Wo-opleiding Informatica

Het is zeven uur ’s ochtends. De wekker op je smartphone gaat. Je staat op, trekt je kleren aan en maakt met je espressoapparaat een cappuccino. Je stapt in de auto - die je opende met je digitale sleutel - en stelt je navigatiesysteem in. Onderweg haal je een broodje en een jus d’orange bij het tankstation en rekent dit af met je pinpas. Bij je werk aangekomen houd je je bedrijfspas voor de scanner en hoppa, daar zoeft de toegangspoort open. Eenmaal achter je bureau realiseer je je dat de verwarming thuis nog aanstaat. Met de app op je smartphone zet je deze een paar graadjes lager. Je zet je computer aan en mailt je collega’s een memo waaraan je gisteravond hebt gewerkt. ICT speelt een belangrijke en een niet meer weg te denken rol in ons leven. Digitaal je wekker zetten, koffiezetten, met pin betalen en een mail versturen zijn enkele voorbeelden van dagelijkse handelingen die zonder software niet mogelijk zouden zijn. En wat te denken van van games, high tech machines, volledig geautomatiseerde fabrieken, de ov-chipknip en de digitale patiëntendossiers in een ziekenhuis?

In de universitaire opleiding Informatica houd je je bezig met het ontwikkelen en verbeteren van computerprogramma’s en -systemen die dit allemaal mogelijk maken. Je leert daarbij ook rekening te houden met de gebruikers ervan, want de software die je ontwerpt en bouwt moet wel gebruiksvriendelijk, veilig en betrouwbaar zijn. Informatica wordt door zeven universiteiten aangeboden, inclusief de Open Universiteit. Leiden heeft bovendien een variant waarbij je informatica en economie combineert. Technische Informatica is daarnaast mogelijk bij de drie technische universiteiten.

Wat kun je ermee worden?

Advies- en consultancybedrijven, financiële instellingen, softwareleveranciers, ziekenhuizen en ministeries. Als afgestudeerd informaticus kun je op veel verschillende plaatsen aan de slag. Zowel in het bedrijfsleven als bij de overheid, want informatici zijn overal nodig. Enkele van de vele beroepsmogelijkheden zijn:

Lonkt het zelfstandig ondernemerschap, dan kun je ook voor jezelf beginnen. Zie je een wetenschappelijke carrière als onderzoeker wel zitten, dan kun je ervoor kiezen om promotieonderzoek te gaan doen. Hiervoor moet je wel eerst een masteropleiding afronden. Een promotietraject duurt vier jaar en eindigt met een proefschrift. Na de promotie mag je de titel doctor (dr.) voeren.

Luc Vlaming (22) vierdejaars informatica:

“Ik ben betrokken geweest bij het Wii-mote project. Er is een YouTube filmpje van Johnny Lee waarin hij uitlegt hoe je je Wii-remote kunt omkeren en als ontvanger kunt laten werken. Met reflecterende tape op je vingertoppen kun je signalen geven. Je krijgt dan een soort ‘open air touch screen’. Wij hebben geprobeerd dit verder te ontwikkelen. We hebben ook via een openbare demonstratie laten zien dat je hiermee presentaties kunt houden zonder ooit nog achterom te hoeven kijken. Je zet gewoon je laptop voor je en je maakt met je hand bewegingen in de lucht. Alles wat je wilt verschijnt dan vanzelf op het scherm achter je.“

Bron: website Rijks Universiteit Groningen.

Wat zijn de belangrijkste competenties?

  • Analyseren. Je moet bedrijfsprocessen, informatie en informatiebehoeften, technische modellen en producten kunnen analyseren om tot een goede oplossing voor een vraagstuk of probleem te komen. Meestal bedenk je verschillende oplossingen voor een probleem en vergelijk je die op snelheid, 'robuustheid' en duidelijkheid voordat je kiest welke de beste is. Logisch redeneren, verbeeldingskracht en creatief kunnen denken is hierbij essentieel. 
  • Accuratesse. Je moet een algoritme, gegevensmodel of programma buitengewoon nauwkeurig kunnen ontwikkelen. Als je één haakje of puntkomma op de verkeerde plaats zet, gaat het helemaal mis.
  • Samenwerken. Je moet in een team kunnen werken en goed kunnen communiceren met collega’s, opdrachtgevers en gebruikers, want alleen dan kun je software ontwikkelen die veilig, betrouwbaar en gebruiksvriendelijk is. 
  • Adviesvaardigheden. Adviseren over aanpassingen in bedrijfsprocessen en informatiesystemen, over het sturen van een project en over de keuze voor bepaalde leveranciers of technologie is heel belangrijk. Opdrachtgevers zoeken die kennis bij jou.
  • Leergierigheid. De ontwikkelingen in de ict gaan razendsnel en wil je innovatief zijn, dan moet je - ook na je afstuderen – je kennis up-to-date houden. Hierbij moet je zelf het initiatief nemen en relevante blogs, tijdschriften en vakliteratuur bijhouden.

Hoe lang duurt de opleiding?

De bacheloropleiding Informatica duurt drie jaar. Na afronding van de studie kun je de arbeidsmarkt op of een aansluitende tweejarige master volgen. De totale studieduur voor de volledig academische opleiding Informatica is dus vijf jaar.

Wat doe je tijdens de opleiding?

Informatica draait om de opslag, verwerking en verspreiding van informatie. Tijdens de opleiding leer je allerlei oplossingen te bedenken om dit zo efficiënt mogelijk te doen en leer je snelle, slimme, veilige en gebruiksvriendelijke software te bouwen. Het onderwijs bestaat uit hoorcolleges waarin een docent de theorie uitlegt, werkgroepen waarbij je met een klein groepje studenten de stof verder bespreekt en practica waarin je de theorie in praktijk brengt.    

In het eerste jaar - de propedeuse - verken je het vakgebied van de Informatica en doe je basiskennis op. Je verdiept je in diverse programmeertalen en leert de eerste basistechnologieën voor het schrijven van software. Je maakt kennis met computerarchitectuur, datastructuren, besturingssystemen, netwerken, algoritmen, websystemen en wiskundige methoden. Ook werk je aan je academische vaardigheden; je doet onderzoeksvaardigheden op en leert hoe je wetenschappelijke teksten leest, academisch schrijft en  onderzoeksresultaten presenteert.

In het tweede jaar van de opleiding verdiep je je verder in de stof in en krijg je vakken als Advanced Algorithms and Data Structures, Game-ontwerp en Software Security. Ook voer je met een groepje medestudenten een bedrijfs- of onderzoeksproject uit. In het derde en laatste jaar heb je naast de verplichte vakken vrije keuzeruimte die je zelf kunt invullen met losse vakken of een minor. Je kunt een minor gebruiken om je verder te verdiepen in de informatica, bijvoorbeeld in de software ontwikkeling of de mediatechnologie, maar je kunt deze ook gebruiken om je kennis te verbreden. Wil je bijvoorbeeld je managementvaardigheden vergroten, kun je kiezen voor een minor op het gebied van bedrijfskunde. Je sluit je opleiding af met een scriptie, waarna je de titel Bachelor of Science (BSc) krijgt.

Na de bacheloropleiding kun je ervoor kiezen om de arbeidsmarkt op te gaan, maar je kunt je ook verder verdiepen in de informatica en verdergaan met een tweejarige masteropleiding. Tijdens een master specialiseer je je in een bepaald deelgebied of toepassingsgebied van de informatica en breid je je wetenschappelijke vaardigheden verder uit. Rond je de opleiding met succes af, dan mag je de titel Master of Science (MSc) voeren.

Hoe zwaar is het?

Informatica is voor een groot gedeelte op wiskunde gebaseerd en de meeste vakken gaan puur over de grondbeginselen van informatica, zoals berekenbaarheid, complexiteit, programmeertalen en semantiek & correctheid. Om de opleiding tot een goed einde te brengen, zijn een goed wiskundig inzicht en een goede beheersing van het Engels absoluut noodzakelijk. Daarnaast moet je over een flinke dosis zelfdiscipline en doorzettingsvermogen beschikken, want er wordt in een rap tempo best lastige en droge theorie behandeld.

Welke toelatingseisen zijn er?

Je moet in het bezit zijn van een vwo-diploma om aan de opleiding te kunnen beginnen. Met een vwo-diploma met profiel Natuur & Techniek word je direct toegelaten. Voor de profielen Natuur & Gezondheid, Economie & Maatschappij en Cultuur & Maatschappij geldt wiskunde B als aanvullende eis.

Ook met een hbo-propedeuse of -einddiploma word je toegelaten tot de opleiding. Wel gelden hierbij aanvullende eisen, zo moet je bijvoorbeeld kunnen aantonen dat je wiskundekennis op vwo-6-niveau is. Voor de exacte eisen kun je het beste contact opnemen met een studiekeuzeadviseur van de universiteit die de opleiding Informatica aanbiedt.

Voldoe je niet aan de vooropleidingseis en ben je 21 jaar of ouder, dan kun je deelnemen aan het colloquim doctum, een universitair toelatingsexamen. Doorsta je deze test, dan kun je alsnog aan de opleiding beginnen.

Hoe kom je erachter of de opleiding bij je past?

  • Heb je belangstelling voor computers en de vele mogelijkheden daarvan?
  • Spreekt het je aan om met wiskundige kennis problemen op te lossen?
  • Ben je gefascineerd door de rol en werking van softwaresystemen in al die toepassingen om je heen?
  • Houd je er van om voor (wiskundige) problemen creatieve oplossingen te bedenken?
  • Droom je ervan om je eigen computerprogramma’s, spelletjes en systemen te kunnen ontwerpen?
  • Houd je van analyseren en kritisch denken?
  • Kun je gestructureerd werken en ben je accuraat?
  • Heb je oog voor detail, maar ook voor de grote lijn?
  • Kun je werken in teamverband, maar ook zelfstandig?
  • Kun je goed communiceren?

Kun je de meeste vragen met ‘ja’ beantwoorden, dan is de universitaire opleiding Informatica wellicht iets voor jou.

Welke wo-opleidingen lijken erop?

Welke hbo-opleiding lijkt erop?

Auteur: Marieke van Oosterhout
Je bent hier: Home Opleiding Studies in Exact, Techniek en ICT ICT Wo-opleiding Informatica