Vertellen of verzwijgen?

Sommige zaken, zoals een handicap of zwangerschap, vermeld je misschien liever niet in je cv of in je sollicitatiegesprek omdat je bang bent dat het je kans op de baan verkleint. Wat moet je wél vertellen en wat kun je beter verzwijgen? Het antwoord op deze vraag is in theorie niet zo moeilijk, maar in de praktijk blijkt het tegendeel.

Rechten

In de wet staat dat je in een cv of tijdens een sollicitatiegesprek niets hoeft te melden over je gezondheid of je ziekteverleden. De Wet op de Medische Keuringen verbiedt werkgevers zelfs ernaar te vragen. Vragen als: "Ben je vaak ziek geweest in het verleden?" of "Heb je een kinderwens?" zijn dus uit den boze.

Plichten

Je bent wél verplicht om zaken aan te geven die een belemmering kunnen zijn bij de uitoefening van de functie. Als je bijvoorbeeld aangepaste werktijden nodig hebt, of als je bepaalde taken, die bij de functie horen, niet zult kunnen uitvoeren. Het achterhouden van belangrijke informatie over je gezondheid kan later reden zijn voor stopzetting van de loonbetaling of  - in het uiterste geval - zelfs leiden tot ontslag op staande voet.

Advies

Je zult zelf moeten beslissen of je de informatie over je gezondheid opneemt in je cv en of je er iets over zegt tijdens het sollicitatiegesprek.

  • Als je solliciteert op een beroep waarin je je ziekte-ervaringen juist kunt gebruiken, spreekt het voor zich dat je dit beter wel kunt vermelden. 
  • Als uit je cv duidelijk valt op te maken dat je ziek bent geweest, kan het beter zijn om open kaart te spelen en te beschrijven wat je situatie was en is.
  • Besluit je om het niet te doen, dan kan er sprake zijn van een gat in je cv. Naar alle waarschijnlijkheid zal de interviewer daar tijdens een sollicitatiegesprek naar vragen.
  • Leg in je sollicitatiebrief sterk de nadruk op de mate waarin je jezelf in staat acht om je functie naar behoren uit te oefenen.
  • Bereid je goed voor op je sollicitatiegesprek. Weeg goed af voor jezelf of je iets kwijt wilt over je gezondheid (en zo ja, hoeveel) of niet. 
  • De eerste indruk tijdens het sollicitatiegesprek is belangrijk. Wees daarom enthousiast en vertel waarom je zeker geschikt bent voor de functie.
    Probeer een positieve draai te geven aan je ziekte-ervaringen. Maak duidelijk dat je er sterker door bent geworden, en dat je nu beter weet waar je grenzen liggen.
  • Heb je een WAO-uitkering, attendeer je potentiële werkgever dan op de financiële voordelen waar hij aanspraak op kan maken als hij een arbeidsgehandicapte in dienst neemt.

Zwanger

Je zult zelf de inschatting moeten maken of je tijdens je sollicitatiegesprek vertelt dat je zwanger bent. Als je dikke buik overduidelijk is, dan kun je er niet omheen en is het verstandig er een opmerking over te maken. Is je buik nog niet zichtbaar, dan kun je er voor kiezen om het nog even stil te houden.
In principe is het eerste gesprek vooral bedoeld om te achterhalen of de functie iets voor je is, of het bedrijf en de bedrijfscultuur je aanspreken en of je genoeg opleiding en ervaring hebt. Uit dit gesprek kun je vaak al opmaken of het 'klikt'.

Nienke (30): "Ik zat midden in een sollicitatieprocedure voor een baan die ik dolgraag wilde hebben. Het eerste gesprek verliep erg plezierig. Dat vond het bedrijf ook, want ik werd voor de tweede gespreksronde uitgenodigd. Vlak voor dat gesprek kwam ik erachter dat ik zwanger was. Daar zat ik met een gigantisch dilemma. Moest ik het meteen vertellen en het risico lopen dat ik om die reden de baan niet zou krijgen? Of toch maar niet vertellen en daarmee het risico lopen op een verstoorde relatie met mijn toekomstige werkgever? Ik heb er veel met familie en vrienden over gesproken en uiteindelijk besloten het toch maar te vertellen. Het tweede gesprek verliep ook prima. Wederom was er sprake van een 'klik', wat ervoor zorgde dat ik het minder eng vond om over mijn zwangerschap te beginnen. Aan het einde van het gesprek heb ik verteld dat ik zwanger was, maar dat ik dat niet als een belemmering zag voor mijn functioneren. Ik had al een aantal praktische oplossingen klaar voor de tijd dat ik er vanwege het zwangerschapsverlof niet zou zijn. Uiteindelijk heb ik mijn droombaan gekregen omdat ik -naast mijn capaciteiten natuurlijk- zo eerlijk en gemotiveerd was!"

Kom je in de tweede ronde, dan ben je dus voldoende gekwalificeerd voor de baan. Krijg je tijdens het tweede gesprek de indruk dat je een goede kans maakt, dan is het einde van dat gesprek een goed moment om te vertellen dat je zwanger bent. Ze kunnen je dan later niet verwijten dat je dit verzwegen hebt.

Een werkgever mag een sollicitant niet afwijzen om reden van zwangerschap. Vaak verzint hij echter een smoes: "We hebben toch een betere kandidaat gevonden" of "De vacature is plotseling intern opgevuld".

Word je afgewezen en vermoed je dat dit te maken heeft met je zwangerschap, dan kun je een zogenaamd 'verzoek om een oordeel' indienen bij de Commissie Gelijke Behandeling (CGB). De CGB heeft als taak de gelijkebehandelingswetgeving te handhaven en beoordeelt of een werkgever in strijd met de wet heeft gehandeld.

Aanbevolen websites

Auteur: Marieke van Oosterhout

Je bent hier: Home → Carrière → Solliciteren → Uitdagingen → Vertellen of verzwijgen?