Feedback vragen

Twijfel je soms over je eigen functioneren? Vraag je je regelmatig af: doe ik het wel goed? Heb je het gevoel dat je wel wat bij zou willen leren, maar weet je niet precies wat? Ben je afgewezen bij een sollicitatie maar begrijp je niet goed waarom? In zulke gevallen is het goed om feedback te vragen, dat wil zeggen: een ander verzoeken om te vertellen hoe hij of zij jouw gedrag heeft beleefd. Je kunt de ander om zijn oordeel vragen, of om suggesties of advies om je gedrag te verbeteren.

Waarom is feedback belangrijk?

Een mens is een sociaal wezen en heeft daarom behoefte aan reacties en feedback van anderen. Die terugkoppeling zorgt ervoor dat je motivatie kunt (blijven) opbrengen voor wat je doet.

In je werk is het niet altijd zo vanzelfsprekend dat je regelmatig feedback ontvangt op je handelen en functioneren. Heb je daar wel behoefte aan, dan kun je erom vragen. Dan weet je wat je goed doet en op welke terreinen je dingen kunt verbeteren. Vooral als je twijfelt aan je functioneren kan het helpen om feedback te zoeken. Het voorkomt dat de twijfels te groot worden en een eigen leven gaan leiden. Twijfels aan je eigen functioneren kunnen onnodig leiden tot spanning en stress. Door feedback te vragen, houd je het heft in handen en kun je eventuele problemen oplossen voordat ze te groot worden.

Hetzelfde geldt voor motivatieproblemen. Misschien ben je wel toe aan een nieuwe uitdaging, maar weet je niet zo goed op welk vlak die uitdaging zou moeten liggen. Door feedback te zoeken kun je een helderder beeld krijgen van de dingen waar je goed in bent. Die kun je dan benutten om verder te komen in je carrière en je verder te ontwikkelen. Anderzijds kun je de feedback gebruiken om dingen waar je niet zo goed in bent, te verbeteren. Door feedback te vragen vergroot je dus je zelfkennis.

Openstaan voor commentaar en feedback durven vragen is volgens werkgevers een cruciale soft skill voor jong en aanstormend talent om van ervaren collega's te leren. Met deze vaardigheid kun je je functioneren steeds verder verbeteren.

Manieren om feedback te vragen

• In sommige organisaties is het heel gewoon om regelmatig feedback te krijgen. Die organisaties hebben een hele structuur rondom feedback geven en ontvangen opgezet, met feedbackgesprekken volgens een vast stramien. Alle medewerkers hebben een persoonlijk ontwikkelingsplan dat jaarlijks wordt bijgesteld en er is een systematiek van 360 graden feedback. Dat is een aanpak waarbij medewerkers niet alleen feedback krijgen van hun leidinggevende, maar ook van collega's, klanten en van zichzelf. Op die manier kun je erachter komen wat je zelf als zwakke of sterke punten ziet en hoe anderen dat beoordelen. Als de scores nogal uiteenlopen, kun je verbeterpunten formuleren of jezelf een schouderklopje geven voor de dingen die je beter doet dan je zelf eigenlijk vindt. Als je in zo'n organisatie werkt waar feedback heel gewoon is, dan zul je er dus weinig om hoeven vragen. De kunst is wel om het 'feedbackcircus' niet als verplicht nummer te zien, maar er werkelijk iets mee te doen. Dat houdt je scherp en zorgt ervoor dat je blijft leren en jezelf blijft ontwikkelen.
• Het geijkte moment in veel organisaties om feedback op je functioneren te krijgen is het jaarlijkse functioneringsgesprek of, als de organisatie aan persoonlijke ontwikkelingsplannen doet, het POP-gesprek of loopbaangesprek. Als die gesprekken goed verlopen is er veel ruimte voor feedback. Twijfel je aan bepaalde aspecten van je eigen functioneren, dan zijn deze gesprekken een goed feedbackmoment om die twijfels aan te kaarten en samen met je leidinggevende te zoeken naar mogelijkheden voor verbetering.
• Natuurlijk hoef je niet te wachten tot het jaarlijkse formele gesprek om vragen over je functioneren te bespreken. Op elk moment kun je je leidinggevende vragen om een persoonlijk gesprek over hoe je functioneert. Daar is hij of zij leidinggevende voor. Vraag om een feedbackgesprek onder vier ogen op een rustig moment. Meestal zal een leidinggevende blij zijn dat je niet te lang blijft rondlopen met twijfels en eventuele motivatieproblemen. Want die komen de productiviteit niet ten goede.
• Niet altijd is de leidinggevende de enige of aangewezen persoon om feedback aan te vragen. Juist collega's kunnen goede feedbackverschaffers zijn. Zij maken jou meer uren per dag mee dan je leidinggevende, en kennen de problemen van alledag even goed als jij. Je kunt hen vragen hoe zij met bepaalde vraagstukken omgaan of vragen wat ze van jouw manier van werken vinden. Zij zullen je vraag om tips of advies meestal wel kunnen waarderen.

Feedback vragen is niet altijd gemakkelijk. Het betekent dat je toegeeft dat je twijfelt aan je functioneren. Je stelt je dus kwetsbaar op. Daar is soms enige moed voor nodig. Het is daarom niet vreemd om aan degene aan wie je feedback vraagt vertrouwelijk met je vraag om te gaan. De meeste mensen zullen dat zeker doen. Een goede verstaander zal zelfs een beetje vereerd zijn met het vertrouwen dat jij in hem of haar stelt als je kwetsbaarheid toont. Heb je een prettig gesprek gehad en ben je wijzer geworden van de ontvangen feedback, bedank je gesprekspartner dan voor het geschonken vertrouwen.

Tips voor het vragen van feedback

• Wees duidelijk in de vragen die je hebt. Stel specifieke vragen over je functioneren.
• Stel open vragen (wat, hoe, waarom) om 'open' antwoorden te krijgen. Je nodigt de ander daarmee uit om uit te weiden over zijn beleving van jouw gedrag.
  
• Bepaal van wie je feedback wilt krijgen.
• Kies een geschikt moment voor je vraag (dus niet op een moment van grote drukte).
• Wees bereid om de feedback ook echt te horen. Moeilijker dan feedback vragen is misschien nog wel de feedback ontvangen. Wees bereid om goed te luisteren en de feedback serieus te nemen. Krijg je iets te horen dat je helemaal niet herkent, vraag dan net zo lang door tot je het begrijpt. De grootste kunst daarbij is de feedback niet te interpreteren als negatieve kritiek.
• Besef dat de feedback die je krijgt betrekking heeft op jouw gedrag in een specifieke situatie. Het gaat niet om wie je bent.
• Evalueer de feedback en probeer ervan te leren.
• Bedenk dat je nooit te oud bent om iets te leren. Als je onderkent dat je niet alles beheerst, dan durf je makkelijker om feedback te vragen.
• Bedank de feedbackgever voor zijn input en sluit de feedbacksessie positief af. Zeg bijvoorbeeld dat je zijn boodschap zeer constructief vond en erover gaat nadenken.
  

Voorbeelden van feedbackvragen

Je kunt beleefd informeren of iemand feedback wil geven, of direct om feedback vragen.

Beleefd: wil je mij feedback geven?

Je kunt iemand beleefd om feedback vragen door eerst een compliment te maken of je respect voor de persoon te betuigen.

Voorbeelden van beleefdheidsvragen:

• Ik waardeer je expertise enorm en zou jouw feedback op het project dat ik onlangs heb afgerond zeer op prijs stellen. Is er een geschikt moment waarop we het kunnen te bespreken?
• Jij hebt veel verstand van [specifiek gebied]. Heb je een paar minuten tijd om mijn werk te bekijken en suggesties en feedback te geven?
  
• Ik waardeer jouw inzichten en begeleiding enorm. Ik zou je feedback zeer op prijs stellen over mijn prestaties en gebieden waarop ik volgens jou mijn vaardigheden verder zou kunnen ontwikkelen.
• Ik vind dat wij altijd heel prettig samenwerken. Ik zou je dankbaar zijn voor feedback over hoe ik me kan blijven verbeteren en kan bijdragen aan het succes van ons team.

Aanbevolen websites

• Feedback leren vragen - handout voor studenten van Fontys Hogeschool.
  
• Aandachtspunten als je feedback vraagt op een tekst die je geschreven hebt.

Auteur: Ysolde Bentvelsen, met bijdragen van René Pijlman