Kunst van het weglaten

Een goede brief is kort en bondig. Er staat precies genoeg in om interesse te wekken en nieuwsgierig te maken: de sollicitatiecommissie moet benieuwd naar je worden door je brief. Een goede sollicitatiebrief past op één, hooguit anderhalf A4'tje. Als je brief langer is, kijk er dan nog eens kritisch naar. Let op de volgende punten:

Details. Vraag je af of je niet te veel details hebt opgenomen. Bedenk dat de lezers van de sollicitatiecommissie beperkt tijd willen besteden aan het lezen van brieven en cv's. Het is tergend om brieven te moeten lezen die eindeloos veel details bevatten. Als je net afgestudeerd bent en voor het eerst solliciteert, dan ben je geneigd allerlei details en kleine baantjes te vermelden. Naarmate je meer ervaring opdoet, moet je dit soort details weglaten, tenzij je bepaalde dingen bewust wilt vertellen om een indruk te geven van je persoonlijkheid, of om een aanknopingspunt te creëren voor het sollicitatiegesprek.
Algemeenheden. Leden van sollicitatiecommissies letten vooral op zinnen waaruit blijkt dat jij bij de organisatie en de functie past. Algemeenheden als 'Ik denk veel van deze functie te kunnen leren' of 'Ik ben toe aan een nieuwe uitdaging' zijn te algemeen en voegen niets toe aan de inhoud van je brief. Als je wel dit soort zinnen wilt gebruiken, vermeld er dan op zijn minst bij waarom dat zo is. Als die reden ook algemeen is, laat dan al dat soort zinnen weg. Schrijf dus niet: 'Na twee jaar gewerkt te hebben in mijn huidige functie ben ik toe aan een nieuwe uitdaging, die ik bij uw bedrijf hoop te vinden.'

Te vermijden onderwerpen

Sommige onderwerpen kun je beter niet bespreken in een sollicitatiebrief. Je moet weliswaar eerlijk zijn, maar als je openlijk vermeldt dat je al vier jaar werkloos bent, wordt je brief vrijwel zeker direct op de stapel 'Afgewezen' gelegd. Welke onderwerpen moet je in je sollicitatiebrief vermijden?

Waarom je zo graag weg wilt bij je huidige werkgever. De meeste mensen die besluiten te gaan solliciteren willen weg bij hun huidige werkgever, bijvoorbeeld omdat ze zijn uitgekeken op hun baan, een conflict hebben of omdat de bedrijfscultuur niet bevalt. Toch is het not done om dit soort redenen te noemen in een brief als motivatie voor je sollicitatie. Je potentiële nieuwe werkgever zal zulke redenen interpreteren als een 'negatieve keuze': je kiest niet voor het bedrijf en de functie vanwege het feit dat daar je hartenwens ligt, maar omdat je iets anders niet wilt. Ook een reden als 'ik wil dichter bij huis werken' zal de werkgever niet overtuigen dat jij de meest geschikte kandidaat bent.
Dat je al een tijdje werkloos bent. Dit is een lastige kwestie. Je moet zo eerlijk mogelijk zijn, en als je al een tijd zonder werk zit, zal dat maar moeilijk te verdoezelen zijn. Werkloosheid is helaas vaak een reden om mensen direct af te wijzen. Als het enigszins kan, probeer dan een werkloze periode niet als zodanig te benoemen, maar te benadrukken welke activiteiten je in zo'n periode wél hebt ondernomen. Misschien was je in de avonduren (onbetaald) fitnessinstructeur, of heb je meegewerkt aan het duinonderhoud voor een natuurbeschermingsorganisatie. Hoe actiever dit soort activiteiten, hoe beter het is. Wees je ervan bewust dat stages en vrijwilligerswerk interessante aanknopingspunten kunnen bieden voor een betaalde baan. Juist het feit dat je er niet of slechts matig voor betaald wordt, kan voor een potentiële werkgever een aanwijzing zijn dat je heel gemotiveerd bent voor wat je doet.
Wat je salariseisen en wensen rondom arbeidsvoorwaarden zijn. Salariseisen en wensen omtrent secundaire arbeidsvoorwaarden horen niet in een sollicitatiebrief thuis. Gewoonweg omdat het niet de gewoonte is, maar ook omdat het je werkelijke motivatie in de weg staat. Het is alsof je gaat voor een bepaald salaris, of bepaalde voorwaarden (twee dagen werken van tien tot drie, auto van de zaak), in plaats van voor de inhoud van de baan. Potentiële werkgevers zijn alleen in dat laatste geïnteresseerd; de salarisonderhandeling volgt later wel en meestal komen beide partijen daar ook wel uit.

Auteur: Ysolde Bentvelsen