Open sollicitatie

Open solliciteren betekent dat je 'ongevraagd' of spontaan solliciteert. Je reageert dus niet op een advertentie of een openstaande vacature. Op die manier proberen een baan te vinden lijkt misschien op zoeken naar een speld in een hooiberg. Toch is dat niet waar. Een open sollicitatie kan een sterk wapen zijn als je het goed aanpakt. De ervaring leert dat ongeveer 20% van de openstaande functies zo wordt ingevuld. Open sollicitatiebrieven zijn ook een goed middel voor het vinden van een stageplaats.

Voordelen van een open sollicitatie

Waarom zou een werkgever een open sollicitatie serieus nemen? Hij heeft toch geen advertentie met vacatures geplaatst? Veel banenzoekers twijfelen aan het nut van open solliciteren. Dit zijn de redenen waarom open solliciteren zin heeft:

• Het bedrijf hoeft geen sollicitatierondes te organiseren. Dat betekent een besparing in advertentiekosten en het scheelt veel tijd. Men hoeft geen stapels brieven door te worstelen en ook geen afwijzingen te versturen.
• Je hebt geen concurrentie. Jij bent immers een van de weinigen die op dat moment een brief schrijft.
• Je laat blijken dat je gemotiveerd en proactief bent, eigenschappen die werkgevers hogelijk waarderen.
• Je valt op. Voor werkgevers is stapels sollicitatiebrieven doornemen een saaie bezigheid. Veel brieven zijn 'meer van hetzelfde', en zelfs als er een goede brief tussen zit, bestaat het risico dat hij in de grijze massa van de andere brieven onopgemerkt voorbijgaat. Dat risico bestaat veel minder bij een open sollicitatiebrief.
• Een open sollicitatie is niet gesloten: hij is niet beperkt tot een bepaalde vacature op een bepaald moment. Het is een uitnodiging tot een bredere kennismaking waarbij zowel de werkgever als jij verschillende mogelijkheden kan verkennen.
  

Hoe ga je te werk?

Er zijn ook nadelen aan open sollicitaties. Je brief kan terzijde worden geschoven omdat hij weinig prioriteit heeft, of hij kan op het bureau van de verkeerde persoon belanden. Daarom moet je behalve het schrijven van een brief nog een aantal andere dingen doen als je open solliciteert:

1. Verdiep je in wat voor functie je zoekt, en bekijk welke namen deze functie heeft in diverse branches. Dat kan verschillen. Een tekstschrijver heet in de reclamewereld bijvoorbeeld een copywriter.
2. Zoek uit bij welke bedrijven en organisaties je zou willen werken en zorg dat je veel over ze te weten komt. Vorm je een goed beeld van die organisaties en leer de organisatiecultuur kennen. Bekijk websites en jaarverslagen. Die laatste kun je vaak opvragen bij de Kamer van Koophandel.
3. Google op 'open sollicitatie werkgeversnaam'. Sommige bedrijven hebben een informatiepagina waarop staat of en hoe ze open sollicitaties willen ontvangen. Lees het verhaal goed door en volg de instructie secuur. Je wilt dat uit je sollicitatie een zorgvuldige en goede voorbereiding blijkt.
   
4. Neem telefonisch contact op met het bedrijf waar je zou willen werken. Vraag of het bedrijf open sollicitaties op prijs stelt. Zo ja, omschrijf dan het soort werk dat je zou willen doen. Pas op met functienamen te noemen, want misschien heet de functie die jij zoekt bij dat bedrijf wel heel anders. Bovendien kan het antwoord gemakkelijker zijn: 'O, daar hebben we momenteel geen vacatures voor.' Vraag naar de naam van de contactpersoon aan wie je je brief kunt sturen (vergeet niet voorletters, titels en afdelingsnaam te vragen). Sommige bedrijven zullen je vragen om een motivatiebrief. Dat is eigenlijk hetzelfde als een open sollicitatiebrief.
5. Soms kun je, voordat je een brief schrijft, al een persoon van de afdeling waar jij zou willen werken telefonisch spreken. Vraag veel informatie en luister goed. Misschien worden er al functienamen genoemd die bij jou passen.
6. Schrijf je brief en stuur hem aan de opgegeven persoon. Refereer aan het telefoongesprek dat je eerder hebt gehad. Als er functienamen zijn genoemd, schrijf je brief dan in de richting van die functies. Vermeld in je brief dat je over enkele dagen zult nabellen. Dat dwingt de ontvanger om je brief even goed te bekijken.
7. Bel ongeveer een week nadat je je brief hebt verstuurd nog eens na om te vragen of je brief ontvangen is. Mocht hij onder op een stapel terecht zijn gekomen, dan breng je hem op die manier nogmaals onder de aandacht.

De open sollicitatiebrief

De open sollicitatiebrief verschilt weinig van een gewone sollicitatiebrief. Dezelfde aandachtspunten gelden: hij moet helder zijn, zonder taalfouten, prettig leesbaar en de juiste toon raken. Maar er is één punt waarin een open sollicitatiebrief moet uitmunten: duidelijkheid. Je hebt minder houvast dan wanneer je op een specifieke functie solliciteert, dus het is extra moeilijk. In een open sollicitatie moet je je uiterste best doen om duidelijk te maken:

• wie je bent en wat je kunt
• wat voor soort werk/functie je ambieert
• wat je motivatie is om zo'n functie te willen
• waarom je juist bij die organisatie wilt werken

De AIDA-formule is bij de open sollicitatie onontbeerlijk. Je moet jezelf immers als een product aan de man brengen. Een open sollicitatie kan alleen lukken als je zelf goed weet wat je wilt en dat goed weet te verwoorden. Doe daarvoor zelfonderzoek, zodat je al je wensen en sterke punten op een rij hebt.

Houd je open brief beknopt. Je stuurt hem ongevraagd, dus je wilt de lezer niet lastigvallen met een lange tekst.

Voorbeeld van een open sollicitatiebrief

Dit modelvoorbeeld is van een sollicitant met werkervaring als stewardess, die een carrièreswitch wil maken en wil gaan werken bij het Florence Nightingale ziekenhuis in Amsterdam. Ze weet nog niet precies in welke functie.

Open cv

Stuur bij een open sollicitatiebrief altijd een cv mee.

Er bestaat niet zoiets als een 'open cv'. Net als bij een sollicitatie op een vacature geldt: het is tijdrovend, maar de beste tactiek is een specifiek cv te maken voor elke nieuwe functie waarop je solliciteert. Zoals gebruikelijk staan daarin de feiten over je opleiding en werkervaring.

De open sollicitatiebrief als direct mail

Er wordt wel eens beweerd dat het zin heeft om een grote stapel brieven te versturen naar alle bedrijven die maar enigszins in het straatje van de sollicitant passen. Dat wordt aanbevolen onder het mom van 'baat het niet, dan schaadt het ook niet'. Het klinkt makkelijk en aantrekkelijk, maar het is de vraag of dat in werkelijkheid zo is:

• Het is dan niet meer mogelijk je goed in elk bedrijf te verdiepen en iedere brief afzonderlijk daarop af te stemmen. Dat verkleint de kans op succes aanzienlijk.
• De kans is groot dat je op zo'n standaardbrief niks hoort (alle moeite voor niks), of dat je alleen maar afwijzingen krijgt. Afgewezen worden is nooit leuk en je moet je afvragen of het je motivatie om te solliciteren niet volledig kapotmaakt.

Denk dus goed na voordat je zo'n 'actie' opzet. Maar niet geschoten is altijd mis, dus als je stevig in je schoenen staat, kun je natuurlijk een poging wagen.

Je netwerk: een extra succesfactor

Je netwerk kan een rol van betekenis spelen als je een open sollicitatie overweegt. Het scheelt aanzienlijk als je naam binnen het bedrijf al genoemd is, of als je op voorspraak van iemand (zelfs al is het via en kennis van een kennis) je intrede doet. Vermeld de betreffende persoon uit je netwerk altijd in de brief. Je brief zal veel meer aandacht krijgen. Een werkgever vervult vacatures nu eenmaal het liefst via via, omdat dat wat meer garanties biedt op succes.

Tips voor een open sollicitatie

• Zoek op de website van de werkgever of er een geschikte vacature staat. Als je een open sollicitatie stuurt terwijl er een passende vacature is, kan de indruk ontstaan dat je je huiswerk niet hebt gedaan.
• Doe wat extra moeite om de juiste contactpersoon op te sporen. Een open sollicitatie zonder naam in de aanhef komt makkelijk op de verkeerde stapel.
• Geef in je brief alleen beknopte informatie over jezelf. Schrijf vooral over je motivatie om bij deze werkgever te willen werken.
• Vraag in je brief niet om een baan of vacature, maar zeg dat je graag wilt worden uitgenodigd voor een oriënterend gesprek.
  

Aanbevolen websites

• Open sollicitatiebrief schrijven: een snelle handleiding met voorbeelden - Uitzendburo Werkstudent
  

Auteur: Ysolde Bentvelsen