Lerarenopleiding lichamelijke opvoeding

De Lerarenopleiding voor Lichamelijke Opvoeding (LO) leidt je op tot eerstegraads sportdocent. Tijdens je studie leer je alles wat je moet weten over het menselijk bewegen en krijg je te maken met alle aspecten van het lesgeven. Je leert hoe je leiding geeft aan groepen met uiteenlopende culturen, interesses en talenten. Na een succesvolle afronding van de opleiding mag je jezelf Bachelor of Sport and Physical Education noemen.

Bram Mens, tweedejaars Lerarenopleiding lichamelijk oefening aan de HALO: “Ik heb voor deze opleiding gekozen omdat niet alleen het sportieve aspect me erg aansprak, maar ook het werken met kinderen. Ik vind het een erg leuke en uitdagende opleiding waarin veel te leren is. Vooral de afwisseling tussen theorie en praktijk vind ik erg prettig.”

Wat kun je ermee worden?

Als eerstegraads docent lichamelijke opvoeding kun je aan de slag bij verschillende instellingen: van basisschool tot en met universiteit, inclusief het speciaal onderwijs. Maar ook buiten het onderwijs kun je aan de slag, bijvoorbeeld als (outdoor) activiteitenbegeleider in de recreatie- en vrijetijdssector, als bewegingsdeskundige in de gezondheidszorg of het bedrijfsleven, als instructeur bij een sportinstelling of als beleidsmedewerker bij de overheid.

Wat is het carrièreperspectief?

Veel studenten krijgen via hun stageplaats in het laatste jaar (de zogeheten Leraar In Opleiding-stage) een vaste baan aangeboden als sportleraar. Daarnaast kiest een gedeelte van de afgestudeerden voor een aansluitende masteropleiding aan de universiteit, zoals sportpsychologie of bewegingswetenschappen.

Wat zijn de belangrijkste competenties?

Inlevingsvermogen. Om je leerlingen te motiveren en te stimuleren tot betere prestaties, is een flinke portie inlevingsvermogen essentieel. Alleen dan kun je inspelen op hun mogelijkheden en interesses. Zo zorg je ervoor dat ze plezier beleven aan de sportieve activiteiten die je organiseert.
Creativiteit. Niet iedereen vindt sporten leuk. Het vergt creativiteit om activiteiten te bedenken die alle leerlingen motiveert en in beweging brengt, ook de minder sportieve.

Doorzettingsvermogen. Vaak heb je een flinke portie doorzettingsvermogen nodig om binnen een groep voor elkaar te krijgen wat jou als leraar de beste aanpak lijkt. Je moet dus de leiding kunnen en durven nemen.
Flexibiliteit. Als leraar is een flexibele houding ten opzichte van je omgeving noodzakelijk. Je krijgt te maken met veel verschillende soorten kinderen en situaties. Je moet dan ook snel kunnen schakelen.
Zelfstandigheid. Sta je eenmaal voor de klas, dan ben je vanaf dat moment de enige autoriteit. Als leerkracht wordt er dan ook van je verwacht dat je zelfstandig lessen kunt voorbereiden en geven. Bovendien moet je ideeën aandragen voor de invulling van de lessen en de organisatie van schoolbrede sportevenementen, zoals de jaarlijkse sportdag.
Verantwoordelijkheid. Tijdens de lessen ben je verantwoordelijk voor de gang van zaken. Dit houdt ook in dat je toeziet op de veiligheid van de leerlingen.

Hoe lang duurt het?

De opleiding duurt vier jaar en kan alleen in voltijd gevolgd worden.

Wat doe je tijdens de opleiding?

In de propedeuse (1e jaar) maak je kennis met alle aspecten van het beroep van sportdocent en je toekomstige werkveld zodat je kunt beoordelen of je een goede keuze hebt gemaakt. Je volgt vakken als pedagogiek, didactische vaardigheden, psychologie, anatomie en EHBO. Ook heb je veel activiteitspractica zoals spel, turnen, atletiek, bewegen op muziek en zwemmen. Vooral in de eerste weken van de opleiding kan dit voor de nodige spierpijn zorgen.

In de hoofdfase (2e, 3e en 4e jaar) verbreed én verdiep je je kennis en breng je dit o.a. tijdens je stages in de praktijk. In het vierde jaar van je studie kun je kiezen voor minors, die een verdieping van bepaalde onderwerpen of juist een verbreding van je opleiding inhouden. Je sluit je studie af met een afstudeerscriptie.

Hoe zwaar is het?

Bram Mens, tweedejaars student LO aan de HALO:

“De lerarenopleiding Lichamelijke Oefening is voor de meesten een pittige opleiding, voor sommigen zelfs extra pittig. Je maakt bijvoorbeeld best lange dagen en zowel fysiek als mentaal wordt het nodige van je gevraagd. Degenen die vooraf naar een sportopleiding gaan met het vooruitzicht alleen maar te sporten, komen bedrogen uit. Je sport wel degelijk veel, vooral in de propedeuse, maar qua studiepunten weegt je theorie het zwaarst. Je kunt dus nog zo goed zijn in sport, als je de theorie niet goed beheerst, dan haal je de opleiding niet."

Welke toelatingseisen zijn er?

Eisen aan vooropleiding

Om toegelaten te worden tot de opleiding heb je een diploma havo, vwo of mbo op niveau 4 nodig of een vergelijkbaar buitenlands diploma. Er worden geen specifieke eisen aan je profiel of vakkenpakket gesteld. Als je een passende mbo-opleiding (niveau 4) hebt voltooid, in het bezit bent van een hbo- of universitaire propedeuse of een hbo- of universitaire studie hebt afgerond, dan kun je in aanmerking komen voor een verkort studietraject van drie jaar.

Voldoe je niet aan de vooropleidingseisen en ben je 21 jaar of ouder, dan kun je een toelatingsonderzoek doen.

Aanvullende eisen

Voor je aan de lerarenopleiding lichamelijke opvoeding kunt beginnen, doe je een vaardigheidstest en onderga je een medische keuring. Doorsta je beide testen, dan word je tot de opleiding toegelaten. Enkele hogescholen kennen een numerus fixus.

Bram Mens: “Ik wil na mijn opleiding deeltijd het onderwijs in en deeltijd de opleiding tot sportfysiotherapeut gaan volgen, om uiteindelijk manueel therapeut te worden.”

Hoe weet je of de opleiding bij je past?

Ga eens bij jezelf na of je de volgende vragen met 'ja' kunt beantwoorden:

Ben je sportief?
Vind je het leuk om sportieve activiteiten te organiseren?
Vind je het je leuk om andere mensen in beweging te brengen en ze enthousiast te maken voor verschillende vormen van sport en beweging?
Wil je graag werken in het onderwijs?
Werk je graag in teamverband?
Ben je stressbestendig?

Wat is het profiel van de studenten?

Het zijn sportieve doeners, die bewust voor de opleiding hebben gekozen. Ze willen vaak graag ‘iets’ met sport doen en het liefst in het onderwijs. Einzelgängers vind je niet zo gauw bij deze opleiding. Integendeel, studenten LO zijn sociaal en echte teamplayers. Dat is ook wel nodig, want bij veel opdrachten en lessen werk je samen met andere studenten.

Welke hbo-opleidingen lijken erop?

Auteur: Marieke van Oosterhout