Assertiviteit

Assertiviteit is het uiten van je gedachten, gevoelens en meningen op een directe, eerlijke en gepaste wijze. Je komt standvastig op voor je eigen belangen op een manier die bij de situatie past en die zowel respectvol is naar jezelf als naar de ander. Jezelf assertief kunnen uiten is in veel functies een belangrijke soft skill.

Wat zijn kenmerken van een assertieve houding en assertief gedrag?

In interactie met anderen:

  • Je bent duidelijk over wat je wilt, zonder anderen te beledigen of te intimideren.
  • Je geeft kordaat en zelfverzekerd je persoonlijke grenzen aan en bakent daarmee af wat je niet wilt.
  • Je toont respect voor anderen, en je gaat op een eerlijke en rechtvaardige manier met andere mensen om.

Betreffende jezelf:

  • Zelfvertrouwen: Je hebt vertrouwen in je eigen kunde en vaardigheden en in het recht om voor jezelf op te komen.
  • Zelfwaardering en zelfacceptatie: je kent jezelf waarde toe omdat je je intelligent, correct en competent gedraagt. Je accepteert jezelf zoals je bent: je bent niet bang om kwetsbaarheid te tonen en je zwaktes of fouten te erkennen.
  • Je neemt verantwoordelijkheid voor je eigen gedachten, emoties en gedrag, en je laat niet toe dat anderen de controle over je hebben.

Het assertiviteitsspectrum: assertief, subassertief en agressief

Je kunt zeggen dat assertiviteit betekent dat je een balans vindt tussen het behartigen van je eigen belangen en het rekening houden met de belangen van een ander.

  • Als je te veel rekening houdt met het belang van een ander en je eigen belang verwaarloost, noemen we dat subassertief (of: passief, onderdanig, nederig).
  • Als je vooral je eigen belang ziet en de belangen van de ander niet ziet of negeert, noemen we dat agressief (of: overassertief, dominant).

In schema ziet het er al volgt uit:

 

Subassertief

Assertief

Agressief

Je houdt rekening met je eigen belangen

 -

+

+

Je houdt rekening met de belangen van de ander

 +

+

-

Voorbeeld: verzoek om over te werken

Stel je voor: Je baas vraagt of je morgen wilt overwerken, terwijl je net met je partner hebt afgesproken voor een romantische avond. Bovendien heb je deze week al twee keer overgewerkt. Welk antwoord zou jij geven?

Jij zegt:

  • A: “Dat moet dan maar.” (en voelt meteen al een knoop in je maag, omdat je dit ook weer tegen je partner moet gaan zeggen)
  • B: “Bekijk het maar, het is al de derde keer deze week. Je zoekt het maar uit!”
  • C: “Nee, helaas, morgenavond lukt het me niet. Ik heb al een andere afspraak staan die ik niet wil afzeggen."

Zeg jij A?

Je durft niet te zeggen wat je wilt en laat je wat in de maag splitsen. Dit noemen we subassertief gedrag. Je laat je leiden door gedachten als: “Misschien wordt mijn baas wel boos als ik nee zeg” of "Zo erg is het ook weer niet" of “Anderen doen het ook, dus kan ik niet achterblijven”. Je geeft daardoor geen grenzen aan, neemt geen verantwoordelijkheid (je had namelijk al een afspraak) en voelt je zelfs het slachtoffer. Daardoor kom je ook met jezelf in de problemen.

Zeg jij B?

De tweede reactie is ook niet effectief. Het is een voorbeeld van agressief gedrag. Je bereikt er misschien mee dat je niet hoeft over te werken, maar de relatie met je baas heeft wel wat deuken opgelopen. Een agressieve reactie is een buitenproportionele reactie. Je verbreekt er alle contact mee en hebt grote kans op ruzie. En waarom zou je het niet vriendelijk kunnen zeggen?

Zeg jij C?

Een voorbeeld van assertief gedrag. Je zegt wat je wilt, zonder grof of onderdanig te worden. Door vastberaden en vriendelijk een verzoek te weigeren, is de kans groot dat de ander zich jouw reactie zal aantrekken. De kern van assertief gedrag is dat je voor jezelf durft op te komen, je eigen mening en je gevoel durft te uiten zonder je schuldig of onzeker te voelen en zonder daarbij de belangen van je gesprekspartner onnodig te schaden.

Carrièretijger kijkt de lezer recht in de ogen en wijst op zichzelf: "Ik..."

Goed voorbeeld van assertieve feedback met een ik-boodschap

Stel, iemand laat je telkens niet uitpraten in een vergadering. Om gek van te worden! Hoe los je dat op? Door de ander duidelijk te maken dat je het hinderlijk vindt dat hij je niet laat uitpraten. Hoe je dat assertief kunt zeggen met een ik-boodschap zie je in dit filmpje (AVI, 6 MB). De tekst van het filmpje:

"Je onderbrak me terwijl ik eigenlijk nog niet alle informatie had gegeven van dit agendapunt. En dat gebeurt de laatste tijd wel vaker in onze vergaderingen. Ik vind dat vervelend, want het geeft mij het gevoel dat je mijn bijdrage eigenlijk helemaal niet belangrijk vindt. Zou je me in het vervolg willen laten uitpraten?"

Situaties die vragen om assertiviteit

Negatieve feedback

Je hebt last van het gedrag van een ander, en zegt daar wat van.
Hoe: Hanteer de ik-vorm. Beschrijf iemands specifieke gedrag, beschuldig hem niet als persoon, maar uit je gevoelens over dat gedrag. Geef aan wat je wel wilt. Dit zijn belangrijke regels bij het geven van feedback.

Voorbeeld:
Iemand valt je steeds in de rede terwijl je een verhaal aan het vertellen bent.
Jij zegt: “Ik vind het vervelend dat je me niet uit laat praten want dan raak ik de lijn van mijn verhaal kwijt. Kun je me in het vervolg mijn verhaal gewoon even laten afmaken, voordat je met jouw mening komt?”

Je hebt een andere mening

Uitkomen voor een afwijkende mening kan soms best lastig zijn, zeker als je de enige bent. Toch zul je jouw mening op tafel moeten leggen. Vertel rustig je standpunt en geef daarvoor argumenten. Stel ook vragen over de standpunten van een ander.
Voorbeeld: Tijdens een vergadering op je werk, verkondigt je baas dat hij niet meer wil investeren in de samenwerking met een andere afdeling. Iedereen valt hem bij.
Jij zegt: “Ik snap jullie irritatie, maar ben het er toch niet mee eens. We schieten daar uiteindelijk weinig mee op. Hoe zien jullie dan dat dit probleem op langere termijn wordt opgelost? We hebben de informatie van die afdeling volgend kwartaal wél nodig.”

Je wilt een verzoek weigeren

Er wordt een beroep op je gedaan waaraan je niet wilt voldoen. Zeg dan gewoon 'nee'! Je hoeft daar ook niet altijd een reden voor te geven. Houd het algemeen en geef anderen niet de mogelijkheid over jouw redenen te gaan discussiëren. Val niet in de valkuil van de verdediging en spreek je weigering rustig uit. Het is je goed recht om nee te zeggen.
Voorbeeld: Een collega vraagt: “Zou jij even deze klus van mij over willen nemen?”
Jij zegt: “Nee, dat kan ik er nu niet bij hebben.“

Je wilt iets van een ander

Voorbeeld: Je wilt een salarisverhoging. De truc is om er zelf om te vragen, eerst met de deur in huis te vallen en dan je verzoek te onderbouwen. Draai er niet omheen en laat zeker niet je gesprekspartner raden naar je wens.
“Ik wil graag salarisverhoging. Mijn resultaten zijn goed. Ik vind het meer dan redelijk dat ik nu evenveel ga verdienen als mijn collega´s.” Het vervolg van deze mededeling zal zijn dat je gaat onderhandelen over je salaris.

Je wilt je grenzen aangeven

Je stelt je eigen grenzen op grond van wat je comfortabel vindt in een bepaalde situatie, waarbij je je nog op je gemak voelt, of wat je nog acceptabel vind. Je geeft heldere signalen af wanneer je je oncomfortabel, ongemakkelijk of bedreigd voelt door het gedrag van iemand anders. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat je duidelijk aangeeft dat:

  • je niet wilt worden aangeraakt als iemand je te dicht benadert;
  • je niet wilt dat iemand je spullen zonder toestemming gebruikt;
  • je niet wilt dat iemand je lastigvalt of lastig blijft vallen met verzoeken om dingen te doen of te laten;
  • je niet wilt dat iemand je dwingt om dingen te doen waar je je niet prettig bij voelt.

Jij bepaalt alleen zelf hoe en wanneer je je comfortzone wenst uit te breiden. Je laat niet toe dat anderen dat proberen te doen, ongeacht hun bedoelingen. Door je persoonlijke grenzen duidelijk aan te geven voorkom je ongemakkelijke situaties, conflicten en escalatie.

Sollicitatiegesprek

Je hebt een actieve inbreng in een sollicitatiegesprek. Je bepaalt mede het verloop van het gesprek en geeft aan welke onderwerpen je wilt behandelen. Je stelt vragen en toont belangstelling. Je vertelt zelfverzekerd over je eigen kwaliteiten en je durft lastige sollicitatievragen authentiek en eerlijk te beantwoorden. Je geeft aan naar wat voor werkgever of baan je op zoek bent.

Wat houdt je tegen om assertiever te worden?

De meeste mensen voelen goed aan wat assertiviteit is, zowel bij zichzelf als bij een ander. Je weet vaak wel wanneer je onvoldoende voor jezelf bent opgekomen. Ook bij een ander herken je meestal onderdanig of agressief gedrag wel. Maar het kan toch zo vreselijk lastig zijn de balans tussen ´opkomen voor jezelf´ en ´de belangen van een ander respecteren´ te vinden. Hoe komt dat toch?

Waarom reageer je subassertief?

Assertiviteit vanuit subassertiviteit aanleren is lastig, omdat er vaak diepere gevoelens bij betrokken zijn. Schaamte, angst en schuldgevoel verhinderen je om te zeggen wat je wilt, je grenzen aan te geven of toe te geven dat je iets niet snapt.

  • Je wilt de ander niet kwetsen of bent bang om zelf gekwetst te worden.Assertieve tijger
  • Je durft niet aan te geven dat je iets niet snapt, omdat je je schaamt voor je gebrek aan kennis.
  • Of je hebt op de een of andere manier in je hoofd dat je iets goed moet maken.
  • Je hebt een laag of negatief zelfbeeld.

MAAR: Als je je eigen belang niet communiceert, verwacht je wel erg veel van een ander. Hoe kan iemand rekening houden met jouw belangen en gevoelens als je dat zelf niet aangeeft?

Ga bij jezelf na wat voor motieven je hebt om onvoldoende assertief te zijn. Je zult zien dat dit geen rationele motieven zijn. Train jezelf hiervoor in rationeel denken.

Waarom reageer je agressief?

Ook agressiviteit heeft vaak diepere wortels. Het heeft meestal te maken met angsten, onzekerheid en verwachtingen over gedrag van een ander.

  • Je bent bang dat mensen over je heen zullen lopen en zet alles op alles om dit te voorkomen.
  • Je verwacht dat de ander geen rekening zal houden met jouw belang. Je voelt je daar onzeker over en daarom benadruk je je eigen belang te sterk. Je ziet niet meer het belang van de ander.

Hoe toon je in een sollicitatie je assertiviteit aan?

Leraar basisonderwijs: Als een kind niet naar verwachting scoort op de eindtoets, krijg ik vaak veel kritiek van de ouders. Daar heb ik begrip voor. Ik blijf rustig en ben altijd bereid ze uit te leggen wat het advies inhoudt en wat de mogelijkheden nu zijn. Een enkele keer gaat een ouder te ver, en richten ze hun woede op mijn persoon. Dan kap ik het gesprek af, en maak een afspraak om het gesprek op een later moment voort te zetten wanneer de gemoederen wat zijn bedaard.

Een financieel manager: Nee zeggen is in mijn functie van levensbelang. Immers, iedereen probeert bij mij meer budget los te peuteren. Ik luister naar de argumenten en ga de discussie niet uit de weg. Soms kom ik zelfs in een conflict terecht als iemand zijn zin niet krijgt. Meestal komen we daar wel uit, omdat ik altijd streef naar win-winsituaties.

Voorbeelden van competentiegerichte vragen over assertiviteit tijdens het sollicitatiegesprek:

  • Wanneer ben je het voor het laatst oneens geweest met een beslissing die binnen jouw afdeling of organisatie werd genomen? Wat voor acties heb je toen ondernomen?
  • Heb je wel eens een opdracht uit moeten voeren die je niet zag zitten? Wat heb je toen gedaan?

Hoe kun je groeien in assertiviteit?

Vier niveaus van assertiviteit

Het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap afdeling Vorming heeft drie niveaus van assertiviteit benoemd. Voor de duidelijkheid voegen we daar nog één niveau aan toe: het nulniveau. Als je niveau drie bereikt, betekent dat tevens dat je niveau een en twee beheerst. Op welk assertiviteitsniveau communiceer jij meestal?

Niveau 0: weinig assertief

  • Je kunt lastig je eigen grenzen aangeven.
  • Je communiceert niet duidelijk wat je vindt of wilt.
  • Je kunt slecht negatieve feedback geven en positieve feedback ontvangen.

of

  • Je kunt (of wilt) geen rekening houden met de belangen van een ander.
  • Je geeft de ander geen ruimte voor het communiceren over zijn eigen belang.
  • Je kunt slecht feedback geven en kunt negatieve feedback slecht ontvangen.

Niveau 1: reactieve of basis assertiviteit

  • Je geeft (indien er naar gevraagd wordt) je eigen standpunten weer en geeft je eigen grenzen aan.
  • Je komt uit voor je eigen mening indien ernaar gevraagd wordt.
  • Je maakt duidelijk wanneer je het niet eens bent met je gesprekspartner.
  • Je maakt duidelijk wanneer je eigen grenzen worden overschreden (je durft bijvoorbeeld nee te zeggen).

Niveau 2: proactieve assertiviteit

  • Je komt spontaan met eigen standpunten, bewaakt en verdedigt op een respectvolle wijze je eigen belangen en grenzen.
  • Je kiest eerder voor directe confrontatie en directe beïnvloeding. Je probeert niet via een omweg je zin te krijgen.
  • Je brengt gevoelige of negatieve boodschappen op een duidelijke en directe manier.
  • Je komt uit eigen beweging met standpunten naar voren die afwijken van dat van je gesprekspartner.
  • Je kunt ook nog luisteren naar tegenargumenten, weerstand en kritiek bij de verdediging van je eigen voorstellen. Je hebt genoeg flexibiliteit in de discussie.

Niveau 3: assertief kunnen blijven in emotionele en/of kritische situaties

  • Je aanvaardt kritiek op je standpunt, gedrag of acties en reageert er constructief op. Ook als je onder druk gezet wordt om het standpunt van de tegenstander over te nemen.
  • Je bespreekt meningsverschillen uit jezelf zonder het conflict uit de weg te gaan.
  • Je gaat adequaat om met onaangepaste reacties, verbale agressie en provocaties, ook als je onder druk staat. (Je begint niet meteen te schelden als je gesneden wordt in het verkeer.)
  • Je verwerpt onaanvaardbare voorstellen op een respectvolle, doch besliste manier

Hoe kom je van het ene niveau naar het andere?

We geven enkele tips om een hoger niveau van assertiviteit te bereiken.

Van niveau 0 naar niveau 1: het ontwikkelen van basisassertiviteit

  • Experimenteer eens met andere manieren van communiceren.

Voor mensen die vanuit subassertiviteit komen: oefen op assertief gedrag. Begin klein: geef eens een assertieve reactie aan iemand die niet zoveel voor je betekent. Zeg een winkelbediende bijvoorbeeld dat je iets komt terugbrengen en neem dan geen genoegen met een tegoedbon. Vervolgens zoek je steeds moeilijkere situaties op, tot je het ook bijvoorbeeld tegen je baas durft.

Ben je vaak wat agressief: formuleer eens een verzoek vriendelijk, glimlach erbij en kijk wat het resultaat is. Begin met het onderzoeken van de belangen van een ander. Vraag je af waarom iemand iets zegt. Wees nieuwsgierig naar de ander.

Van niveau 1 naar niveau 2: van reactief naar actief assertief

  • Stel je gelijkwaardig op in een gesprek. Kom je als een slachtoffer binnen, dan zul je ook zo worden behandeld. En door agressief te worden, lok je vaak ook een agressieve reactie van een ander uit. In beide gevallen geen begin waarmee je er allebei tevreden uitkomt. Jouw houding bepaalt hoe de ander jou benadert. Dit is het principe van´gedrag lokt gedrag uit´. Hier is een helder model voor: de 'Roos van Leary'.
  • Geef precies aan wat je wilt (vraag bijvoorbeeld aan iemand die je steeds onderbreekt of hij de volgende keer pas commentaar wil leveren op het moment dat je bent uitgesproken). Kijk nog eens naar het filmpje hierboven en probeer het na te zeggen voor de spiegel op dezelfde rustige toon en met dezelfde vriendelijke blik.
  • Communiceer ook met je lichaamstaal. Sta rechtop op twee benen en adem rustig, dan kom je overtuigender over.
  • Gebruik eventueel wat humor, dat maakt het hele gebeuren minder zwaar. Bovendien zorgt het ervoor dat je boodschap makkelijker wordt geaccepteerd.
  • Realiseer je het volgende: je kunt ook ergens op terug komen. “Ik zei net wel 'ja', maar ik realiseer me dat…“ Misschien niet ijzersterk, maar ook zeker een voorbeeld van assertief gedrag. Een voordeel hierbij is dat je zelf de juiste tijd en plaats kunt kiezen. Wacht niet te lang met reageren, maar stap ook niet op iemand af als hij het heel druk heeft.

Van niveau 2 naar niveau 3: ook assertief in lastige situaties

  • Oefen in het bespreekbaar maken van het conflict. Benoem daarin je emoties en gevoel maar laat je er niet in meeslepen.
  • Wees nieuwsgierig naar kritiek van een ander, leer feedback te ontvangen en feedback te geven.
  • Leer effectief om te gaan met lastige mensen. Wat kun je met agressieve mensen en subassertieve mensen? Bij agressieve mensen is het de kunst niet mee te gaan in hun onredelijkheid, maar door vriendelijk en rustig je eigen standpunt te blijven herhalen. Subassertieve mensen kun je meer ruimte geven om hun belang onder woorden te brengen.
  • Trek je het gedrag van een ander niet persoonlijk aan, maar analyseer de interactie tussen jullie, bijvoorbeeld met behulp van de Roos van Leary. Eventueel kun je daarmee op tactvolle wijze feedback geven op het gedrag van de ander. Als jullie hebben besproken hoe je met elkaar omgaat, kun je daarna weer terugkomen op het onderwerp van het gesprek.
  • Gebruik de Roos van Leary eens om het gedrag van een ander positief te beïnvloeden.
  • Leer stress hanteren en houd je hoofd koel onder lastige omstandigheden.
  • Oefen met Rationele Effectiviteit en laat je niet meer belemmeren door irrationele gedachten.

Training assertief communiceren

Assertiviteit is een communicatiestijl en sociale vaardigheid die je op verschillende manieren kunt ontwikkelen:

  • Je kunt assertieve vaardigheden ontwikkelen door een training 'Assertief gedrag' te volgen. Met een gemotiveerde groep deelnemers en een goede trainer kun je allerlei sociale situaties oefenen. De ene deelnemer speelt een assertief persoon, de ander een subassertief persoon en eend derde speelt een agressief persoon. Je leert je wensen met verschillende stijlen over te brengen: op een prettige manier of een daadkrachtige manier. Door bewust verschillende stijlen te hanteren vergroot je je persoonlijke effectiviteit in communicatie met anderen.
  • Je kunt ook een online training Assertiviteit volgen, waarbij je zelf moet oefenen op een assertieve manier te communiceren. Je hebt dan niet de persoonlijke begeleiding en feedback van een trainer. Voorbeelden van oefeningen die je zelf kunt doen:
    • kijk iemand bewust aan als je met hem spreekt
    • vraag wat vaker mensen op een rustige manier om simpele dingen (kun je mij de zout geven)
    • observeer assertieve mensen in je omgeving
    • zeg vaker mensen gedag, op straat, in de winkel, op de sportclub, op het werk
    • gebruik vaker zinnen die beginnen met "ik wil"
    • zeg vaker op een eerlijke manier wat je ergens van vindt

Beide vormen van training zijn zeer nuttig als je assertiever wilt worden.

Assertiviteit als competentie

Een competentie is een in gedrag waarneembare combinatie van kennis, vaardigheden en persoonlijke kwaliteiten waarmee je in praktijksituaties je werk goed kunt doen. De competentie assertiviteit (of: assertief zijn) staat op vrijwel elke lijst met algemene competenties.

Ondersteunende competenties en vaardigheden

  • Luisteren: rekening houden met een ander begint natuurlijk met goed luisteren naar een ander.
  • Inlevingsvermogen: om assertief te kunnen zijn zul je je in de ander moeten verplaatsen. Waarom reageert iemand zoals hij doet?
  • Durf: assertieve mensen durven hun wensen kenbaar te maken aan een ander.
  • Empathie: helpt je om een ander, die niet zover is gevorderd in assertiviteit als jij, te accepteren en te helpen.
  • Conflicten hanteren: om assertief te kunnen zijn, moet je zo nu en dan het conflict durven aangaan. Als je het gesprek erover aangaat, kun je het probleem zo oplossen dat beide partijen tevreden zijn.
  • Stress hanteren en assertiviteit zijn nauw aan elkaar gerelateerd: als je gestrest bent is assertiviteit lastig en als je niet assertief bent, raak je in allerlei stresserende situaties verzeild.
  • Zelfvertrouwen: geloven in jezelf en de waarde die je hecht aan jouw belang en je gevoelens zijn erg belangrijk om assertief te kunnen zijn. Als je jezelf niet belangrijk vindt, hoe kun je dan verwachten dat een ander dat wel vindt? Schiet er niet in door, want dan kun je anderen intimideren.

Assertief als kernkwaliteit

Volgens het model van de kernkwaliteiten en kernkwadranten kan assertiviteit net als elke kwaliteit doorslaan naar een valkuil. Je bent dan te assertief en anderen zien dat als een slechte eigenschap. Jouw uitdaging is om dat te voorkomen. Als assertiviteit een kernkwaliteit van je is, dan kun je daarbij ook allergieën hebben en je ergeren aan bepaald gedrag van anderen.

Wat is de valkuil van assertief?

De een is assertief, de ander is assertiever, jij bent het assertiefst. Dat is een kwaliteit. Maar kun je ook té assertief zijn? Jazeker. Overmatige assertiviteit kan doorslaan naar:
  • Dominantie en je wil doordrukken.
  • Overassertief of agressief gedrag: de belangen en behoeften van de ander negeren.
  • Overvragen: meer van anderen vragen dan in redelijkheid nodig is.

Wat zijn jouw uitdagingen of leerdoelen?

Belangrijke leerdoelen om te voorkomen dat assertiviteit doorslaat naar een valkuil zijn:

  • Luisteren naar iemand die kennelijk een boodschap wil overbrengen over zijn belangen, wensen, behoeften of grenzen.
  • Sensitiviteit: het vermogen om je in te leven in de situatie van een ander en zijn belangen, wensen en behoeften te begrijpen.

Wat zijn je allergieën?

Als je zeer assertief bent, dan verwacht je dat er rekening wordt gehouden met jouw gevoelens en meningen, die je immers duidelijk kenbaar maakt. Je kunt je daarom ergeren aan iemand die:

  • Jouw inbreng of mening negeert of verwerpt.
  • Je onderbreekt of door je heen praat in een gesprek.
  • Jouw deskundigheid in twijfel trekt.
  • Besluiteloos is en vermijdt een standpunt in te nemen over een belangrijke kwestie.
  • Te inschikkelijk is en te makkelijk meegaat met de mening van anderen.
  • Onbetrouwbaar is en toezeggingen of beloften niet nakomt.
Carrièretijger in de rol van manager wijst iets aan in een brief bij secretaresse achter beeldscherm.

Assertiviteit op de werkvloer

Beroepen waarin assertiviteit vereist is

Eigenlijk moet je in elk beroep in staat zijn voor jezelf op te komen, maar bij de volgende beroepen in het bijzonder is assertiviteit een belangrijke eigenschap:

  • Officemanager/directiesecretaresse: omdat dit ondersteunende beroepen zijn, loop je snel in de valkuil het belang van de ander boven je eigen belang te plaatsen.
  • Inkoper: je bent zowel verantwoordelijk voor het onderhandelen over de laagst mogelijke prijzen, als voor het onderhouden met de relatie met de leveranciers. Ben je agressief, dan doet de leverancier niet meer zijn best voor je.
  • Adviseur/consultant: je begeleidt veranderingsprocessen bij andere organisaties. Hiervoor heb je vaak geen machtspositie. Je moet goed het doel van je opdracht in de gaten houden en er tegelijkertijd voor zorgen dat je de mensen in de organisatie meekrijgt met veranderingen.
  • Personeelsadviseur: je hebt vaak een bemiddelende rol tussen managers en werknemers en moet vaak anderen op een tactvolle wijze een spiegel voorhouden.

Wat is de betekenis van assertiviteit voor de organisatie?

Welke voordelen hebben assertieve medewerkers voor de organisatie? Waarom zou je als manager investeren in een training Assertief gedrag?

Assertieve medewerkers:

  • Vragen aan collega's om advies of hulpmiddelen die ze nodig hebben om hun werk goed te doen.
  • Durven een probleem tijdig te melden bij een leidinggevende.
  • Geven aan hoe ze zich verder willen ontwikkelen.
  • Geven op een duidelijke manier feedback aan hun leidinggevende.
  • Geven duidelijk hun wensen en grenzen aan, voorkomen daarmee conflicten en bevorderen duidelijke afspraken over toelaatbaar gedrag op de werkvloer.

Een gebrek of tekort aan assertiviteit kan verzuim veroorzaken, door problemen en klachten als:

Assertief gedrag is niet per definitie een voordeel voor de organisatie. Soms wil je als manager dat een medewerker gewoon bepaald werk uitvoert en niet met persoonlijke wensen en behoeften aankomt.

Waarom is assertiviteit een belangrijke soft skill voor jou als professional?

Assertiviteit is een belangrijke soft skill die ervoor zorgt dat je beter in staat bent om je eigen behoeften en verwachtingen duidelijk te maken, wat kan leiden tot betere communicatie en samenwerking op het werk. Het kan ook helpen om respect te verdienen van anderen en om professionele relaties te ontwikkelen.

Daarnaast kan een assertieve houding je helpen om effectiever te zijn op het werk en om beter in staat te zijn om je doelen te bereiken.

Aanbevolen websites

Auteur: Mariëlle de Groot, met bijdragen van René Pijlman

Je bent hier: Home Functioneren Samenwerken Sociale vaardigheden Assertiviteit