Aanhef van je sollicitatiebrief

De aanhef of aanspreking is de groet aan het begin van je sollicitatiebrief of motivatiebrief. Het zijn de eerste woorden die je tot de lezer richt. Daar hoef je eigenlijk niet veel tijd aan te besteden, want er gelden vrij strakke conventies voor.

Als je je aan de regels houdt, dan zal geen selecteur aandacht besteden aan de beginwoorden van je brief. Maar als je van de regels afwijkt, dan kan dat een slechte indruk maken. De aanspreking is dus niet heel belangrijk en je kunt er geen punten mee scoren, maar hij moet wel een gebruikelijke vorm hebben.

Direct na de aanhef begin je je sollicitatiebrief met een originele openingszin om de aandacht van de lezer te trekken.

Het meest gebruikelijk is formeel en persoonlijk: Geachte

De meest gebruikelijke aanhef die je veilig kunt kiezen als aanvang van jouw sollicitatiebrief is "Geachte heer" of "Geachte mevrouw" gevolgd door de achternaam en een komma. Door de achternaam van de lezer te noemen maak je het persoonlijk.

Enkele goede voorbeelden:

Geachte heer Van Drimmelen,

Geachte mevrouw Van den Boom,

Hierbij gelden de volgende regels:

• Begin "Geachte" met een hoofdletter.
• Schrijf "heer" of "mevrouw", niet "mijnheer", "meneer", "mevr.", "juffrouw", "mejuffrouw", of "dame".
• Begint de achternaam met een voorzetsel of lidwoord als de, den, van, van de, van den of van het, schrijf dan het eerste woord daarvan met een hoofdletter (zoals in bovenstaande voorbeelden).
• In de aanhef staan geen voornamen of voorletters.
  
• Na de aanhef staat een komma.
• In de aanhef gebruiken we geen titulatuur. Vermeld dus geen titels als "dr.", "ir.", "Msc."
  

Denk hier niet te veel over na en volg gewoon de conventies van de zakelijke correspondentie.

Als je kiest voor de gebruikelijke aanspreking met "Geachte", kun je je sollicitatiebrief afsluiten met een van de twee groeten:

• Hoogachtend,
• Met vriendelijke groet,

Bij de gekozen aanhef past geen informelere groet.

Geslacht onbekend

Geachte heer/mevrouw Jansen,

Geachte heer of mevrouw Jansen,

Wat je in ieder geval niet moet doen is het geslacht gokken. Als de lezer een vrouw is en je heft aan met "Geachte heer ...," dan is dat een afknapper.

Genderneutraal of non-binair

Als je reden hebt om te denken dat de geadresseerde liever niet als man of vrouw wordt aangesproken, of als je daar zelf de voorkeur aan geeft, dan wil je een genderneutrale of inclusieve aanhef gebruiken.

De gemeente Amsterdam beveelt in zijn Schrijfwijzer voor ambtenaren aan om 'heer' of 'mevrouw' weg te laten. Bijvoorbeeld:

Geachte J.A. van Weerd,

Een andere oplossing die veel wordt aanbevolen is de lezer in zijn rol aan te spreken. Voorbeelden:

Geachte recruiter,

Geachte lezer,

Wij vinden dat voor sollicitatiebrieven minder geschikt, omdat je de lezer persoonlijk bij naam wilt groeten.

Naam onbekend

Als je geen achternaam van een contactpersoon hebt, dan is dat een uitstekende reden om vooraf op te bellen. Als je de naam op die manier achterhaalt, kun je je brief een stuk persoonlijker maken. Je laat daarmee ook zien dat je initiatief neemt en zorg en aandacht besteedt aan deze sollicitatie.

Bovendien heb je de selecteur dan een keer gesproken en sta je al op zijn netvlies. En misschien vang je wat dingen op die je als aanknopingspunt kunt gebruiken in je brief.

Als je uiteindelijk geen naam te weten komt, dan kun je kiezen voor de onpersoonlijke aanhef:

Geachte heer of mevrouw,

Geachte heer/mevrouw,

Meerdere geadresseerden

Als je je brief aan 2 personen richt, dan kun je aanheffen met:

Geachte heer Jansen, mevrouw Den Haan,

Geadresseerde is een groep

Als je je sollicitatiebrief richt aan een directie, bestuur, commissie of ander soort groep, dan kun je bijvoorbeeld aanheffen met:

Geachte sollicitatiecommissie,

Geacht bestuur,

Geachte directie,

Geachte Raad van Bestuur,

Geacht College,

Informele aanhef: Beste

Als je de geadresseerde persoonlijk kent, of je denkt dat een informele stijl bij deze sollicitatie gepast is, dan kun je aanheffen met "Beste" en de voornaam. Doe dit alleen als je de persoon in kwestie normaliter met de voornaam aanspreekt en begroet. Voorbeeld:

Beste Jan,

Als je formeel wilt zijn, maar ook persoonlijk, dan kun je de combinatievorm gebruiken:

Geachte heer Van den Brink, beste Pieter,

Dit is bijvoorbeeld een zeer geschikte vorm als je solliciteert op een interne vacature en je de geadresseerde goed kent.

Op sommige andere websites wordt de "Beste"-vorm aanbevolen om je sollicitatiebrief een warm en informeel karakter te geven. Wij zijn het daar niet mee eens. Je benadert iemand die je nog niet kent, en dan is het in de zakenwereld gebruikelijk dat je netjes en formeel begint. In de inhoud van de brief wil je warme belangstelling opwekken en na het kennismakingsgesprek kun je wat informeler worden. Als young professional wordt van je verwacht dat je je naar de gebruiken schikt.

Lees bijvoorbeeld deze afkeurende reactie van een advocaat op een stagiair die zijn sollicitatiebrief aanhief met "Beste meneer/mevrouw,".

"Leren mensen niet meer wat de juiste aanhef is? Zoeken ze dit niet op? Ga je niet even naar de website toe om te kijken of degene aan wie je de brief moet richten een M of V is?"

Het ligt misschien anders als je solliciteert op een bijbaantje in de horeca en je de manager al eens hebt gesproken. Dan kun je best aanheffen met "Beste Karel,".

Als je je sollicitatiebrief begint met "Beste", dan kun je de brief afsluiten met een groet als:

• Met vriendelijke groet, (het meest gebruikelijk)
  
• Met vriendelijke groeten,
• Met een vriendelijke groet,
• Vriendelijke groet,
• Vriendelijke groeten,
  

Bij de informele aanhef past geen formele afsluitende groet als "Hoogachtend,".

Twijfel je over de juiste aanhef? Kies dan altijd de formele vorm met "Geachte".

Aanhef bij een open sollicitatie

Als je besluit een open sollicitatie te sturen naar een werkgever, dan is er geen vacature waarin een contactpersoon vermeld staat. Als op de website van de organisatie of via LinkedIn ook geen contactpersoon is te vinden, doe dan wat extra moeite om een medewerker op te sporen waar je je open sollicitatiebrief aan kunt richten. Een spontane sollicitatie zonder naam komt snel op de verkeerde stapel.

Creatieve aanhef is geen goed idee

Soms meent een sollicitant te moeten opvallen met een creatieve aanhef. Bijvoorbeeld:

Geachte recruiter,

Geachte medewerk(st)er,

Beste mevrouw,

Gegroet beste lezer,

Goedendag,

Wij raden je dit ten zeerste af. Het maakt een amateuristische indruk en geeft de lezer een goede reden om je brief snel op de stapel afwijzingen te leggen.

Ouderwetse aanheffen zijn ongebruikelijk

De volgende aanspreekvormen worden niet veel meer gebruikt en komen archaïsch (ouderwets) over:

• Mijne heren,
• Mijne dames en heren,
• L.S. (Latijn, lectori salutem: heil aan de lezer)
  

Bronnen

• Genderneutrale aanhef en aanspreekvormen - Schrijfwijzer Gemeente Amsterdam
• Opmaak van een zakelijke brief - Taaladvies.net
  

Auteur: René Pijlman