Netwerken om een baan te vinden

De meeste vacatures worden 'via-via' vervuld. Door mensen die iemand kennen die weer iemand kent die... enz. enz. De meeste mensen worden een beetje kriebelig bij het woord 'netwerken' en denken meteen 'ik heb geen netwerk' en 'ik heb een hekel aan netwerken, dat doen alleen snelle jongens'. Maar denk eens aan de volgende punten:

  • Netwerken is niets meer dan: iemand die met iemand anders praat. Dat kan dus iedereen.
  • Mensen praten graag over zichzelf. Gebruik dat.
  • Belangrijke mensen praten nóg liever over zichzelf.
  • Vragen staat vrij.
  • Iedereen heeft een netwerk: tel alle namen uit je agenda, e-mailadresboek en rondslingerende adreslijsten van verenigingen bij elkaar op en je komt zo aan de tweehonderd namen.
  • Netwerken hoeft niet vervelend te zijn: leuke feestjes en borrels zijn er genoeg. Belangrijk is vooral op feestjes te komen waar je niet iedereen al kent.

Netwerken kun je leren, en netwerken moet je vooral doen.

Om via je netwerk aan een baan te komen moet je een aantal dingen doen:

  • Je netwerk uitbreiden en onderhouden.
  • Informatiegesprekken voeren.
  • Kruiwagens inzetten.

Netwerk uitbreiden en onderhouden

Iedereen kent al heel wat mensen, maar de kunst is nog veel méér mensen te leren kennen. De volgende cijfers uit een onderzoek van de Amerikaanse socioloog Mark Granovetter zijn niet mis te verstaan.
Van de mensen die via hun netwerk een baan hebben gevonden:

  • ontmoette 16,7% de betreffende contactpersoon vaak (zoals bij een goede vriend)
  • ontmoette 55,6% deze persoon nu en dan
  • zag 28% hem of haar zelden.

Met andere woorden, mensen vinden niet zozeer werk via goede vrienden, maar vooral via verre kennissen. Volgens Granovetter komt dat doordat je vrienden in dezelfde wereld vertoeven als jij. Wat zij weten, weet jij al. Maar verre kennissen introduceren je in nieuwe werelden. Hij noemt dit 'de kracht van zwakke banden'. Bij het netwerken voor een baan heb je dus meer aan de vaardigheid gemakkelijk veel oppervlakkige contacten aan te gaan, dan aan de vaardigheid hechte relaties te ontwikkelen.

Doe dus iets met dit gegeven. Ga niet alleen naar gezellige feestjes waar je iedereen al kent, maar ga liever naar een kerstborrel van de werkgever waar je twee weken bent ingevallen. Of trek de stoute schoenen aan en nodig jezelf uit bij een party van een vriend-van-een-vriend die je een interessante vent vindt. Hij heeft een goeie baan als economisch adviseur voor microkredietinstellingen. En jij wilt zo graag een baan in Afrika...

Toegegeven, voor dit soort stappen is soms wat durf nodig.

Netwerken op internet

Een steeds gewonere manier is netwerken via internet. Steeds meer mensen zijn bewust bezig met het creëren van een online identiteit en hebben een profiel op vriendennetwerken als Facebook of Twitter en de meer zakelijke websites als LinkedIn en Xing. Het is een laagdrempelige manier om weer in contact te komen met oude, waardevolle contacten en nieuwe contacten te leggen met mensen die iets voor je kunnen betekenen. 

Netwerken per brief

Jijzelf weet misschien de baan van je dromen niet te vinden, maar anderen misschien wel. Twee weten immers meer dan één. Als je goed kunt omschrijven naar wat voor functie je op zoek bent, kun je overwegen een brief of e-mail te sturen naar iedereen in je netwerk, met de vraag of iedereen zijn ogen en oren open wil houden. Dat netwerk aan wie je zo'n bericht kunt sturen, is heel breed: vrienden en familie, maar bijvoorbeeld ook collega's bij andere bedrijven die je beroepsmatig kent.

Informatiegesprekken voeren

Een goede manier om te netwerken en te weten te komen wat voor banen er bij bedrijven zijn, is het voeren van informatiegesprekken. Het is een heel menselijke trek: 'mensen praten graag over zichzelf'. De meeste mensen zullen dus bereid zijn het een en ander over zichzelf en wat ze doen te vertellen als je daarom vraagt. Ga op zoek naar mensen die in jouw ogen een interessante functie hebben. Vraag om een inhoudelijk gesprek over wat die persoon doet.

Het belangrijkste van het voeren van informatiegesprekken is dat je niet zegt dat je op zoek bent naar een baan. Je wilt vooral meer weten over de achtergronden van de persoon en zijn of haar functie. Bij goede informatiegesprekken kan van het een het ander komen. Je gesprekspartner denkt wellicht: "Dat is een interessant iemand. Misschien kunnen we hem/haar wel gebruiken in ons bedrijf." Ga er niet van uit dat ieder informatiegesprek dat je voert iets op zal leveren. Maar misschien fungeert je gesprekspartner vroeg of laat als kruiwagen, of word je door het gesprek op nieuwe ideeën gebracht.

Eén waarschuwing: informatiegesprekken zijn wat minder geschikt voor starters op de arbeidsmarkt, omdat je als starter wat minder te bieden hebt aan kennis en ervaring waar je gesprekspartner ook wat aan heeft.

Kruiwagens inzetten

Een netwerk werkt alleen als een ander zich voor jou inzet. De kunst is dus mensen zo ver zien te krijgen dat ze iets voor je doen. En dat iets is: rondkijken, rondvragen, jou in contact brengen, een goed woordje voor je doen, en hopelijk: jouw naam voorstellen als er een vacature langskomt. Om iemand tot kruiwagen te maken moet je een aantal dingen doen:

  • Vraag aan mensen of zij voor je willen rondkijken of bij anderen willen informeren. Als je het niet expliciet vraagt, komen ze misschien zelf niet op het idee om dat voor je te doen. Hoe specifieker je vraag is, hoe beter. Aan een bevriende programmeur die bij een leuk bedrijf werkt, kun je (een marketeer op zoek naar een nieuwe baan) bijvoorbeeld vragen: "Zeg, zou je eens bij jullie marketingafdeling willen vragen of ik niet eens langs zou mogen komen om te horen wat ze nou precies doen daar? Jullie bedrijf doet hele interessante dingen met e-commerce en ik zou daar wel eens wat over te weten willen komen." Je komt op die manier bij de marketingafdeling binnen via een bekende 'naam', niet als willekeurig telefoontje.
  • Zorg dat je een goed verhaal hebt. Wees duidelijk in wat je zoekt en wat je kunt, zodat het voor de ander gemakkelijk te verwoorden valt. Die ander moet jou over het voetlicht weten te brengen. Dat kan alleen als jij zelf een duidelijk verhaal (een elevator pitch) hebt, dat de kruiwagen zich herinnert als het erop aan komt. Het is beter als hij over jou weet te vertellen: "Ik ken een hele goede tekstschrijver die net een prijs heeft gewonnen en die graag bij de overheid wil werken," dan dat hij weifelend mededeelt: "Tja, ik sprak laatst iemand die wel eens wat met teksten doet, ja... Maar hoe goed die is, weet ik eigenlijk niet. En ja, hij wilde wel eens wat anders. Misschien kunnen we hem vragen, maar of ie wil, hmm, ik weet het eigenlijk niet."

Instanties en je netwerk

Je was misschien niet op het idee gekomen, maar ook instanties zijn gemakkelijker te bereiken via een netwerk. Uitzendbureaus en werving- en selectiebureaus krijgen honderden aanvragen voor bemiddeling per week. Het kan dus helpen om een streepje voor te hebben bij je aanmelding. Daarvoor kun je je netwerk inzetten. Misschien heb je wel een vriend(in) of vage kennis die via een wervingsbureau een mooie baan heeft gevonden. Vraag hem of haar een goed woordje voor je te doen en je naam te laten vallen bij het wervingsbureau. Net als werkgevers, werven ook wervingsbureaus graag via-via.

Tot slot

Wees dus creatief bij het inzetten van je netwerk. En vergeet niet: wees zelf ook actief voor het netwerk van anderen. Breng mensen met elkaar in contact, verzamel veel kaartjes en gooi die na een feestje niet weg.

Heb je een goede netwerktip van iemand ontvangen, of heeft iemand als kruiwagen voor je gefungeerd, vergeet dan niet een bedankbrief te schrijven.

Auteur: Ysolde Bentvelsen

Je bent hier: Home Carrière Solliciteren Banenjacht Netwerken om een baan te vinden