Militair

Als militair zorg je voor vrede en veiligheid binnen Nederland, maar ook daarbuiten. Je kunt worden uitgezonden naar crisisgebieden overal ter wereld. Dat kan zijn voor een vredesmissie, maar ook voor humanitaire hulpverlening. Humanitair betekent mensgericht. Dergelijke acties worden uitgevoerd na een ramp waarbij  veel mensen gewond zijn geraakt of hulp nodig hebben. Denk aan aardbevingen, overstromingen, bosbranden, maar ook na de uitbraak van (besmettelijke) ziektes.

Wat zijn je taken als militair?

De Nederlandse krijgsmacht kent vier onderdelen: Landmacht, Luchtmacht, Marine en Marechaussee. Binnen de vier verschillende krijgsmachtdelen zijn honderden verschillende functies in uiteenlopende vakgebieden. Je kunt afhankelijk van je opleidingsniveau aan de slag als soldaat, maar ook als vrachtwagenchauffeur, verpleegkundige, kok, vliegtuigmonteur of werkzaam zijn in een leidinggevende functie. Een alomvattend takenpakket van dé militair is er dus niet.

Waar werk je als militair?

Als militair ben je werkzaam bij een van de vier krijgsmachtdelen: Landmacht, Luchtmacht, Marine of Marechaussee:

  • Landmacht. Met ongeveer 27 duizend medewerkers is de Landmacht het grootste krijgsmachtdeel. De Landmacht zet zich op de grond in voor vrede en veiligheid.  Militairen van de Landmacht bieden hulp en bescherming in gebieden waar conflicten of spanningen heersen of waar sprake is van een humanitaire ramp. Ook verlenen ze hulp in Nederland, bijvoorbeeld bij het onschadelijk maken van bommen uit de Tweede Wereldoorlog of bij overstromingen.  
  • Luchtmacht. De Luchtmacht draagt vanuit de lucht bij aan vrede en veiligheid. Er werken ongeveer 11 duizend mensen. De Luchtmacht voert humanitaire operaties uit. Dichterbij huis voert de Luchtmacht met helikopters onder meer reddingsoperaties op zee uit of vervoeren ze patiënten vanaf schepen of de Waddeneilanden naar ziekenhuizen op het vasteland. Ook worden ze ingezet bij brandbestrijding en opsporingsacties van politie of Openbaar Ministerie.
  • Marine. De Marine - het oudste onderdeel van de krijgsmacht - zet zich in voor vrede en veiligheid op en vanuit zee. Dit doen ze met zo’n 11 duizend medewerkers en heel veel verschillend materieel. Van kleine snelle boten en maritieme helikopters tot grote fregatten en onderzeeërs. De Marine wordt internationaal onder meer ingezet om scheepvaartroutes en knooppunten te beschermen, wapen- en mensensmokkel, piraterij en drugshandel tegen te gaan en terreur te bestrijden. In Nederland houdt het marinepersoneel zich bezig met de bescherming van de Nederlandse wateren en kust. Ze ruimt onder mee niet-ontplofte mijnen van de Noordzeebodem, helpt de Kustwacht met drenkelingen redden en maakt zeekaarten met daarop bijvoorbeeld de diepte en de samenstelling van het water en de bodem. Een speciaal onderdeel van de Marine is het Korps Mariniers. Een zeer goed getrainde eenheid die opereert op de grens van water en land en meestal onder extreme omstandigheden.
  • Marechaussee. De Marechaussee is een politieorganisatie met een militaire status en heeft ruim 6 duizend mensen in dienst. Het is een organisatie met een gevarieerd takenpakket. Zo is de Marechaussee belast met de beveiliging van het Koninklijk Huis, politietaken voor de Nederlandse Krijgsmacht, politietaken op de luchthavens, bijstandsverlening aan de politie, persoonscontrole langs de grenzen, mobiel toezicht op vreemdelingen, beveiliging van waardetransporten van de Nederlandsche Bank, buitenlandse politiemissies en ondersteuning aan de recherche door de Centrale Justitiële Dienst (CJD).

De hele wereld is dus je werkterrein en je moet bereid zijn op uitzending te gaan. Voor vrouwen bestaat de regel dat zij niet op uitzending hoeven als zij zwanger zijn of wanneer hun jongste kind jonger is dan vijf jaar. Om uitgezonden te worden moet je minimaal achttien jaar zijn. Een uitzending duurt meestal vier tot zes maanden.

Met wie werk je samen?

Kameraadschap is een belangrijk onderdeel van het militaire leven. Je werkt nooit alleen, je werkt altijd samen in een groep.

Wie is je baas?

Wie je baas is, is afhankelijk van je rang. Een militair heeft niet alleen een functie, maar ook een rang. Er zijn militairen met een leidinggevende rang (bijvoorbeeld officier) en militairen die de orders opvolgen (bijvoorbeeld soldaten). Over het algemeen geldt: hoe meer verantwoordelijkheid je hebt, hoe hoger je rang. De rang of het niveau waarop je bij de Landmacht kunt werken hangt af van je opleiding. Rangonderscheidingstekens op de schouder laten zien welke rang een militair heeft. Bij Defensie worden vier niveaus onderscheiden: soldaten, korporaals, onderofficieren en officieren.

Bij de verschillende krijgsmachtdelen werken ook burgermedewerkers. Zij hebben geen gevechtsfunctie en werken bijvoorbeeld als administratief medewerker, technicus, of beleidsadviseur. Net als militairen werken ze op verschillende niveaus, maar ze hebben geen rang.

Uniform

Welk uniform je draagt is afhankelijk van het krijgsmachtdeel waar je werkzaam bent, je functie en je werkomstandigheden. Zo is het dagelijkse werktenue van een mannelijke militair die werkzaam is bij de Luchtmacht een camouflagepak, een loszittend pak met vlekken, en kistjes.

Wanneer hij naar het ministerie gaat, trekt hij het blauwe uniform van de Luchtmacht aan. Bij een speciale gelegenheid draagt hij een ceremonieel tenue. Dit is voor een Luchtmachter een donkerblauw pak met gouden knopen en een pet.

Gaat hij op uitzending, dan is zijn kleding aangepast aan de omstandigheden en de temperatuur van het gebied waar hij naartoe gaat. In Afghanistan bijvoorbeeld zal hij een camouflagepak in woestijnkleuren dragen.

Welke competenties moet je in huis hebben?

Hoe word je militair?

Militair word je door in dienst te treden bij Defensie. Daarvoor moet je eerst met succes een streng selectie- en keuringsproces doorlopen. Om aan deze procedure te kunnen deelnemen, moet je aan een aantal algemene eisen voldoen.

  • Je bezit de Nederlandse nationaliteit.
  • Je beschikt over een geldig identiteitsbewijs.
  • Je bent gezond van lichaam en geest.
  • Je bent bereid om uitgezonden te worden en de daarvoor benodigde vaccinaties te accepteren.

Dit zijn de algemene eisen om bij Defensie te kunnen werken. Afhankelijk van het krijgsmachtdeel waar je wilt werken en de functie die je wilt uitoefenen, worden er aanvullende eisen gesteld, bijvoorbeeld aan je vooropleiding, leeftijd, lengte of gezichtsvermogen. Voldoe je aan de basiseisen, dan kun je deelnemen aan de selectie- en keuringsprocedure. Deze bestaat uit onder meer een interview, psychologisch onderzoek, medische keuring en een sporttest.

Slaag je voor al deze onderdelen, dan volgt tot slot een veiligheidsonderzoek. In het veiligheidsonderzoek wordt onder meer nagegaan of je met justitie in aanraking bent geweest en of je je bezighoudt met activiteiten die de veiligheid van Nederland zouden kunnen schaden. Als militair heb je immers een vertrouwensfunctie; je werkt met wapens en je komt in aanraking met vertrouwelijke informatie die betrekking heeft op de veiligheid of andere staatsbelangen. Komen er uit het onderzoek geen bezwarende omstandigheden naar voren, dan kun je in dienst treden van Defensie en starten met de Algemene Militaire Opleiding, de AMO.

Tijdens dit vier maanden durende opleidingstraject staat je militaire vorming centraal. Op het programma staan onderdelen als:  bivak, gevechtsopleiding buddysysteem, pistoolschieten, hindernisbaan, kaartlezen, militaire ethiek, militair recht en sport. Heb je de AMO met succes afgerond, dan volgt de Functie Opleiding (FO). Tijdens deze opleiding leer je het vak dat je bij Defensie gaat uitoefenen. Deze opleiding duurt drie tot zes maanden voor soldaten en korporaals, voor onderofficieren en officieren duurt de opleiding langer.

VeVa

VeVa staat voor Veiligheid & Vakmanschap. Deze mbo-opleiding is geschikt wanneer je 15 of 16 jaar bent en erachter wilt komen of een baan bij de Landmacht, Luchtmacht of Marine iets voor je is of wanneer je zeker weet dat je het bij de krijgsmacht wilt, maar nog te jong bent om te solliciteren. Tijdens de opleiding leer je een vak en maak je kennis met de verschillende krijgsmachtdelen. Gaat je voorkeur uit naar de Marechaussee, dan is het brugjaar Marechaussee een optie.

Wat ga je verdienen?

Je salaris is afhankelijk van je rang, leeftijd en ervaring. Vanaf het moment dat je met je opleiding begint ontvang je salaris. En tijdens oefeningen en uitzendingen krijg je bovendien toeslagen, waardoor je salaris al snel kan oplopen.

Wat zijn je carrièremogelijkheden?

Het loopbaanperspectief voor een militair is goed. Laat je zien dat je beschikt over een goede mentale en fysieke gesteldheid, motivatie, kennis en ervaring, dan zijn er vele doorgroeimogelijkheden.

Welke beroepen lijken erop?

Er zijn geen andere beroepen die op dat van militair lijken. Uiteraard kun je het vak van automonteur, verpleegkundige, piloot of luchtverkeersleider ook in de burgermaatschappij uitoefenen, maar de militaire ‘way of life’ ontbreekt dan. Als militair voer je je werk soms onder extreme omstandigheden uit. Ver van huis in Afghanistan of Afrika bijvoorbeeld, in de hitte van de woestijn of met de kans op beschietingen. Wil je graag zorg dragen voor veiligheid, maar liever niet uitgezonden worden, dan zijn politieagent of beveiliger wellicht interessante alternatieven.

Aanbevolen websites

Auteur: Marieke van Oosterhout

Je bent hier: Home Beroep Functies in de sector Veiligheid Militair