Hbo-opleiding Social Work

Social Work is een brede sociale bacheloropleiding met verschillende majors (specialisaties) die per hogeschool variëren. Bij de Avans Hogeschool kun je bijvoorbeeld kiezen uit de majors Culturele Maatschappelijke Vorming (CMV), Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (MWD) en Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH), bij de Hogeschool van Amsterdam heb je ook de mogelijkheid om te kiezen voor Pedagogiek. 

Major

Voordat je aan de opleiding begint, is het verstandig dat je je oriënteert op de richting die je uit wilt. Bij je aanmelding moet je namelijk opgeven welke major je wilt volgen. Aan het einde van je propedeuse maak je een definitieve keuze. De verschillen tussen de majors zijn het beste zichtbaar aan de hand van een beschrijving van het beroep waarvoor je wordt opgeleid.

Cultureel Maatschappelijke Vorming

Een cultureel en maatschappelijk werker kan door een creatieve aanpak mensen weer tot actie bewegen, ervoor zorgen dat ze zich weer ergens voor inzetten. Je werkt voor jong en oud, voor mensen van allerlei niveaus en achtergronden. Na je afstuderen kun je aan de slag bij kunstzinnige en culturele instellingen en instellingen die zich bezighouden met samenlevingsopbouw, recreatie of educatie. Voorbeelden hiervan zijn welzijnsinstellingen, educatieve diensten van musea of kunstinstellingen, centra voor volwasseneneducatie of de overheid. Maar werk is er ook in de commerciële dienstverlening: recreatiebedrijven of bureaus voor de organisatie van sociale en culturele evenementen.

Maatschappelijk Werk en Dienstverlening

Een maatschappelijk werker komt in actie wanneer mensen vastlopen in hun sociale omgeving. Je werkt samen met de cliënt aan een structurele oplossing. Je helpt de cliënt zijn situatie te analyseren, haalbare doelen te formuleren, plannen van aanpak te maken en uit te voeren.

Sociaal Pedagogische Hulpverlening

Een sociaal pedagogisch hulpverlener helpt of ondersteunt mensen in hun woon- en leefsituatie. Je zorgt voor professionele hulp en ondersteuning en werkt veel samen met andere hulpverleners, zoals orthopedagogen, psychologen en verpleegkundigen.

Wat doe je tijdens de opleiding?

In het algemeen leidt de opleiding Social Work op voor een hulpverlenend beroep. Je leert hoe je individuen of groepen op weg kunt helpen in de maatschappij of kunt helpen met problemen. Weet je aan het begin van je opleiding nog niet precies in welke richting je je wilt specialiseren en wil je je eerst breed oriënteren, dan is het een goed idee om je in te schrijven voor Social Work.

De opleiding duurt vier jaar en is te volgen in voltijd en deeltijd. Als je de opleiding succesvol afsluit, ontvang je de titel Bachelor of Social Work (BSW). Social Work komt ook onder andere benamingen voor, zoals 'Sociale Studies', 'Social Studies' of 'School of Social Work'.

Een aanzienlijk deel van de vaardigheden en competenties die je nodig hebt om in het domein Social Work professioneel te werken, is gemeenschappelijk voor alle majors. Daarom zijn er binnen de opleiding Social Work verschillende programmaonderdelen die je samen met de studenten van de andere majors volgt. Hierdoor krijg je een goed beeld van het andere beroep en leer je samen te werken met andere disciplines. Dit is handig omdat je later vaak met collega's uit deze beroepen te maken krijgt.

De structuur van de opleiding

In de propedeuse - het eerste jaar van de opleiding - oriënteer je je op het beroepenveld. Je maakt kennis met diverse beroepen, werksettings en manieren van werken in het werkveld en de daarmee samenhangende onderwijsprogramma's. Je maakt een begin met het ontwikkelen van je eigen visie op de hulp- en dienstverlening. Je komt erachter of je geschikt bent voor het vak en of de opleiding en het beroepenveld aan je verwachtingen beantwoorden.

Bij de meeste hogescholen maak je aan het einde van het eerste jaar (samen met je studieloopbaanbegeleider) een keuze voor de inhoud en inrichting van je studie. Je maakt een definitieve keuze voor een van de majors en je kiest ter verdieping of verbreding een minor. De minor biedt je grote keuzemogelijkheden. Je kunt je specialiseren (bijvoorbeeld psychiatrie, jongeren, coaching) of je verbreden door te kiezen voor een minor in een heel andere richting, bijvoorbeeld management.

Het gehele derde jaar van je opleiding loop je stage bij een instelling of organisatie van je keuze. Het vierde jaar staat geheel in het teken van je afstudeeropdracht of -scriptie.

Wat kun je ermee worden?

Als social worker kom je terecht in de hulpverlenende en dienstverlenende sector. Je hebt een ruime keus uit verschillende vakgebieden: kinderen, jongeren, volwassenen ouderen of gehandicapten. Los daarvan kun je verschillende soorten taken vervullen: directe omgang met cliënten, advisering of begeleiding van opvoeders (ouders, leraren), of beleid- en organisatie. Specialisatie is mogelijk, maar vaak is je werk een combinatie van deze drie soorten taken.

Niet alleen de taken in de (preventieve) hulp, zorg en opvang zijn gevarieerd, ook de werksituatie kun je kiezen. Werk je liever in de thuissituatie van de cliënt of voel je aangetrokken tot ambulante of (semi-)residentiële vormen? Werk je graag adviserend, zorgend, begeleidend of behandelend? Het soort werk dat je gaat doen en de situatie waarin je dat doet, hangt af van je geschiktheid, ervaring en ambitie. De vraag op de arbeidsmarkt speelt natuurlijk ook een rol.

Afhankelijk van de keuzes die je tijdens je studie hebt gemaakt, ga je bijvoorbeeld werken als:

Wat zijn de belangrijkste competenties die je nodig hebt?

Een aantal competenties is op alle drie de majors van toepassing:  

Welke toelatingseisen zijn er?

Je hebt minimaal een mbo-diploma op niveau 4 nodig om toegang te krijgen tot de opleiding. Heb je een havo- of vwo-diploma, dan ben je met elk profiel toelaatbaar. Vanuit verwante opleidingen kun je een verkort traject volgen van drie jaar. Verwante opleidingen zijn: Sociaal-Pedagogisch Werker (SPW-4), Activiteitenbegeleider (AB), Sociaal Cultureel Werker (SCW) en Sociaal Juridisch Medewerker (SJM). Verkijk je niet op de overstap van mbo naar hbo. De eisen die aan je zelfstandigheid en aan je taalvaardigheid gesteld worden, zijn veel hoger dan in het mbo. Bereid je daarom goed voor.

Ben je 21 jaar of ouder en voldoe je niet aan de toelatingsvoorwaarden, dan kun je worden toegelaten op basis van een toelatingsonderzoek.

Hoe kom je erachter of de opleiding bij je past?

  • Ben je geïnteresseerd in het helpen of adviseren van mensen die daar behoefte aan hebben?
  • Kun je anderen motiveren om in actie te komen en durf je het aan om hen de goede richting op te sturen?
  • Houd je van regelen en organiseren?
  • Sta je stevig in je schoenen?

Kun je de meeste vragen met 'ja' beantwoorden, dan is de hbo-opleiding Social Work wellicht iets voor jou! Je kunt je verder oriënteren door open dagen te bezoeken of een gesprek aan te vragen met een studieadviseur.

Welke hbo-opleidingen lijken er op?

Auteur: Marieke van Oosterhout

Je bent hier: Home → Opleiding → Studies in Sociaal, Gedrag en Maatschappij → Hbo-opleiding Social Work