Relevant werk en hoe kom je eraan?

Sommige deeltijdopleidingen eisen van je dat je naast de opleiding een relevante functie hebt van 20 uur of meer. Het is de bedoeling dat je in die baan de dingen die je leert direct toepast. Ook voor duale opleidingen geldt dat je die alleen kunt volgen in combinatie met een relevante baan.
Hoe kom je aan een baan die relevant is, én waar je de mogelijkheid krijgt je te ontwikkelen en leerstof in de praktijk toe te passen?

Verschillen tussen deeltijd en duaal

Bij duale opleidingen is het altijd zo dat je de opleiding volgt in combinatie met een baan. Je kunt je alleen inschrijven voor de studie als je ook een baan in de vereiste richting hebt. Vaak heeft de opleiding contacten en afspraken met organisaties waar je als 'leerling' of '...-in-opleiding' aan de slag kunt, hoewel je vaak ook zelf op zoek moet naar zo'n leerwerk- of opleidingsplek.

Bij deeltijdstudies is het lang niet altijd verplicht een baan in de richting van je opleiding te hebben. Je kunt ook in deeltijd studeren als je een opleiding wilt combineren met het ouderschap of andere activiteiten in je leven. Er zijn echter deeltijdstudies waar het wel verplicht is om een relevante functie (vaak van 20 uur of meer) naast de opleiding te hebben. Dat zijn vaak deeltijdstudies die speciaal ontworpen zijn voor mensen die al werkervaring hebben en die zich nu verder willen ontwikkelen in een bepaalde richting binnen hun werkterrein. Het geldt bijvoorbeeld voor de hbo-opleiding Management in de zorg. Die opleiding is wat inhoud betreft niet bedoeld voor studenten die net van de middelbare school komen, maar voor mensen die al een behoorlijke werkervaring in de gezondheidszorg hebben.

Wat is relevant werk?

Bij de opleiding kun je meestal te weten komen welke eisen er worden gesteld aan relevant werk. Let op: bij sommige deeltijdopleidingen is dat 'relevante' werk pas ná de propedeuse verplicht. Tijdens de propedeuse maakt het niet uit wat voor werk je ernaast doet, en of je wel werkt.

Zijn er wel eisen aan relevant werk, dan zijn dat meestal eisen die direct bij de inhoud van de opleiding aansluiten, bijvoorbeeld:

  • Bij de opleiding Management in de zorg word je geacht een baan te hebben waarin je de mogelijkheid hebt om een (klein) team aan te sturen, zodat je je managementvaardigheden in de praktijk kunt ontwikkelen.
  • De meeste opleidingen hebben competenties vastgesteld waaraan een student moet werken. Het is belangrijk dat die competenties (in oplopende moeilijkheidsgraad) aan bod komen in het werk. De lijst met competenties vanuit de opleiding vormt een goede graadmeter om vast te stellen of een baan relevant is.
  • Relevant betekent ook dat de baan van voldoende niveau is, dat wil zeggen op hbo-niveau. Als je hbo-niveau hebt, betekent dat dat je zelfstandig bent, proactief reageert, een behoorlijk mate van breedte én diepte hebt en overzicht bewaart. Deze eisen moeten in de baan terugkeren. De functie van winkelbediende in een supermarkt is daarom geen relevant werk voor een deeltijd hbo-student Rechten, bijvoorbeeld.

Soms geven opleidingen de mogelijkheid voor aanvullende opdrachten als je voor minder dan twintig uur een relevante functie vervult. Informeer bij je opleiding naar de mogelijkheden hiervoor.

Er zijn opleidingen die een zogeheten 'werkplekscan' hebben ontwikkeld. Dat is een checklist aan de hand waarvan de organisatie en de student samen kunnen bepalen of de werkplek voldoet aan de verwachtingen van de opleiding, en of de student met zijn of haar leerdoelen past binnen de organisatie. Ook valt uit de werkplekscan af te leiden of op de werkplek voldoende begeleiding kan worden geboden. Zo'n werkplekscan kan een handig hulpmiddel zijn voor jou en je werkgever om vast te stellen wat er nodig is om een goede invulling aan de baan te geven gedurende de periode dat je de opleiding volgt.

Op zoek naar een relevante functie

De moeilijkste vraag is natuurlijk: hoe kom ik aan zo'n relevante functie?
De belangrijkste kunst is om aan een (potentiële) werkgever duidelijk te maken dat er sprake is van een win-winsituatie: jij bent leergierig en ontwikkelt je en bent dus belangrijk potentieel voor de toekomst.
Voor het vinden van een geschikte baan moet je de gewone sollicitatiewegen bewandelen: netwerken, sollicitatiebrieven schrijven, sollicitatiegesprekken voeren enzovoort. Vergeet niet te informeren bij je eventuele huidige werkgever of er binnen de organisatie mogelijkheden zijn voor een relevante functie die past bij de opleiding die je volgt of gaat volgen. Misschien zijn er wel onverwachte kansen om door te groeien bij de organisatie waar je al werkt.

Je hebt als deeltijdstudent een paar pre's bij het zoeken naar relevant werk (ook al denk je er misschien niet zo over):

  • De meeste deeltijdstudenten hebben al werkervaring en zijn daardoor interessant voor werkgevers. Dat het terrein van je opleiding anders is dan je voorgaande werkervaring geeft aan dat je breed inzetbaar bent. Gebruik deze argumenten om aan te tonen dat je diversiteit in je profiel bezit. Dit argument geldt minder voor studenten van duale opleidingen, omdat zij vaak nog geen werkervaring hebben.
  • Je geeft door te studeren naast een baan aan dat je leergierig en ambitieus bent, en dat je bovendien goed kunt plannen en organiseren. Dat vinden werkgevers altijd positief.
  • In je opleidingen zijn competenties vastgesteld waarin je je geacht wordt te bekwamen. Deze competenties zijn geen theoretische, nutteloze formuleringen, maar omschrijvingen van de eisen die in de praktijk aan je worden gesteld. Wat is er niet mooier voor een bedrijf dan dat jij aantoont dat je werkt aan competenties die nuttig zijn voor de organisatie?

Aandachtspunten

  • In je dringende zoektocht naar een baan zul je de neiging hebben vooral aan jezelf en je eisen te denken. Maar stap niet in de valkuil van te veel 'ikke-ikke-ikke'. Bedenk wat organisaties nodig hebben en wat ze aan jou kunnen hebben (met alle bovengenoemde pre's). Formuleer dat in je sollicitatiebrief en bespreek dat duidelijk in je sollicitatiegesprek. Je zult daardoor veel overtuigender overkomen.
  • Bedrijven leven vaak in de veronderstelling dat iemand in opleiding alleen maar tijd kost en risico's met zich meebrengt. Maak duidelijk dat je niet voor de volle 100% van de tijd aan het leren bent, maar ook 'gewoon' werk zult verzetten. Gebruik als argument dat je misschien een druk bezette medewerker gedeeltelijk kunt ontlasten door taken te doen die mooi binnen jouw opleiding passen, maar die voor die ander te veel zijn. Op die manier is er meteen een achtervang aanwezig, waardoor het risico van het in dienst nemen van een 'groentje' afneemt.
  • Organisaties weten vaak niet wat voor eisen er gesteld worden aan de begeleiding. Maak helder wat er van het bedrijf verwacht wordt. De opleiding kan daar duidelijkheid over verschaffen. Vaak behelst de begeleiding niet veel meer dan de inzet van een ervaren collega die je af en toe wat feedback geeft en elke paar maanden met je doorneemt welke vorderingen je hebt gemaakt en waar je nog aan moet werken (en hoe). De in te vullen checklijsten hiervoor worden door de opleiding ter beschikking gesteld.

Auteur: Ysolde Bentvelsen

Je bent hier: Home Opleiding Studeren in het hbo Relevant werk en hoe kom je eraan?