STAR-methode (en STARR/STARRT)
Tijdens je sollicitatiegesprek wil je je natuurlijk graag van je beste kant laten zien en aantonen dat jij de meest geschikte kandidaat voor de functie bent. Maar, hoe doe je dat concreet en zonder jezelf neer te zetten als een enorme blaaskaak? De STAR-methode is hiervoor uitermate geschikt, evenals voor het onderbouwen van beweringen in je sollicitatiebrief.
De STAR-methode wordt ook vaak gebruikt als interviewtechniek tijdens een sollicitatiegesprek. De interviewer stelt je dan gedragsgerichte vragen over werkgedrag dat relevant is voor de functie waarop je solliciteert en over iets dat je feitelijk hebt gedaan of meegemaakt in een eerdere werksituatie.
Voorbeelden van feitelijk werkgedrag
STAR staat voor: Situatie, Taak, Actie en Resultaat.
Gedrag uit het recente verleden is de beste voorspeller van toekomstig gedrag.
Dat is de kern van de STAR-methode. Het komt erop neer dat je voorbeelden geeft van feitelijk (werk)gedrag dat te maken heeft met het functieprofiel. Daarmee toon je aan dat je de functie waarop je solliciteert, goed zou kunnen vervullen.
Voorbeeld: als je solliciteert naar de functie van verkoper, dan zou tijdens het sollicitatiegesprek de volgende vraag aan je gesteld kunnen worden:
"Wat was je meest lastige klant?"
Aan de hand van de STAR-methode kun je deze vraag concreet beantwoorden:
Situatie | Wat speelde er?
| In mijn studententijd was ik als verkoper werkzaam in een doe-het-zelfwinkel. Ik stond op een dag achter de servicebalie. Een klant kwam terug met een rolgordijn, dat voor hem op maat was gemaakt. Hij wilde het terug brengen want de afmetingen waren niet correct. |
Taak | Wat waren je taken? | Mijn taak was om de klant duidelijk te maken dat maatwerk nooit wordt terug genomen. Dat was hem ook verteld toen hij het rolgordijn bestelde. Toen ik hem dit vertelde, werd hij heel kwaad en wilde hij mij met het rolgordijn slaan. |
Activiteiten | Wat heb je concreet gezegd of gedaan? | Ik bleef kalm en heb de klant op een rustige en vriendelijke toon duidelijk gemaakt dat ik begrip had voor zijn probleem en het ook heel vervelend vond, maar dat ik er graag op een normale manier over wilde praten. Ik maakte duidelijk dat als hij niet zou kalmeren ik de politie zou bellen. |
Resultaat | Wat gebeurde er daarna? | De klant werd rustig en het gesprek kon op een redelijk normale toon worden voortgezet. |
Als je dit STAR-model gebruikt voor je sollicitatiebrief, volstaat het om in een paar korte zinnen je beweringen met feiten of een voorbeeld te illustreren. Maak het niet te uitgebreid.
STAR of STARR? Reflectie
Aan de afkorting STAR wordt vaak nog een R toegevoegd, die staat voor reflectie. Door te reflecteren verbind je conclusies aan je handelen. Eigenlijk kun je de STAR-methode nooit goed gebruiken zonder enige mate van reflectie te plegen (een paar uitzonderingen daargelaten). STAR en STARR staan dus feitelijk voor hetzelfde. Wel is het zo dat als je wilt leren van een situatie, je nooit zonder de R van reflectie kunt. Ben je alleen op zoek naar feiten, bijvoorbeeld om die goed te kunnen beschrijven in een sollicitatiebrief, dan zul je wat minder nadruk hoeven leggen op de reflectiecomponent.
STARR of STARRT? Transfer
Aan de afkorting STARR wordt soms nog een T toegevoegd, die staat voor transfer of toepassen. Daarbij beschrijf je hoe je het geleerde kunt toepassen in een andere werksituatie. Wat ga je anders doen door wat je ervan geleerd hebt?
Voorbereiding
Als voorbereiding op je sollicitatiegesprek is het verstandig om de STAR-methode thuis te oefenen, bijvoorbeeld met een vriend of vriendin, zodat je tijdens het gesprek pakkende en duidelijke voorbeelden kunt noemen. Het beste is om dit doen aan de hand van de vaardigheden en eigenschappen die nodig zijn voor de functie waarnaar je solliciteert. Deze worden genoemd in het functieprofiel in de vacaturetekst.
Het geeft het gesprek een positieve wending als je je geschiktheid voor de functie niet alleen duidelijk kunt verwoorden, maar ook kunt onderbouwen aan de hand van concrete voorbeelden met de STAR-techniek.
Kies uit het functieprofiel drie of vier vaardigheden of eigenschappen waarvan jij denkt dat ze het de belangrijkste zijn voor de functie. Beschrijf bij elke vaardigheid of eigenschap een toepasselijke (werk)situatie uit het recente verleden. Ga vervolgens na welke taak jij daarin had, welke acties jij hebt ondernomen en ten slotte wat het bereikte resultaat was. Kijk in de lijst met voorbeelden van competentiegerichte vragen voor een idee wat voor vragen een sollicitatiecommissie je zou kunnen stellen.
Heb je geen of nog niet zo veel werkervaring? Gebruik dan situaties uit je opleiding of andere activiteiten, zoals vrijwilligerswerk of sportclub.
Tips
- Zorg ervoor dat je goed op de hoogte bent van de inhoud van je sollicitatiebrief en je cv.
- Bluf niet en vertel zeker geen leugens of halve waarheden.
- Houd je verhaal kort en concreet.
- Gebruik alleen voorbeelden uit het recente verleden.
Aanbevolen video's
- Solliciteren? Gebruik de STARR methode - UWV
- Tips voor de STARR methode - Universiteit Leiden, Career planning
Auteur: Marieke van Oosterhout