Onderhandelen over je carrière

Bijna iedereen vindt het lastig: onderhandelen over een hoger salaris, een promotie of het krijgen van meer verantwoordelijkheid. Onderhandelen bij het aanvaarden van een baan hoort erbij. Maar hoe en wanneer onderhandel je terwijl je een baan hebt en wat meer salaris wilt of promotie wilt maken?

Stapsgewijs onderhandelen

Onderhandelen is een soft skill die in veel werksituaties van belang is. In wezen verschilt onderhandelen over je carrière niet veel van onderhandelen over een order of over de afstemming van vakantiedagen onder collega's. Alleen pas je de te nemen stappen toe op je eigen doelen en wensen rondom je carrière.

  • Je verkent vooraf wat een realistisch en haalbaar resultaat zou kunnen zijn en bepaalt je doelstellingen. Bijvoorbeeld: ik wil twee salarisschalen omhoog, of ik wil binnen twee jaar vaste teamleider zijn.
  • Je verzamelt aanvaardbare concessies, die je tijdens de onderhandeling in je achterzak houdt. Eén salarisschaal omhoog vind je ook nog acceptabel, en een projectteam leiden beschouw je ook wel als een mooie stap.
  • Je begint met het analyseren van het probleem, in plaats van direct oplossingen voor te stellen. Je zegt bijvoorbeeld: "Ik heb de cursus 'leidinggeven aan teams' afgerond en er was mij toegezegd dat ik na die cursus uitzicht zou hebben op een teamleiderschap. Ik wil graag teamleider worden."
  • Zie je erg op tegen een onderhandelingsgesprek met je baas? Oefen je gesprek dan eerst eens met je partner, een vriend of vriendin. Dat neemt al de ergste zenuwen weg.
  • Je luistert naar de argumenten van de wederpartij, voordat je eigen standpunten inneemt. Tegenargumenten kunnen zijn: er zijn geen plekken vrij, er is geen budget, enzovoort.
  • Je vraagt je baas naar zijn of haar doelstellingen. Je geeft je eigen doelstellingen en belangen duidelijk aan en blijft daaraan vasthouden. Je herhaalt je doelstellingen enkele keren tijdens de onderhandeling.
  • Je neemt het initiatief om creatieve oplossingen te bedenken die voor beide partijen aanvaardbaar zijn. Bijvoorbeeld: "Als het niet mogelijk is om vaste teamleider te worden, dan wil ik dit jaar graag twee projecten leiden."
  • Je benadrukt je eigen punten die aansluiten bij de doelstellingen en belangen van de je baas. Je zoekt telkens naar gemeenschappelijke belangen. Je past je argumenten daarop aan. "Ik heb veel tijd geïnvesteerd in de cursus en het heeft het bedrijf ook heel wat geld gekost. Mijn beoordeling voor de praktijkopdracht was heel goed. Jullie zoeken nog projectleiders en ik denk dat ik dat heel goed zou kunnen doen."
  • Je maakt duidelijk waarom bepaalde voorstellen van de andere partij niet acceptabel zijn. "Ik zou niet zo veel tijd in de cursus hebben gestoken als ik had geweten dat er geen enkel uitzicht op een teamleiderschap zou zijn. Het was me bovendien toegezegd."
  • Je manoeuvreert handig. Je brengt je argumenten steeds op het juiste moment in. "Eventueel doe ik het teamleiderschap niet fulltime, zodat ik nog een deel van mijn oude taken kan blijven vervullen. Sommige van mijn huidige taken kunnen uitgevoerd worden door een stagiair."
  • Je opereert met tact. Je gaat niet hard-tegen-hard, maar je luistert naar de bereidheid aan de andere kant om concessies te doen en je geeft diplomatiek signalen af over je eigen mogelijkheden om de wederpartij tegemoet te komen. Zeg bijvoorbeeld dat je bereid bent een tijdje een halve dag per week extra te werken.
  • Je valt je baas niet persoonlijk aan; je wijst op de voordelen van een gezamenlijke oplossing. "Ik ken alle mensen die in de projectteams zitten goed en zij mij. Dat scheelt allerlei kennismakingstijd. Volgens mij kunnen we meteen aan de slag."
  • Je gaat zorgvuldig na of je baas (en de personeelsfunctionaris) het eindresultaat goed begrepen heeft en of het daadwerkelijk geaccepteerd wordt.

Onderhandelingsmomenten

Je baas zal niet blij zijn als je elk halfjaar aan zijn bureau staat met de mededeling dat je promotie wilt maken of een hoger salaris wilt. Wat zijn goede momenten om over je carrière te onderhandelen?

  • Het arbeidsvoorwaardengesprek is doorgaans het eerste moment waarop je met je baas over afspraken rondom je carrière onderhandelt. Het is belangrijk daarin al een goede uitgangspositie te creëren voor de rest van je carrière. Wie te laag insteekt, zal daar nog jaren last van hebben (vrouwen hebben nogal eens de neiging te laag in te steken).
  • Het functionerings- en beoordelingsgesprek is bij uitstek het gesprek dat je kunt gebruiken om over je wensen ten aanzien van je carrière te beginnen. Deze gesprekken zijn meestal niet bedoeld zijn om de daadwerkelijke onderhandelingen in te voeren, maar je kunt wel afspraken maken over het in te zetten onderhandelingstraject.
  • In veel organisaties wordt jaarlijks een Persoonlijk Ontwikkelingsplan (POP) opgesteld. Daarin leg je in overeenstemming met je baas ontwikkeldoelen en prestaties vast. Het jaarlijkse evaluatiegesprek is een uitstekende gelegenheid om je carrièrewensen kenbaar te maken en deze te koppelen aan te behalen prestaties. Dat vereist wel dat je van tevoren je doelen stelt.
  • Het komt niet dagelijks voor, maar misschien overkomt het jou: je krijgt een onderscheiding of een prijs of je hebt de een of andere uitmuntende prestatie neergezet (je wordt bijvoorbeeld uitgeroepen tot verkoper van het jaar binnen jouw bedrijf). In zo'n geval heb je alle reden om je baas om opslag of promotie te vragen.
  • Als je ongelijkheid in salariëring opmerkt. Het is raar maar waar, maar het is nog altijd zo dat vrouwen vaak minder verdienen dan mannen in dezelfde functie. Het komt ook voor dat werknemers met hetzelfde functieprofiel toch niet gelijk beloond worden. Het is niet altijd gemakkelijk erachter te komen wat anderen verdienen. Maar is er sprake van ongelijkheid, dan heb je alle reden om die aan te vechten.

Tips

Zorg ervoor dat je wens om te onderhandelen niet uit de lucht komt vallen. Je maakt meer kans op een promotie of een salarisverhoging als je prestaties zichtbaar zijn.

Door deze dingen te doen, heb je goede argumenten tijdens je onderhandelingen.

Aanbevolen websites

Auteur: Ysolde Bentvelsen

Je bent hier: Home → Carrière → Opvallen en promotie maken → Onderhandelen over je carrière