Ikke-ikke-ikke: dat verkoopt niet

Met een sollicitatiebrief moet je een sollicitatiecommissie zien te overtuigen van jouw geschiktheid. Je moet jezelf zien te verkopen. Veel sollicitanten lukt dit niet omdat ze hun brief te veel vanuit een ik-perspectief schrijven.

De meeste sollicitatiebrieven hebben, als je ze zou samenvatten, de volgende strekking:

Ik ben die-en-die.
Ik ben geïnteresseerd in de vacature die ik aantrof in de krant.
Ik heb opleiding x genoten.
Ik ben nu werkzaam als ....
Ik ben op zoek naar een nieuwe uitdaging.
Ik ben de man of vrouw die u zoekt, want ik ben ambitieus, flexibel en klantvriendelijk.
Ik wil graag uitgenodigd worden voor een gesprek.

Stel nu dat je deel uitmaakt van een sollicitatiecommissie. Word je warm van zo'n soort brief? Niet echt, hè? Dat komt omdat zo'n brief niet overtuigt en te veel vanuit het ik-perspectief is geschreven.

Ik-boodschap

Overtuigen = je inleven in de ander

Aan overtuigen zitten twee belangrijke aspecten:

1. Overtuigen doe je op basis van argumenten

Wil je iemand van iets overtuigen, dan moet je met argumenten en feiten komen.
Je moet uitleggen waarom een bewering klopt. Degene die jou aanhoort (of je brief leest), toetst in gedachten of hij het eens is met jouw argumenten. Als dat zo is, kan hij zich door jou laten overtuigen.
Als je in je sollicitatiebrief zegt dat je goed bent in organiseren, dan moet je dat aantonen door feiten te geven. Vertel wat je gedaan hebt waaruit blijkt dat je goed kunt organiseren. Een goede manier om tot een concrete beschrijving van een competentie te komen is de STAR-methode. Met behulp van deze methode kun je een algemene situatie (of een functie-eis) concreet maken.

2. Overtuigen is een verkoopvaardigheid

Een verkoopverhaal heeft de meeste kans van slagen als het verhaal aansluit bij wat de koper nodig heeft.

Stel, een koper is op zoek naar een groene koelkast die maximaal 1 meter hoog is en vier vriesvakken heeft. De koper gaat naar de winkel. De verkoper loopt met hem naar een koelkast en begint zijn verhaal:

"Deze koelkast is van het merk Vrieskou, en wordt momenteel het meest verkocht. Het is echt de koelkast die u zoekt, want hij is betrouwbaar, heeft een groot koelvermogen en is energiezuinig. Ik heb hier een beschrijving die u maar eens moet lezen. U zult zien dat u echt blij zult zijn met deze koelkast."

Wat denk je, zal de koper hem in overweging nemen?

Nee, waarschijnlijk niet.

De verkoper zou veel meer indruk maken als hij het volgende zou zeggen:

"Ik begrijp het, u zoekt een bijzondere koelkast. U wilt hem gebruiken voor het invriezen van verschillende soorten producten, die u niet in één vak bij elkaar wilt hebben. Ik heb hier een koelkast die drie grotere vriesvakken heeft en één klein vak. Dat kleine vak kan ingesteld worden op een extra lage vriestemperatuur wat voor u handig is omdat u vaak garnalen invriest. De koelkast is niet groen, maar donkergeel. De kleur komt denk ik al wel een beetje in de richting, maar ik zal de fabrikant vragen of hij een deur op maat kan maken. De levertijd zal daarmee wel iets langer worden."

Terug naar de sollicitatiebrief.

Vervang in het verhaal over de koelkast de eigenschappen van de koelkast eens door competenties, de verkoper door jezelf en de koper door het bedrijf waar je solliciteert.

De tweede variant wordt dan bijvoorbeeld als volgt:

"Ik heb de vacature gelezen en telefonisch met de leidinggevende gesproken en ik begrijp dat u vooral op zoek bent naar iemand die uitstekend de techniek kan vertalen in gewone taal. Uw bedrijf heeft vooral te maken met chemische kleurstofproducten, en daar weet ik door mijn studie en mijn stage bij het bedrijf Kleurchemie veel vanaf. Het is voor u interessant om te weten dat ik een nieuwe milieuvriendelijke kleurstof heb ontwikkeld en een prijs heb gewonnen voor de presentatie ervan in het publiekstijdschrift Milieuplatform. Wellicht dat uw bedrijf voordeel kan hebben aan mijn ideeën voor milieuvriendelijke kleurstofproductie, waarvan ik gezien heb dat het een van de speerpunten vormt voor de komende drie jaar. Ik moet bekennen dat ik nog aan het begin van mijn carrière sta en op het gebied van leidinggeven nog wel wat scholing kan gebruiken. Ik ben al begonnen aan de cursus 'Leidinggeven aan technici', wat mij bruikbaar lijkt voor de functie waarop ik nu solliciteer."

Zo'n brief zal de sollicitatiecommissie prikkelen: de commissie zal nieuwsgierig zijn naar de kandidaat en met hem/haar op zijn minst van gedachten willen wisselen over wat de ideeën van deze kandidaat zijn over de milieuvriendelijke kleurstof. Dat is namelijk in het belang van het bedrijf.

Als je zo'n brief schrijft, voldoe je aan de criteria van de AIDA-formule. AIDA staat voor aandacht trekken, interesse wekken, desire opwekken en aanzetten tot actie. De AIDA-formule is afkomstig uit de verkoopwereld, en het is niet voor niks dat hij ook goed werkt voor sollicitatiebrieven. Want nogmaals: in een sollicitatie verkoop je jezelf.

Je brief verkoopgericht maken

Doe, samengevat, bij het schrijven van een sollicitatiebrief de volgende dingen:

  • Leef je in in wat het bedrijf precies doet en waaraan men behoefte zou kunnen hebben.
  • Bel het bedrijf vooraf op, om erachter te komen wat de selecteur belangrijk vindt.
  • Benoem de belangrijkste behoeften in je brief en ga in op hoe jij daaraan een bijdrage zou kunnen leveren. Doe dat zo inhoudelijk mogelijk.
  • Onderbouw je competenties met feiten (gebruik de STAR-methode).
  • Kijk of je brief voldoet aan de AIDA-formule.
  • Bekijk of je zinnen met het woord 'ik' kan vervangen door zinnen waarin woorden als 'uw bedrijf', 'uw organisatie' de hoofdrol spelen. Overdrijf dat ook weer niet.
  • Laat je brief door iemand nalezen. Vraag die persoon om hem te lezen alsof hij in de sollicitatiecommissie zit. Wordt diegene enthousiast van je brief? Vraag hem/haar over welke dingen hij/zij graag met je door zou willen praten. Als het iets inhoudelijks is, dan zit je met je brief op de goede weg.

Als je denkt dat je met je brief op de goede weg zit, plaats hem dan in het forum. Anderen kunnen je dan feedback geven en je helpen je brief te verbeteren.

Auteur: Ysolde Bentvelsen

Je bent hier: Home Carrière Solliciteren Sollicitatiebrief en cv Meest gemaakte fouten Ikke-ikke-ikke: dat verkoopt niet