Veelgestelde vragen in het sollicitatiegesprek
Je potentiële werkgever zal tijdens een sollicitatiegesprek proberen zoveel mogelijk relevante informatie over je te verzamelen. Aan jou de schone taak om zijn sollicitatievragen slim te beantwoorden, zodat je je kansen op de baan vergroot.
Ieder sollicitatiegesprek is anders, maar er zijn een aantal vragen die zeer vaak worden gesteld. Bereid je voor op deze veelgestelde vragen door een goed en beknopt antwoord te formuleren. Leer de antwoorden niet uit je hoofd, want dat komt te gemaakt en weinig authentiek over. Door je goede voorbereiding zul je elke vraag rustig en zelfverzekerd kunnen beantwoorden.
Sollicitatievragen beantwoorden
De interviewers kunnen je verschillende soorten interviewvragen stellen in het sollicitatiegesprek:
- Gedragsvragen: deze vragen gaan over ervaringen uit het verleden en hoe je met specifieke situaties bent omgegaan. Gedragsgerichte vragen zijn bedoeld om je competenties en gedrag in verschillende werkscenario's te beoordelen.
- Situationele vragen: de interviewers stellen hypothetische scenario's voor die je in de functie in de toekomst zou kunnen tegenkomen en vragen hoe je die zou benaderen of aanpakken.
- Technische vragen: deze vragen over je hard skills zijn specifiek voor de functie en zijn bedoeld om je vakinhoudelijke kennis, expertise en technische vaardigheden op een bepaald gebied te evalueren.
- Vragen over culturele geschiktheid: hiermee willen de interviewers beoordelen of je goed zou passen in de bedrijfscultuur, het team en de organisatie.
- Open vragen: Deze vragen moedigen je aan om over een onderwerp uit te weiden, waardoor de interviewer een beter inzicht krijgt in je ervaringen en kwalificaties.
- Persoonlijke vragen: deze zijn bedoeld om inzicht te krijgen in je motivatie, carrièredoelen en ambities.
Een sterk antwoord op een sollicitatievraag is duidelijk, beknopt, relevant en overtuigend.
Zorg ervoor dat je de vraag volledig begrijpt
voordat je antwoordt. Vraag zo nodig om verduidelijking. Het is beter
om opheldering te vragen, dan te antwoorden op basis van een
veronderstelling.
Beantwoord de vragen van de interviewers zo duidelijk mogelijk. Denk even na om je ideeën te ordenen voordat je antwoordt. Wees to the point:
ga in op het hoofdonderwerp van de vraag en vermijd zijwegen. Ga met je
antwoord direct in op wat de interviewer wil weten. Zo blijf je beknopt
en maak je duidelijk dat je de vraag goed hebt begrepen.
Meer tips en uitleg over het slim beantwoorden van interviewvragen vind je in het artikel Vragen in het sollicitatiegesprek competent beantwoorden.
Wat zijn veelgestelde vragen tijdens een sollicitatiegesprek?
Wat kun je over jezelf vertellen? Hoe zou jij jezelf omschrijven?
Vertel eens iets over jezelf. Met die uitnodiging begint een interview vaak. De interviewer wil de mens achter het cv zien en een beeld krijgen van je persoonlijke drijfveren en kwaliteiten. Je kunt op drie manieren over jezelf vertellen:
- Schets het verloop van je carrière en je motivatie voor carrièrestappen.
- Houd je elevator pitch: een korte presentatie waarin je enthousiast vertelt wie je bent en waar je goed in bent.
- Schets een beeld van jezelf als persoon: wie ben je en hoe sta je in het leven?
Welke stijl je kiest is heel persoonlijk. Je kunt het laten afhangen van de functie waarop je solliciteert en de cultuur van de organisatie.
Vertel over een bepalend moment in je studie of loopbaan, waardoor je geworden bent wie je nu bent. Noem in je verhaal ook iets persoonlijks over je privéleven: een hobby, talent of passie, een bestuursfunctie of vrijwilligerswerk in je vrije tijd.
Houd je antwoord kort - maximaal twee minuten - positief en geef een korte beschrijving van jezelf in de context van de baan waarop je solliciteert.
Wat zoek jij in een baan / werkgever?
De interviewvraag "Wat zoek je in een baan/werkgever?" wordt zeer regelmatig gesteld in het kennismakingsgesprek. Daarmee wil de interviewer inzicht krijgen in:
- wat jou drijft en motiveert
- wat jij belangrijk vindt in je werk
- wat jouw echte interesses en carrièredoelen zijn
- waarom je juist op deze baan bij deze werkgever solliciteert
- of jouw beeld en verwachtingen van de werkgever en de functie realistisch zijn
Daarmee wil hij nagaan of er een goede match is tussen jou en de vacature en of jij in de organisatiecultuur past.
Met jouw antwoord op deze interviewvraag kun je vertellen wat jouw carrièredoelen, ontwikkelwensen en ambities zijn en hoe jij je verder wilt ontwikkelen. Je laat daarmee zien dat je bewust bezig bent met je carrière en professionele groei. De doelen die je noemt moeten goed aansluiten op de functie waarop je solliciteert.
Waarom wil je hier werken?
De sollicitatievraag "Waarom wil je hier werken?" wordt vaak gesteld in het kennismakingsgesprek. Hiermee wil de interviewer:
- Peilen of je oprecht geïnteresseerd bent in de organisatie en de functie.
- Nagaan of je een duidelijke reden hebt om juist daar te willen werken.
- Beoordelen of jij enthousiast bent, je goed hebt voorbereid op het gesprek en onderzoek hebt gedaan naar deze werkgever. Ken je de producten en diensten? Heb je inzicht in het wel en wee van de organisatie?
- Nagaan of jouw verwachtingen van de waarden en cultuur van het bedrijf overeenkomen met de werkelijkheid.
- Een beeld krijgen van jouw ambitie en motivatie.
- Een eerste beeld krijgen of jouw capaciteiten en ervaringen aansluiten bij de functie-eisen en verwachtingen die de werkgever van de kandidaten heeft.
- Duidelijk krijgen dat je niet alleen een baan zoekt, maar een carrière wilt opbouwen bij dit bedrijf.
Met jouw antwoord moet je duidelijk maken waarom je juist voor deze organisatie of dit bedrijf hebt gekozen. Verdiep je in de website van het bedrijf en doe online onderzoek naar recente ontwikkelingen. Etaleer je kennis over de organisatie kort en bondig en koppel dit aan wat je voor hen zou kunnen betekenen en wat voor de interviewer dus interessant is om te horen.
Waarom solliciteer je op deze functie?
Met de vraag "Waarom solliciteer je op deze functie?" wil de interviewer dieper inzoomen op jouw geschiktheid en motivatie voor deze specifieke rol of functie binnen de organisatie.
Het is belangrijk dat je een oprecht en goed doordacht antwoord voorbereidt dat aansluit bij je eigen waarden en carrièredoelen, maar ook bij de ideeën en behoeften van de werkgever.
Waarom moeten wij jou aannemen?
Met de sollicitatievraag "Waarom moeten wij jou aannemen?" of "Waarom zouden wij jou kiezen uit alle kandidaten?" wil de interviewer te weten komen hoe jij denkt dat je je onderscheidt van andere sollicitanten.
In antwoord op deze vraag kun je over het voetlicht brengen:
- Elke relevante competentie, vaardigheid of kwaliteit waarover jij beschikt, die verder gaat dan de functie-vereisten.
- Elke bijzondere combinatie van kwaliteiten of combiprofiel, waarvan één voor de functie gevraagd wordt en een andere voor de werkgever interessant is.
- Een bijzondere specialisatie die jij hebt als je solliciteert op een algemene functie, of algemene competenties en soft skills als je solliciteert op een specialistische functie.
Wat zie jij als belangrijke ontwikkelingen in onze branche?
Laat blijken dat je goed bent voorbereid en dat je een brede visie hebt. Noem de belangrijkste recente ontwikkelingen, trends en uitdagingen in de markt.
Wat denk je dat deze functie inhoudt?
Baseer je antwoord op de taken en verantwoordelijkheden die je in de vacaturetekst hebt gelezen. Heb je meeste achtergrondinfo doordat een vriend bij het bedrijf werkt, dan kun je een gedetailleerder antwoord geven. Verzin in ieder geval nooit werkzaamheden. Zeg het liever eerlijk als je het niet precies (meer) weet of dat je het lastig vindt om je er echt een voorstelling van te maken.
Wat zijn je sterke punten? Wat zijn je goede eigenschappen?
Voor een succesvol verloop van het gesprek, moet je de interviewvraag naar je goede eigenschappen of sterke punten gepassioneerd, zelfverzekerd en authentiek kunnen beantwoorden. Vertel met passie over je kwaliteiten en onderbouw je goede eigenschappen met voorbeelden uit je werkervaring.
Er zijn verschillende manieren om na te denken over je eigen sterke punten en goede eigenschappen:
Zelfreflectie: waar ben ik echt goed in?
Feedback van anderen: waar kreeg je complimenten over?
Contextuele kwaliteiten: wat deed je goed in bepaalde werksituaties?
Kernkwaliteiten ontdekken door interactie met mensen in je omgeving
Een persoonlijkheidstest doen
Inspiratie halen uit lijsten met eigenschappen
Denk op al deze manieren over jezelf na en verzamel alle goede eigenschappen op je persoonlijke kwaliteitenlijst. Vervolgens benadruk je die sterke punten die relevant zijn voor de functie waarop je solliciteert of die goed passen bij de werkgever en de organisatiecultuur.
Kernkwaliteiten zijn de specifieke goede eigenschappen die jou kenmerken. Deze sterke punten zitten in de kern van je karakter en maken je tot wie je bent. Het zijn ook de kwaliteiten of sterktes die anderen herkennen en waarderen in jouw gedrag. Je kernkwaliteiten zijn vaak gebaseerd op je persoonlijkheid, vaardigheden en ervaring. De interviewvraag naar je goede eigenschappen is een uitstekende gelegenheid om je kernkwaliteiten duidelijk over het voetlicht te brengen.
Je kunt in je antwoord ook je sterkste algemene competenties, hard skills, soft skills of andere kwaliteiten presenteren.
Presenteer je sterke punten met gepaste bescheidenheid. Dit betekent niet dat je je prestaties moet bagatelliseren, maar eerder dat je er op een geloofwaardige manier over vertelt.
Wat zijn je zwakke punten? Wat zijn je slechte eigenschappen? Wat zijn je verbeterpunten?
Iedereen heeft verbeterpunten en het getuigt van zelfkennis en zelfvertrouwen als je deze erkent. Wees dus eerlijk en noem ontwikkelpunten waarvan je je bewust bent.
Je kunt de interviewvraag naar je slechte eigenschappen op twee manieren goed beantwoorden:
- twee verbeterpunten met zelfontwikkeling beschrijven
- de valkuil van een kernkwaliteit noemen
Je kunt het model van de kernkwadranten gebruiken om zelfbewust toe te lichten hoe jij je verbeterpunten kunt beheersen. Je benoemt je potentiële valkuilen en geeft aan wat je doet om deze te compenseren en ervoor te zorgen dat je goed functioneert. Je vertelt wat de bijbehorende leerdoelen of uitdagingen zijn en hoe je jezelf daarin ontwikkelt. Je presenteert jezelf zo als een veelzijdige kandidaat met een duidelijk zelfinzicht in je sterke en zwakke punten.
Waarom wil je weg bij je huidige werkgever?
In antwoord op de vraag "Waarom wil je weg bij je huidige werkgever?" is het belangrijk om positief te blijven en je te richten op je professionele groei, zonder je huidige werkgever negatief te belichten. Benoem je ambitie en leg uit hoe de nieuwe functie beter aansluit bij je doelen. Vermijd negativiteit en benadruk je wens om te ontwikkelen. Valkuilen zijn onder andere vaagheid, negativiteit en een te sterke nadruk op salaris.
Vertel eens hoe je functioneert en samenwerkt in een team
Voor veel functies vindt de werkgever het zeer belangrijk dat je een echte teamplayer bent en goed met collega's kunt samenwerken. Een groep medewerkers werkt samen als een team als:
- ze in goede harmonie werken aan gezamenlijke taken en doelen;
- zij elkaar aanvullen in kennis, vaardigheden en persoonlijke kwaliteiten;
- ze elkaar vertrouwen en steunen; onderling open communiceren.
Benadruk dus deze elementen in je antwoord. Maak duidelijk dat jij weet wat het betekent om collegiaal en behulpzaam te zijn: je helpt en ondersteunt collega’s wanneer dat nodig is en je houdt rekening met hun behoeften en belangen.
Welke manier van leidinggeven heeft jouw voorkeur?
Het antwoord op de vraag "Aan welke manier van leidinggeven geef jij de voorkeur?" hangt af van de functie waarop je solliciteert:
- Een functie zonder leidinggevende rol, waarin je leiding ontvangt.
- Een leidinggevende rol waarin je zelf verschillende stijlen van leidinggeven moet hanteren.
Als medewerker die leiding ontvangt, combineer je zelfkennis met je werkstijl. Je geeft aan dat je verantwoordelijkheid aankunt en dat je leidinggevende taken aan jou kan delegeren. Je wilt je ook graag verder ontwikkelen en nieuwe taken oppakken onder begeleiding van een coachende leidinggevende.
Als sollicitant op een leidinggevende functie toon je aan dat je verschillende leiderschapsstijlen kunt hanteren, afhankelijk van de bekwaamheid en motivatie van de medewerker.
Wat maakt jou geschikt voor deze functie? Waarom zouden wij jou aannemen?
Om deze vraag pakkend te kunnen beantwoorden, moet je heel goed weten wat jou onderscheidt van andere sollicitanten. Benadruk de kwaliteiten die je bezit en de prestaties die je in het verleden hebt behaald die belangrijk kunnen zijn voor het bedrijf en haal specifieke voorbeelden van je kunnen aan.
Waar zie jij jezelf over vijf jaar?
Dat is een lastige vraag, als je geen duidelijke carrièredoelen hebt. Ook al zie jij jezelf het liefst op het strand van Ibiza liggen of als huismoeder lekker thuis met de kinderen in de weer, beperk je in je antwoord tot je vakgebied en ga in op de carrièredoelen of ontwikkelwensen die een relatie hebben met de functie waarop je solliciteert. Op deze manier laat je zien dat je belangstelling hebt voor het bedrijf en dat je gemotiveerd bent om het beste uit jezelf te halen.
Heb je zelf nog vragen?
Zelf vragen stellen is een must, maar stel geen vragen waarop je het antwoord zelf had moeten weten (hoeveel medewerkers telt de organisatie, wat is de missie?) en vragen waarop het antwoord al eerde in het gesprek is gegeven.
Goede vragen die je aan de interviewers kunt stellen zijn bijvoorbeeld:
- Kunt u mij iets vertellen over de sfeer op de afdeling?
- Hoe word ik tijdens mijn inwerkperiode begeleid?
- Welke mogelijkheden zijn er om mezelf verder te ontwikkelen op de lange termijn?
- Hoe ziet het team eruit? Met wat voor collega's ga ik samenwerken?
Competentiegerichte interviewvragen
De interviewers stellen meestal een aantal competentiegerichte of gedragsgerichte vragen over competenties en vaardigheden die relevant zijn voor de functie. Aangezien er vele tientallen algemene competenties en soft skills zijn te onderscheiden, zijn er zeer veel gedragsvragen die gesteld kunnen worden. Enkele voorbeelden van competentiegerichte interviewvragen:
- Over samenwerken in een team: Beschrijf een team waarin je hebt gewerkt. Wat was jouw bijdrage aan het succes van het team?
- Over communicatieve vaardigheden: Wanneer heb je voor het laatst een presentatie gegeven? Over welk onderwerp? Hoe reageerde het publiek?
- Over initiatief nemen of proactief zijn: Geef een voorbeeld van een situatie waarin je ongevraagd het voortouw nam in een project of teamactiviteit.
- Over aanpassingsvermogen: Kun je een verandering bij je vorige werkgever noemen waar je in eerste instantie niet achterstond? Op welke manier heb je je toch bij deze verandering neergelegd?
- Over creativiteit: Heb je wel eens een nieuwe werkwijze, een nieuwe dienst of een nieuw product ontwikkeld? Hoe zijn de ideeën daarvoor tot stand gekomen?
- Over leidinggeven: Geef een voorbeeld van een situatie waarin het je gelukt is om zorgen van je medewerkers weg te nemen. Hoe heb je dat aangepakt?
- Over probleemoplossend vermogen: Beschrijf hoe je te werk bent gegaan bij de oplossing van een probleem dat je in je werk bent tegengekomen. Wat was het resultaat?
Beantwoord gedragsgerichte interviewvragen gestructureerd met de STAR-methode
Met de STAR-methode kun je gestructureerd antwoord geven op sollicitatievragen over je competenties, vaardigheden en gedrag in bepaalde werksituaties. Geef daarbij specifieke voorbeelden uit je werkervaring, die jouw capaciteiten en kwaliteiten benadrukken.
STAR staat voor: Situatie, Taak, Actie en Resultaat. Je vertelt achtereenvolgens:
- Wat was de werksituatie?
- Wat waren jouw taken en verantwoordelijkheden?
- Welke actie heb jij ondernomen? Wat was jouw aanpak?
- Wat was daarvan het resultaat?
Laat tot slot zien dat je kunt reflecteren op de werkervaring. Maak duidelijk wat je ervan hebt geleerd.
Je vindt hier meer voorbeelden van STAR-antwoorden op competentiegerichte vragen over o.a. de competenties samenwerken in een team, stressbestendigheid, klantgerichtheid, besluitvaardigheid en resultaatgerichtheid.
Klassieke curveballvragen
Soms stellen interviewers onverwachte of verrassende sollicitatievragen. Zulke lastige vragen zie je niet van tevoren aankomen. Ze worden plotseling gesteld om je uit je comfortzone te halen of om bepaalde kwaliteiten te beoordelen. Bijvoorbeeld:
- Creativiteit
- Probleemoplossend vermogen
- Flexibiliteit en aanpassingsvermogen in het gesprek
- Spontaniteit en improvisatievermogen
- Conceptueel denkvermogen
In het Engels worden deze curveball questions genoemd:
"Curveball: iets zoals een vraag of gebeurtenis die verrassend of onverwacht is, en daardoor moeilijk te beantwoorden (Cambridge Dictionary)"
Een aantal curveballvragen zijn al geruime tijd algemeen bekend en inspireren interviewers om je ineens te confronteren met een creatieve vraag:
- Als je een superheld zou kunnen worden, welke superkracht zou je dan willen hebben?
- Hoe zou je de kleur rood uitleggen aan iemand die blind is?
- Hoeveel tennisballen passen er in een groot verkeersvliegtuig?
- Hoe zou je mij deze pen verkopen?
- Als je een keukenapparaat zou kunnen zijn, welk apparaat zou je dan zijn?
- Waarom zijn putdeksels rond?
- Welk boek zou je meenemen als je een jaar moest doorbrengen op een onbewoond eiland zonder internet?
- Welke leugens staan er op je cv? (of: Wat heb je weggelaten op je cv?)
- Wat zou je doen met een budget van een ton?
- Welke 3 mensen, dood of levend, zou je graag uitnodigen voor een diner?
- Wat zou je doen als je de loterij zou winnen en nooit meer hoefde te werken?
Aanbevolen websites
- Bill Gates beantwoordt de drie meest gestelde sollicitatievragen - Manners.nl
1: Waarom zouden we je moeten aannemen?
2: Wat zijn je sterke en slechte eigenschappen?
3: Wat zijn je salarisverwachtingen? - Sollicitatievragen moeiteloos beantwoorden - Leren.nl
Met deze online cursus kun je je voorbereiden op meer dan 300 veelgestelde sollicitatievragen.
Auteur: Marieke van Oosterhout