Hbo-opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening (SJD)

Wil je mensen helpen een weg te vinden in de wirwar van regels en wetten die er zijn? Overweeg je om Rechten te gaan studeren, maar vind je dat in je hart eigenlijk te droog? Dit zijn goede redenen om te kiezen voor de hbo-opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening.

Wat kun je ermee worden?

Als afgestudeerde van de opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening kom je terecht in een dienstverlenend beroep op een plek waar je iets met regels en wetten te maken hebt. De precieze functies zijn heel uiteenlopend. Je kunt aan de slag bij de sociale dienst, bij de gemeente, bij een bureau voor rechtshulp, een woningbouwvereniging of bij een bureau voor maatschappelijk werk, noem maar op.

In sommige functies werk je direct met mensen die om hulp vragen (ze hebben bijvoorbeeld schulden of een geschil met de gemeente over de huursubsidie). In andere functies werk je meer achter de schermen en ontwikkel je beleid of maatregelen die van toepassing zijn op grotere groepen mensen.

Je wordt bijvoorbeeld:

  • Dienstverlener bij een juridisch 'loket'
  • Reclasseringsmedewerker
  • Schuldhulpverlener
  • Beleidsmedewerker juridische zaken

Wat is het carrièreperspectief?

Na verloop van tijd kun je je ontwikkelen richting meer generalistische functies als afdelingshoofd of beleidsmedewerker. Als je een leidinggevende functie ambieert, zul je een aantal managementvaardigheden moeten ontwikkelen, waaronder leidinggeven en motiveren van medewerkers.

Wat zijn de belangrijkste competenties?

  • Juridische kennis. Je doet tijdens je studie veel kennis op over rechtsgebieden en de verschillende wetten en regels.
  • Communicatieve vaardigheden. Je moet met mensen praten en met verschillende partijen kunnen onderhandelen en kunnen bemiddelen; je moet voorlichting geven, en ook beleidsstukken en rapporten schrijven.
  • Adviseren. Je adviseert mensen wat ze in een lastige situatie juridisch gezien het best kunnen doen: welke wegen ze moeten bewandelen, welke juridisch stappen zinvol zijn. Bij adviseren hoort ook dat je goed kunt luisteren, om erachter te komen wat exact het probleem is.
  • Mensenkennis. Omdat je direct met en voor mensen werkt, is een behoorlijk portie mensenkennis nodig. Je moet weten hoe je mensen overtuigt, wat hen motiveert (of juist niet) en hoe je met verschillende mensen soorten mensen omgaat.
  • Empathie en inlevingsvermogen. Als je iemand met een juridisch probleem wilt helpen, zul je enig inlevingsvermogen moeten hebben en je realiseren hoe moeilijk de situatie voor iemand kan zijn.
  • Afstand bewaren. Je krijgt veel te maken met mensen die in de problemen zijn geraakt, door bijvoorbeeld een schuld of een juridisch conflict. Het is de kunst professioneel met deze problemen om te gaan en ze niet 'mee naar huis' te nemen.

Hoe lang duurt het?

Je kunt de opleiding zowel in voltijd als in deeltijd volgen. Beide varianten duren in principe vier jaar. In de deeltijdvariant combineer je de studie met een relevante baan, en kun je soms vrijstellingen krijgen op grond van werkervaring of een eerdere studie. Ook mbo'ers die al een vooropleiding in de juridische sector hebben afgerond kunnen een aantal vrijstellingen krijgen. Informeer bij de opleiding van je keuze naar de mogelijkheden en de studieduurverkorting.

Wat doe je tijdens de opleiding?

In het eerste jaar krijg je een overzicht van wat het werkveld inhoudt. Je krijgt veel juridische vakken, zoals straf- en procesrecht, privaatrecht, arbeidsrecht en civiel recht, en daarnaast ook vakken als sociologie, filosofie en psychologie. Bij de meeste instellingen is de opleiding gericht op het verwerven van competenties, waardoor er veel gewerkt wordt met praktijksituaties en het oefenen van vaardigheden. De theoretische kennis verwerf je als ondersteuning voor praktische situaties. Vanaf het tweede jaar doe je ook opdrachten die afkomstig zijn uit de praktijk, zodat je kennismaakt met allerlei werkelijke problemen en vraagstukken, en leert onderhandelen en problemen oplossen. Soms oefen je met acteurs hoe gesprekken en onderhandelingssituaties in de praktijk verlopen. In het derde jaar en vierde loop je veel stage, zodat je goed beslagen ten ijs de arbeidsmarkt op kunt na afloop van je studie. Je houdt je bezig met beleid, maar ook met het organiseren en adviseren. Bij een aantal opleidingen is het mogelijk een deel van je studie in het buitenland te doen.

Na afloop van de opleiding mag je de titel Bachelor of Laws voeren.

Hoe zwaar is het?

Je moet veel praktische vaardigheden opdoen, maar ook veel kennis. Juist die combinatie is voor veel studenten aantrekkelijk. Maar het betekent dat je veel moet organiseren en weten: goed plannen is belangrijk.

Welke toelatingseisen zijn er?

Je wordt tot de hbo-opleiding SJD toegelaten als je een van de volgende diploma's hebt:

  • Havo, elk profiel
  • Vwo, elk profiel
  • Mbo niveau 4

Hogescholen kunnen afwijkende of aanvullende toelatingseisen stellen; laat je hierover goed informeren bij de hogeschool van jouw keuze. 

Ben je 21 jaar of ouder en heb je niet een geschikte vooropleiding, dan kun je deelnemen aan een toelatingsonderzoek. Als je daarvoor slaagt, kun je je alsnog voor de opleiding inschrijven.

Hoe weet je of de opleiding bij je past?

  • Ben je gericht op mensen en sociaal van aard?
  • Ben je geïnteresseerd in wetten en regels?
  • Kun je goed communiceren?
  • Houd je van samenwerken?
  • Wil je graag problemen voor en met mensen oplossen?

Als je deze vragen met 'ja' kunt beantwoorden, dan past de opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening waarschijnlijk wel bij je.

Wat is het profiel van studenten?

De studenten zijn 'mensen-mensen'. Het verschil met studenten Rechten is dat die meer houden meer van puzzelen aan juridische vraagstukken, en dat studenten SJD meer (of ook) geïnteresseerd zijn in de sociale en menselijke aspecten van het juridische vakgebied.

Welke hbo-opleidingen lijken erop?

Bij sommige instellingen kun je in het eerste jaar zonder studievertraging overstappen van SJD naar Rechten en andersom.

Aanbevolen websites

Auteur: Ysolde Bentvelsen

Je bent hier: Home Opleiding Recht en bestuur Hbo-opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening (SJD)