in de verschillende doelgroepen. Je doet in de hele studie veel projecten, groepswerk en activiteiten in de praktijk. Daarnaast krijg je ondersteunde theorie over cultuurverschillen, onderzoeksvaardigheden, jeugdcultuur, samenlevingsopbouw, (kunst)educatie, recreatie enzovoort.

Bij sommige instellingen is de propedeuse van verschillende studies gecombineerd, vaak onder de naam Social Work. Dat geeft je de mogelijkheid om pas na de propedeuse definitief te kiezen voor een van de studies. Er zijn nogal wat verwantschappen tussen de opleidingen in de sociale sector.

Tijdens de hoofdfase doe je steeds meer projecten in de praktijk, vaak in groepsverband. Je maakt een projectplan voor een grootschalig evenement, of je doet onderzoek naar de behoeften van een bepaalde doelgroep en kijkt hoe die in de praktijk verwezenlijkt kunnen worden.
Tijdens je afstuderen loop je stage en ontwikkel je bijvoorbeeld een nieuw stuk beleid of houd je je bezig met de implementatie van nieuwe activiteiten.

Als je de opleiding hebt afgerond, mag je de titel Bachelor of Social Work voeren.

Hoe zwaar is het?

De opleiding is inhoudelijk niet overdreven zwaar, maar wel breed. Verder moet je veel doen, in de praktijk en in samenwerking met andere studenten. Dat vergt behoorlijke communicatieve vaardigheden en vereist dat je goed kunt plannen en samenwerken.

Welke toelatingseisen zijn er?

Je wordt tot de opleiding toegelaten als je minstens een van de volgende diploma's hebt:

  • Havo: elk profiel
  • Vwo: elk profiel
  • Mbo niveau 4

Heb je mbo SPW niveau 4 gedaan, dan krijg je soms vrijstellingen voor gedeelten van de opleiding CMV. Soms moet je daar een assessment voor doen. Informeer naar de mogelijkheden bij de instelling van je keuze.

Ben je 21 jaar of ouder en heb je niet een geschikte vooropleiding, dan kun je deelnemen aan een toelatingsonderzoek. Als je daarvoor slaagt, kun je je alsnog voor de opleiding inschrijven.

Hoe weet je of de opleiding bij je past?

  • Wil je iets met mensen?
  • Ben je goed met groepen?
  • Ben je betrokken bij de maatschappij?
  • Ben je actief?
  • Ben je creatief?
  • Zet je je graag in voor anderen?

Als je veel van deze vragen met 'ja' kunt beantwoorden, dan is deze opleiding wellicht wat voor jou.

Wat is het profiel van studenten?

De studenten zijn actieve doeners. Ze zijn geïnteresseerd in mensen en willen wat voor hen betekenen. Ze zijn goed in het organiseren van activiteiten voor groepen: echte gangmakers dus.

Welke hbo-opleidingen lijken erop?

Aanbevolen websites

Auteur: Ysolde Bentvelsen

Je bent hier: Home Opleiding Studies in Sociaal, Gedrag en Maatschappij Hbo-opleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming (CMV)