Mbo-opleiding Doktersassistent
Als doktersassistent ondersteun je een huisarts of medisch specialist bij onderzoek en behandeling van patiënten. Ook ondersteun je hem op administratief gebied. Door jouw hulp kan de arts zich volledig op de zorgvraag van een patiënt richten. In de mbo-4-opleiding tot doktersassistent leer je hoe je je rol als rechterhand van de arts zo goed mogelijk uitvoert. Tijdens de opleiding doe je kennis op van de anatomie en fysiologie van de mens en van ziektebeelden en geneesmiddelen. Ook besteed je veel tijd aan de ontwikkeling van je communicatieve vaardigheden en leer je verbanden aanleggen en injecties toedienen. Je kunt de opleiding volgen aan verschillende ROC's in het land en bij verschillende aanbieders van afstandsonderwijs. De duur van de opleiding verschilt per opleidingsinstituut en varieert tussen de één en drie jaar.
Wat kun je ermee worden?
Als doktersassistent kun je op verschillende plekken binnen de gezondheidszorg aan het werk, denk bijvoorbeeld aan een:- Huisartsenpraktijk (solo- of groepspraktijk)
- Polikliniek van een ziekenhuis
- Gezondheidscentrum
- Arbodienst
- GGZ-instelling
- Instelling voor jeugdgezondheidszorg
- Verzorgings- of verpleegtehuis
- Laboratorium
Wat is het carrièreperspectief?
Na het behalen van je diploma kun je aan de slag bij verschillende instellingen in de gezondheidszorg. Het merendeel van de doktersassistenten werkt in de huisartsenzorg, in poliklinieken, bij de GGD of in de jeugdgezondheidszorg. Je kunt vervolgens doorgroeien naar een leidinggevende functie of je specialiseren als praktijkondersteuner (POH). Als praktijkondersteuner verleen je zorg aan patiënten met een chronische aandoening, zoals suikerziekte, astma of chronische bronchitis, hoge bloeddruk, te hoog cholesterol, rookverslaving of overgewicht. Om deze functie uit te kunnen oefenen, moet je eerst de opleiding tot Praktijkondersteuner met succes hebben afgerond. Dit is een opleiding op hbo-niveau die zowel als post-hbo-opleiding als Associate degree wordt aangeboden.
Welke competenties moet je in huis hebben?
- Klantvriendelijkheid. Je bent vaak het eerste aanspreekpunt van patiënten, aan de telefoon of achter de balie. Je staat patiënten vriendelijk en rustig te woord en stelt hen gerust als dat nodig is, bijvoorbeeld wanneer een patiënt bang is of opziet tegen een onderzoek. Om je in anderen te kunnen verplaatsen, beschik je over een flinke portie inlevingsvermogen. Tegelijkertijd moet je ook grenzen durven stellen, bijvoorbeeld wanneer een patiënt direct geholpen wil worden.
- Betrokkenheid. Je voelt je betrokken bij de patiënten, maar kunt daarnaast ook afstand bewaren van de (emotionele) problemen die zich kunnen voordoen.
- Accuraat. Je hebt te maken met uitgebreide voorschriften en protocollen. Op drukke momenten moet je veel dingen tegelijk doen en lang achter elkaar door kunnen werken zonder fouten te maken. Dat vergt concentratie, maar ook organisatietalent.
- Flexibel. Je moet snel kunnen schakelen van de ene (soms spoedeisende) situatie naar de andere. Ook moet je kunnen werken onder tijdsdruk en het niet erg vinden om soms wat langer door te werken.
- Kennis van behandelingen, ziekten en geneesmiddelen. Om je deskundigheid op peil te houden en uit te breiden, lees je vakliteratuur en volg je cursussen.
- Samenwerken. Je werkt vaak samen in een team van collega-doktersassistenten, artsen en andere zorgverleners.
- Zelfstandig werken. Je deelt zelfstandig je werkzaamheden in en voert deze ook zelfstandig uit volgens bepaalde protocollen en richtlijnen.
- Integriteit. Je hebt veelvuldig te maken met privacygevoelige informatie van patiënten en gaat daar correct mee om.
Hoe lang duurt het?
De mbo-4-opleiding Doktersassistent duurt drie jaar. Bij sommige ROC's is het mogelijk om de opleiding versneld te volgen, waardoor je hem in een of twee jaar kunt afronden. Deze versnelde opleiding is meestal alleen mogelijk als je al eerder een beroepsopleiding hebt gedaan. Ook kun je vrijstellingen krijgen als je al over (vrijwilligers)ervaring beschikt. Je wordt dan getoetst via een EVC-procedure en op basis van de uitkomst wordt een persoonlijk traject afgesproken. Vraag bij het ROC van je keuze naar de mogelijkheden.
Soms stellen ROC's aanvullende eisen, zoals een minimumleeftijd van twintig jaar voor een deeltijdopleiding, of moet je eerst op intakegesprek voordat je aan de opleiding mag beginnen.
Wat doe je tijdens de opleiding?
Je kunt deze opleiding op twee manieren volgen: via de beroepsopleidende leerweg (bol) en de beroepsbegeleidende leerweg (bbl). Wanneer je kiest voor de bol-variant, volg je lessen op school en loop je stage. Kies je voor bbl, dan kom je een dag per week naar school en ga je minimaal drie dagen per week aan de slag als leerling-doktersassistent bij een erkend leerbedrijf.
Of je nu de beroepsopleidende leerweg of de beroepsbegeleidende leerweg kiest, tijdens de lessen leer je alles over de volgende beroepstaken:
- intake, voorlichting en advies
- voorlichting aan specifieke doelgroepen
- medisch-technisch handelen en EHBO (verbinden, injecteren etcetera)
- praktijkbeheer, management en administratie
De kennis en vaardigheden die je nodig hebt om deze beroepstaken te kunnen uitvoeren, worden in de lessen behandeld. Naast klassikale theorielessen, voer je ook regelmatig zelfstandig praktijkopdrachten uit.
Welke toelatingseisen zijn er?
Je kunt met aan de mbo-opleiding Doktersassistent beginnen als je in het bezit bent van een van de volgende diploma’s of bewijzen:
- Vmbo
- Lbo/vbo
- Mavo
- Overgangsbewijs van 3 naar 4 havo/vwo
Hoe kom je erachter of de opleiding bij je past?
- Ga je gemakkelijk met mensen om?
- Heb je goede communicatieve vaardigheden?
- Kun je een grote mate van verantwoordelijkheid aan?
- Kun je nauwkeurig en geconcentreerd werken?
- Sta je stevig in je schoenen?
- Ben je stressbestendig?
- Heb je veel inlevingsvermogen?
- Ben je een organisatietalent?
- Kun je goed zelfstandig werken, maar ook in teamverband?
Kun je de meeste vragen met ‘ja’ beantwoorden, dan is de mbo-4-opleiding Doktersassistent wellicht iets voor jou.
Welke hbo-opleidingen sluiten op deze opleiding aan?
Als gediplomeerd doktersassistent kun je doorstromen naar hbo-vervolgopleidingen voor de gezondheidszorg, zoals:
Aanbevolen websites
- Op de website van de beroepsvereniging van doktersassistenten (NDVA) vind je meer informatie over het beroep van en de opleiding tot doktersassistent. Ook vind je er nieuws, activiteiten, vacatures en informatie over cursussen en de mogelijkheden voor na- en bijscholing.
- Op YouChooz, een informatieve site over beroepen en opleidingen in welzijn en gezondheidszorg, vind je veel informatie over het beroep van doktersassistent, je kunt ook vragen stellen aan mensen uit het werkveld.
- De Nederlandse Assistenten Site richt zich op medewerkers met een assistentenberoep. Je vindt er nieuws, vacatures, stageplaatsen en een discussieforum.
Auteur: Marieke van Oosterhout