Kernkwaliteiten en kernkwadranten

Een goede manier om je sterke en zwakke punten helder te krijgen, is om je kernkwaliteiten en kernkwadranten in kaart te brengen. Dit is een veelgebruikt, helder en toegankelijk model dat je kunt gebruiken voor zelfanalyse en het analyseren van conflicten met anderen.

Vier elementen van het kernkwadrant

Het kernkwadrantenmodel van bedenker Daniel Ofman bestaat uit 4 elementen:

• Kernkwaliteit: een positief gewaardeerde eigenschap die in het wezen van je karakter zit.
  
• Valkuil: een doorgeschoten vorm van de kernkwaliteit, die door anderen als een slechte eigenschap wordt gezien.
  
• Uitdaging: een leerdoel om de valkuil te vermijden.
  
• Allergie: een bepaalde gedraging van een ander waaraan jij je ergert.
  

Wat is een kernkwaliteit?

Een kernkwaliteit (Engels: core quality) is een specifieke goede eigenschap die jou kenmerkt. Zo'n sterk punt zit in de kern van je karakter en maakt je tot wie je bent. Het is ook een kwaliteit of sterkte die anderen herkennen en waarderen in jouw gedrag. En het is een capaciteit die jij bij anderen aanmoedigt of bevordert.

Veel kernkwaliteiten beschrijven iets wat je bent, een goede eigenschap of karaktertrek, zoals geduldig of bescheiden. Maar andere kernkwaliteiten beschrijven iets wat je kunt, een vaardigheid, algemene competentie, vermogen of soft skill. Voorbeelden daarvan zijn luisteren en overtuigen. Dit zijn dingen waar je goed in bent en die je graag doet.

Een kernkwaliteit is echter meer dan aangeleerd of getraind gedrag. Het is ook een innerlijke kracht, een karaktereigenschap die diep in het wezen van je persoonlijkheid is verankerd. Voorbeeld: een echte luisteraar gebruikt geen trucjes of technieken uit een luistertraining, maar heeft een oprecht diep gevoeld verlangen om aandacht te schenken aan de ander en te begrijpen en in te voelen wat de ander beweegt. Gedrag dat niet zozeer in je karakter zit en dat je door training en ervaring hebt geleerd, wordt soms een kerncapaciteit, kerncompetentie of kernvaardigheid genoemd.

Iedereen heeft wel een aantal van deze positieve eigenschappen of talenten. Ze zijn meestal gebaseerd op je persoonlijkheid of drijfveren en kernwaarden. Vaak vind je ze zelf heel gewoon: zo ben ik nu eenmaal, dat zit in mijn karakter. Je kernkwaliteiten komen als vanzelf en zonder inspanning tot uitdrukking bij alles wat je doet.

Je kunt je bij elke kwaliteit afvragen hoe je die kunt ontwikkelen. Maar er zijn talenten en gaven waarmee je geboren bent. Ze hebben niet met je verstandelijk vermogen, intelligentie of opleiding te maken. Iemand die niet heel slim is en praktisch is opgeleid, kan bijvoorbeeld zeer empathisch zijn, terwijl een hoogopgeleide en intelligente persoon een koele kikker kan zijn.

Voorbeelden van kernkwaliteiten

• accuraat
• artistiek
  
• besluitvaardig
  
• creatief
• flexibel
  
• open minded (ruimdenkend)
  
• pragmatisch
  
• proactief

Laat je kernkwaliteiten tot uitdrukking komen in je werk

Wat is een valkuil?

Een kernkwaliteit wordt een valkuil als je erin doorschiet, bijvoorbeeld als je gestrest bent of onder druk staat. Je doorgeschoten gedrag is een vervorming van de kwaliteit, de andere kant van de medaille. Je gedrag is teveel van het goede, een overdosis van de kernkwaliteit. Je kwaliteit ontaardt dan en wordt door anderen ervaren als een zwakte of slechte eigenschap. In het model van Ofman is zo'n valkuil de schaduwkant van een kwaliteit. Een valkuil komt dus voort uit iets wat je goed kunt, maar waarin je soms te ver gaat.

Ben je bijvoorbeeld erg besluitvaardig, dan kun je in de valkuil trappen drammerig te worden. Of: als je doorschiet in je zelfvertrouwen dan word je arrogant.

Ofman noemde zo'n keerzijde eerst een vervorming van de kwaliteit (Engels: distortion), maar later is hij het een valkuil (Engels: pitfall) gaan noemen.

Voorbeelden van valkuilen

Een aantal mogelijke valkuilen:

• Iemand die zeer initiatiefrijk of nieuwsgierig is kan in de valkuil trappen van gebrek aan focus, waardoor zijn aandacht alle kanten op schiet.

• Een zeer proactieve persoon kan zo sterk gericht zijn op de regie voeren en de gang van zaken beheersen, dat hij doorschiet naar starheid en onbuigzaamheid.

• Iemand die graag doordachte en weloverwogen besluiten neemt, kan zo lang bezig zijn met informatie verzamelen en delibereren dat zijn kwaliteit vervormt en anderen hem zien als twijfelaar.

Hoe ontdek je jouw eigen valkuilen?

Valkuilen kun je ontdekken met zelfreflectie, of door open te staan voor kritische feedback van anderen. Soms gaat het om gedrag waarvan je je wel bewust bent, maar waarvoor je een of andere rechtvaardiging hebt verzonnen.

Het idee van de kernkwaliteiten en valkuilen lijkt op een legendarische wijsheid van oud-topvoetballer Johan Cruijff:

"elk voordeel heb z'n nadeel"

Valkuilen kun je ontdekken door jezelf af te vragen:

• In welke kwaliteit schiet ik weleens door? Wat overdrijf ik soms?

• Welke kritische feedback krijg ik regelmatig?

• Waarvoor moet ik me weleens verontschuldigen?

• Wat ben ik geneigd van mezelf goed te praten?

• Wat gaat er mis als ik gebukt ga onder werkdruk of stress?

• Wat vinden anderen soms lastig aan mij?

• Waarmee roep ik soms ergernis op bij anderen?

• Waarmee roep ik nu en dan weerstand, tegenspraak of onenigheid op?

• Welk gedrag zie ik bij anderen door de vingers?

Wat is een allergie?

Als een ander doorschiet in een bepaalde kwaliteit, kan dat bij jou irritatie, ergernis of boosheid oproepen. Jouw reactie wordt een allergie genoemd (Engels: allergy). Zo'n allergie heeft vaak te maken met een kwaliteit van jezelf. Als je bijvoorbeeld erg bescheiden bent, kun je je mateloos storen aan mensen die zichzelf continu op de borst kloppen.

Een allergie is vaak een spiegelbeeld van een van je kernkwaliteiten en kan een bron van spanningen en conflicten zijn als je moet samenwerken met iemand die zo'n ergerlijke eigenschap vertoont. Dat is met name het geval als de valkuil van de een, de allergie is van de ander. Als twee mensen zeer verschillende kernkwaliteiten hebben met botsende valkuilen en allergieën, dan kan er sprake zijn van onverenigbare karakters (incompatibilité d'humeur).

Je kunt een allergie met het kernkwadrantenmodel positief omdraaien: door de vervelende eigenschap van de ander waaraan je je zo ergert, ontdek je de kernkwaliteit waarin hij is doorgeschoten. Je wordt je daardoor meer bewust van de kwaliteiten van anderen. Bovendien kun je door het samenstellen van een kernkwadrant een kwaliteit van jezelf ontdekken.

Voorbeelden van allergieën

Een aantal mogelijke ergernissen:

• Als je zeer besluitvaardig en daadkrachtig bent, dan kun je je zeer storen aan iemand die maar vragen blijft stellen, de kwestie verder wil analyseren en twijfelt over zijn beslissing.
• Als je erg diplomatiek en tactvol bent, dan kun je je beledigd voelen door een rouwdouwer die jouw inbreng negeert en over je heen walst.
• Als je een sterke wilskracht hebt en dat een echte kernkwaliteit van je is, dan kun je een hekel hebben aan mensen die ongedisciplineerd zijn en makkelijk toegeven aan verleidingen.
• Als je zeer gedreven bent, dan kun je collega's verafschuwen die broddelwerk afleveren en daar onverschillig over zijn.
  

Hoe ontdek je jouw eigen allergieën?

Je kunt je allergieën ontdekken door jezelf de volgende vragen te stellen over het gedrag van een ander:

• Aan welk lastig gedrag erger ik me?
• Wat triggert, irriteert of stoort me? Waaraan heb ik een hekel?
• Waarop geef ik regelmatig kritische feedback?
• Welk gedrag kan ik niet uitstaan? Waar heb ik een afkeer van?
  
• Wat zou ik aan iemand willen veranderen?
• Waarin schiet een ander door? Wat doet hij overdreven?
• Wat zou ik bij mezelf verafschuwen? Waar voel ik minachting bij?
• Waar wind ik me over op, of reageer ik boos op? Wat raakt me?
• Welke confrontatie deed me pijn?
  
• Waar maak ik me volgens anderen te druk om?
• Welk gedrag van anderen relativeer ik regelmatig?
  

Wat is een uitdaging?

Jouw uitdaging of leerdoel is om:

• Je eigen kernkwaliteit te verbeteren.
• Niet meer door te schieten naar de valkuil.
• Je allergie te vermijden en je niet te storen aan de doorgeschoten kwaliteit van een ander.

Een goedgekozen uitdaging inspireert je om een kwaliteit te ontwikkelen die jouw kernkwaliteit aanvult en verrijkt.

Uitdagingen kun je ontdekken door jezelf af te vragen:

• Wat zou ik moeten leren om niet zo te overdrijven?
• Wat kan ik beter doen als ik last heb van werkdruk of stress?
• Wat mis ik bij mijzelf?
  
• Welke constructieve feedback krijg ik regelmatig?
• Hoe beloofde ik me te verbeteren toen ik me verontschuldigde?
• Welke ontwikkelsuggesties kreeg ik van mijn collega's of leidinggevende?
• Wat bewonder ik bij anderen?
  
• Welke kwaliteit zou ik moeten ontwikkelen om meer instemming, steun en medewerking te krijgen?
  

Vaak komt het erop neer dat je wordt uitgedaagd om je kernkwaliteit te ontwikkelen in de richting van de botsende kernkwaliteit van een ander. Erger je je bijvoorbeeld regelmatig aan de passiviteit van een ander? Kijk dan welke kwaliteit daarachter zit: is iemand bijvoorbeeld bedachtzaam of geduldig en daarin doorgeschoten? Grote kans dat dat nou juist jouw uitdaging is, omdat je zelf soms drammerig bent. Je kunt dus veel leren van het gedrag van mensen aan wie je je het meest ergert! Het kernkwadrantenmodel levert veel nieuwe zelfkennis op.

Een uitdaging in het kernkwaliteitenmodel wordt ook wel een leerdoel of ontwikkeldoel genoemd, in het Engels een challenge.

Voorbeelden van uitdagingen

Enkele voorbeelden van mogelijke uitdagingen volgens het kernkwadrantenmodel:

• Als je zeer besluitvaardig en daadkrachtig bent, dan kan een nuttig leerdoel zijn om problemen diepgravender te analyseren en meer aandacht te hebben voor de tegenwerpingen van anderen.
• Als je erg collegiaal bent en voldoet aan elk verzoek van een collega om mee te helpen, dan is een mogelijk verbeterpunt om assertiever te worden en je grenzen aan te geven.
• Iemand die zeer empathisch is en emotioneel meeleeft met bijvoorbeeld patiënten of cliënten, kan zich verder ontwikkelen door te leren professionele afstand te bewaren.
  

Hoe ontdek je jouw eigen uitdagingen?

Je kunt uitdagingen voor jezelf ontdekken door je af te vragen:

• Welke verbetersuggesties krijg ik soms in feedback van anderen?

• Welke kwaliteiten bewonder ik bij anderen?

• Waarin schiet ik tekort of wat doe ik in de praktijk te weinig?

• Wat kan ik beter doen om anderen minder te irriteren?

Relaties tussen de vier elementen van het kernkwadrant

Een combinatie van een kernkwaliteit met een bijbehorende valkuil, allergie en uitdaging wordt weergegeven in een kernkwadrant.

Dit is het kernkwadrant van de kwaliteit 'daadkracht' van Lisa. Zij wordt vaak geprezen omdat ze 'dingen voor elkaar krijgt'. Maar ze krijgt ook wel eens van haar baas te horen dat ze iets geduldiger mag zijn. "Je collega komt heus wel met een voorstel, als jij haar niet steeds vóór bent!"

1. Lisa is ontzettend daadkrachtig. Dat is een kwaliteit.
2. Soms schiet ze daarin door en wordt ze drammerig. Dat is dan haar valkuil. 
3. Haar uitdaging of leerdoel is het tegenovergestelde van haar kwaliteit 'daadkracht', in dit geval is dat 'geduld' of 'goed kunnen beschouwen'.
   
4. Aan haar kwaliteit is ook een allergie verbonden. In dit geval is haar allergie passiviteit/geen initiatief nemen.

Stel net als Lisa ook eens de kwadranten op van een aantal kernkwaliteiten. Om op ideeën te komen, kun je de rubriek Functioneren doornemen. Je komt daarin veel competenties tegen die je kunt analyseren met de kernkwadranten. Bij de meeste competenties staat ook beschreven in welke valkuil de kwaliteit kan doorschieten.

Relatie tussen kernkwaliteit en valkuil

In het kernkwaliteitenmodel is er een specifieke relatie tussen een kernkwaliteit en een bijbehorende valkuil, die we in één woord samenvatten met doorslaan.

• De kernkwaliteit is te sterk aanwezig.
• Je hebt een goede eigenschap, maar je schiet erin door.
• Je hebt een talent, maar je overdrijft het.

Het resultaat is teveel van het goede, een keerzijde of doorgeslagen versie van de kernkwaliteit. Je vertoont een gedragspatroon dat negatief uitpakt. Dat wordt door anderen (en misschien ook door jezelf) als een slechte eigenschap of zwak punt gezien.

In het model van Ofman is een valkuil niet iets willekeurigs dat kan misgaan, maar het is een negatieve expressie van de kwaliteit. Enkele voorbeelden:

• Als je aandacht hebt voor detail, kun je doorslaan naar ongezond of verlammend perfectionisme. Je blijft eindeloos bezig met nakijken en controleren, waardoor er niets meer uit je handen komt. Dat is een valkuil.
• Oog voor detail kan ook doorschieten naar het opmerken van pietluttigheden, onbenullige kleinigheden die niet relevant zijn. Daarmee verspil je je eigen werktijd en hinder je de focus van anderen. Ook dat is een valkuil.
• Als je goed op de details let, kun je kritiek oproepen van iemand die alleen geïnteresseerd is in de grote lijnen. Dat is echter in het model van het kernkwadrant geen valkuil van jou. Op de details letten is in veel functies een belangrijke kwaliteit. Hooguit heb je een detail onhandig onder de aandacht gebracht, op het verkeerde moment of bij iemand die er niet in geïnteresseerd is. Maar blijf vooral detailgericht.

In de praktijk wordt het begrip valkuil ook in een ruimere betekenis gebruikt, als iets dat je fout kunt doen of wat er verkeerd kan gaan. Dit valt dan niet binnen het model van Ofman. Wanneer je het begrip valkuil met een bredere betekenis hanteert, slaag je er mogelijk niet in om het kernkwadrant te completeren met een bijbehorende allergie en een uitdaging.

Relatie tussen valkuil en uitdaging

De uitdaging is het tegenovergestelde van de valkuil en vormt een ontwikkelingspunt. Het is de kwaliteit die je nodig hebt om de valkuil te vermijden of te neutraliseren en balans te vinden. Door die uitdaging aan te gaan, kun je de kernkwaliteit op een constructieve manier benutten.

Enkele voorbeelden:

• Als je verlamd wordt door perfectionisme, is je uitdaging om daadkracht te ontwikkelen.
  
• Als je pietluttigheden opmerkt, is je uitdaging om conceptueel te denken en de grote lijnen te zien.
  
• Als je kritiek krijgt op een terechte detailopmerking, is het misschien goed om die feedback elegant te ontvangen of assertief te reageren. Dit wordt echter niet gezien als uitdaging of leerdoel binnen het model van Ofman, omdat het niet gerelateerd is aan een doorgeschoten kernkwaliteit.

In de praktijk wordt het begrip uitdaging ook in een ruimere betekenis gebruikt, als iets dat je wilt leren of waar je moeite mee hebt. Dit valt dan niet binnen het model van Ofman. Wanneer je het begrip uitdaging met een bredere betekenis hanteert, slaag je er mogelijk niet in om het kernkwadrant te completeren met een bijbehorende valkuil en een allergie.

Relatie tussen uitdaging en allergie

De allergie is de doorgeslagen versie van de uitdaging. Jouw uitdaging is andermans kernkwaliteit. Als hij daarin doorslaat, is dat zijn valkuil. Jij stoort je enorm aan dat doorgeslagen gedrag, misschien wel omdat het jou confronteert met je eigen valkuil en uitdaging.

Enkele voorbeelden:

• Als jouw uitdaging is om daadkrachtiger te worden, kun je je mateloos ergeren aan iemand die slordig is en een oppervlakkig resultaat oplevert. Dit komt omdat het in jouw ogen een storende expressie is van daadkracht, waar je zelf naar streeft.
  
• Als jouw uitdaging is om conceptueel te denken, kun je je enorm storen aan iemand die zweverig is en heel abstract communiceert.
  
• Als je je ergert aan iemand die bepaalde details niet opmerkt, dan is dat geen allergie binnen het kernkwadrantenmodel, omdat het niet gerelateerd is aan jouw uitdaging. Het zou beter zijn om je niet op te winden over iemand die jouw kernkwaliteit niet deelt. Laat het los, merk de details op en wees tevreden met je kernkwaliteit.

In de praktijk wordt het begrip allergie ook in een bredere betekenis gebruikt, als iets waar je niet goed tegen kunt. Dit valt dan niet binnen het model van Ofman. Wanneer je het begrip allergie met een bredere betekenis hanteert, slaag je er mogelijk niet in om het kernkwadrant te completeren met een bijbehorende valkuil en een uitdaging.

Relatie tussen kernkwaliteit en allergie

De allergie is het tegenovergestelde van jouw kernkwaliteit. Het is een bron van irritatie en ergernis, maar je kunt het positief omdraaien door de bijbehorende kernkwaliteiten te waarderen:

• De allergie brengt je op het spoor van je eigen kernkwaliteit.
• De allergie is een doorgeslagen vorm van een kernkwaliteit van de ander.

Enkele voorbeelden bij de kernkwaliteit detailgericht:

• Je kunt je zeer ergeren aan iemand die details niet controleert en slordig werk aflevert. Waarschijnlijk is het iemand die vrij daadkrachtig is en meestal vlot resultaat levert.
• Je kunt je ook storen aan iemand die nogal zweverig praat. Is het misschien een sterke conceptueel denker, die daarin een beetje doorslaat?
• Misschien erger je je aan iemand die een grove fout maakt in zijn werk. Dat is dan geen allergie van de kernkwaliteit detailgericht, omdat het niet om een detail gaat. Misschien houdt deze ergernis verband met een andere kernkwaliteit en uitdaging; die puzzel zul je zelf moeten leggen.

Relatie tussen kernkwaliteit en uitdaging

De uitdaging is een essentiële aanvulling op jouw kernkwaliteit. De uitdaging dient twee leerdoelen:

1. Je valkuil vermijden of neutraliseren.
2. Je kernkwaliteit beter te balanceren en te versterken, door deze te ontwikkelen in de richting van de kernkwaliteit van de ander.

• Je bent detailgericht en soms perfectionistisch, maar wilt ook daadkrachtig worden. Streef er dan naar om evenwichtig daadkrachtig-detailgericht te worden.
• Je bent detailgericht en soms pietluttig, maar wilt ook conceptueel denker worden. Streef er dan naar om gebalanceerd conceptueel-detailgericht te worden.
• Iemand die zeer gedisciplineerd is, kan doorschieten naar starheid en kan zich ergeren aan losbandig gedrag van een ander die zeer flexibel is. De uitdaging is dan om de beide kwaliteiten te verenigen en flexibel-gedisciplineerd of gedisciplineerd-flexibel te worden. Dit voorbeeld geeft Ofman in het interview over zijn model (zie de bronvermelding onderaan deze pagina).
  

Hoe kun je een kernkwadrant voor jezelf opstellen?

Je kunt bij verschillende elementen beginnen:

• Begin met het inventariseren van je sterke punten en werk deze uit via de valkuil, de uitdaging en de allergie.
• Begin met je uitdagingen, redeneer terug naar je valkuil en herken de kwaliteit die erachter zit. Dit is een mooie methode om te gebruiken als voorbereiding op een functioneringsgesprek.
• Vraag mensen in je omgeving naar je valkuilen. Ze weten er vast wel een aantal op te noemen. Werk terug van valkuil naar kwaliteit en ontdek vervolgens jouw uitdagingen en allergieën.
• Stoor je je mateloos aan die collega? Kijk ook eens naar de kwaliteit die erachter zit en wat je ervan kunt leren. Daarmee kun je ook een uitdaging, valkuil en kwaliteit bij jezelf ontdekken. Het is een aanrader om eens samen met je collega´s kernkwadranten op te stellen en openlijk allergieën te bespreken. Zo kun je de samenwerking verbeteren.

Voorbeelden van kernkwadranten

Onderstaande lijst geeft een aantal voorbeelden van combinaties van de vier kernkwadranten. Let wel: dit zijn slechts voorbeeldcombinaties. Bij elke kwaliteit horen meerdere valkuilen, uitdagingen en allergieën. Welke invulling van de vier kwadranten voor jou het meest betekenisvol is, is heel persoonlijk.

Toepassingen van het kernkwaliteitenmodel

Daniel Ofman, de bedenker van het model, bepleit om het kernkwadrant vooral met een positieve houding te gebruiken. Het is niet de bedoeling om je zorgen te maken over je valkuilen en te blijven hangen in ergernissen over anderen. Zijn idee is om de kernkwaliteiten van anderen beter te waarderen en om je eigen kwaliteiten te ontwikkelen en deze krachtiger en evenwichtiger te maken. Gebruik het model om zelfinzicht op te doen en je interactie met anderen te verbeteren.

Zelfonderzoek

Door je kernkwadranten te begrijpen, leer je jezelf beter kennen. Je doet zelfkennis op, ontdekt je sterke en zwakke punten, en je begrijpt waarom je op bepaalde manieren reageert op anderen. Zelfreflectie op je kwaliteiten en uitdagingen kan je helpen om meer zelfbewust te worden en je eigenwaarde te vergroten.

Harmonieuze relaties

Myra van Zelst is beleidsmedewerker Recreatie bij een gemeente. “Een collega waar ik vaak mee samenwerkte aan projecten vond ik een onuitstaanbare drammer. Alles moest op zijn manier, er was totaal geen ruimte voor alternatieven. Tijdens mijn functioneringsgesprek heb ik dit schoorvoetend gemeld aan mijn manager. Die moest eigenlijk wel lachen. Het bleek dat ze ons juist om onze verschillende kwaliteiten bij elkaar had gezet. Hem om zijn daadkracht, mij om mijn beschouwende blik en analytisch vermogen. Ze herkende goed wat er was gebeurd: we waren allebei in een allergie geschoten. Door zijn daadkracht was ik passief geworden, wat bij hem weer een behoefte aan meer daadkracht had opgeroepen. Daardoor was ik nog passiever geworden. Ons gesprek inspireerde haar om met het hele team een teambuilding te doen op basis van kernkwaliteiten. Het mooie is dat we daardoor sindsdien een taal hebben om dit soort dingen te bespreken, zonder in de onderlinge verwijten te schieten."

Het kernkwadrantenmodel kan je helpen om je soft skills te ontwikkelen en je relaties met anderen te verbeteren:

• Als je je valkuilen kent, dan kun je voorkomen dat je gedrag doorschiet en anderen nodeloos irriteert.
• Door je eigen kernkwadrant te begrijpen, kun je de kernkwadranten van anderen beter begrijpen. Je accepteert doorgeschoten gedrag van een ander, omdat je de achterliggende kernkwaliteit waardeert.

Persoonlijke ontwikkeling

Het kernkwadrantenmodel kan je helpen om jezelf te ontwikkelen. Je ontdekt leerdoelen en uitdagingen waarmee je je eigen sterke punten beter gaat benutten en je zwakke punten gaat verbeteren.

Je kunt leren om je valkuilen te overwinnen en je kernkwaliteiten op een gezonde manier te gebruiken. Dit kan je helpen om beter te functioneren en steviger in je schoenen te staan.

Samenwerken en teamwerk

Het kernkwadrantenmodel kan je helpen om effectiever samen te werken. Door de kernkwaliteiten van teamleden te begrijpen, kun je de talenten van iedereen optimaal benutten. Dit kan leiden tot betere samenwerking en onderlinge interactie in het team.

De kernkwadranten van Ofman kun je heel goed gebruiken bij het voeren van groepsgesprekken in teambuildingsbijeenkomsten. Door gezamenlijk te reflecteren op elkaars kwaliteiten en valkuilen kun je de goede en slechte eigenschappen van de teamleden bespreekbaar maken.

Leiderschap

Het kernkwadrantenmodel kan je helpen om een betere leider te worden. Door je eigen kernkwaliteiten te begrijpen, kun je je team inspireren en motiveren. Je kunt ook leren om de valkuilen van je teamleden te herkennen en te vermijden.

Voorbeeld

Andere persoonlijkheidsmodellen

Naast de kernkwaliteiten en -kwadranten zijn er andere modellen waarmee je naar persoonlijkheidskenmerken en interactie tussen mensen kunt kijken:

• De Roos van Leary is een model dat laat zien hoe de wisselwerking tussen mensen verloopt en hoe zij elkaar beïnvloeden. En... waarom de interactie heel vaak niet werkt. Met behulp van dit model kun je leren wat je dán moet doen om de interactie te laten slagen.
  
• De Myers-Briggs type indicator: wat voor type ben jij? Een bedachtzame realist of een actiegerichte vernieuwer? Zo zijn er zestien verschillende types. 
• Het Enneagram: ook enneagrammen gaan uit van vooraf omschreven types, zoals de succesvolle werker, de romanticus en de waarnemer. Je kunt jezelf meestal in twee of drie wel herkennen.

Kernkwaliteiten in een teamrol

Bij elke teamrol horen ook bepaalde valkuilen en allergieën. Het kernkwaliteitenmodel van Ofman en het teamrolmodel van Belbin zijn goed in combinatie met elkaar te gebruiken, bijvoorbeeld om een team samen te stellen of om spanningen binnen een team bespreekbaar te maken.

Over het begrip 'kwadrant'

In de wiskunde is een 'kwadrant' een vierde deel van een vlak. In het kernkwadrantenmodel is het echter gebruikelijk om het geheel van de vier elementen (kernkwaliteit, valkuil, uitdaging en allergie) een kernkwadrant te noemen.

Aanbevolen websites

• Op Leren.nl:
  
• Je kunt het meeste over jezelf leren van mensen waar je een hekel aan hebt
• Kernkwaliteiten kunnen je helpen bij moeizame adviesrelaties
• Kernkwaliteiten en kwaliteiten: wat is het verschil? - door Jan Stevens op De Steven

Bronnen

• Interview with Daniel Ofman about the core qualities and the core quadrant: in deze Engelstalige video legt managementcoach Daniel Ofman zijn idee van de kernkwaliteiten uit en geeft hij een uitgebreide toelichting op de filosofie erachter.
  

Aanbevolen boeken

• Ofman, D., Kwaliteit en bezieling in organisaties. Ofman is de 'uitvinder' van de kernkwaliteiten en -kwadranten. In zijn visie zijn de kwaliteiten een diepe uiting van iemands innerlijke zelf. Naast de praktische uitleg en informatie over de methode geeft het boek ook een inspirerende visie op de ontwikkeling van mensen (in organisaties). Ofman is oprichter van het bedrijf Core Quality International, dat zich bezighoudt met het begeleiden van ontwikkelingsprocessen in organisaties.
  
• Ofman, D. en R. van der Weck, De kernkwaliteiten van het enneagram, Scriptum management. In dit boek worden twee veelgebruikte persoonlijkheidsmodellen naast elkaar gezet. De negen enneagramtypes worden toegelicht met hun sterke en zwakke punten aan de hand van hun kernkwaliteiten en kernkwadranten. Ook de irritaties tussen de types worden door de valkuilen en allergieën in kaart te brengen, ineens een stuk duidelijker.
• Gerrickens, P., Kwaliteiten, een verfrissende kijk op eigen-aardigheden, Gerrickens training en advies.
  Voor veel mensen is het niet eenvoudig hun kwaliteiten optimaal te benutten in het leven van alledag. Dit boek heeft tot doel een gids te zijn bij de ontdekkingstocht naar de rijkdom van jouw kwaliteiten. Het boek legt helder uit wat kwaliteiten zijn en wat vervormingen zijn. Met vele voorbeelden en oefeningen is het inderdaad een goede gids.

Auteurs: Mariëlle de Groot en René Pijlman